تاریخچه ومشخصات منشور کورش بزرگ

International Committee to Save

the Archeological Sites of Pasargad

برای خواندن منشور کورش ترجمه از زبان اصلی

اریخچه ومشخصات منشور کورش بزرگ

www.savepasargad.com

کميته بين المللی نجات پاسارگاد

منشور کورش کبیر استوانه ای از گل پخته است که در سال 1878 در حفریات منطقه باستانی «بابل» (واقع در عراق کنونی) بدست آمد. در این متن کورش کبیر رفتار انسانی خود را با شهروندان بابل، پس از گشایش این شهر بدست ایرانیان، توضیح می دهد.

این سند را نخستین اعلامیه حقوق بشر خوانده اند و در سال 1971 سازمان ملل متحد ترجمه آن را به همه زبان های رسمی این سازمان منتشر ساخت. از نظر بسیاری از حقوقدانان این اعلامیه را بر مانیفست حقوق بشری که انقلابیون فرانسه در نخستین مجلس شورای خود نوشته و اعلام داشتند ارجحیت دارد. البته مانیفست مزبور به لحاظ نوع نگارش و تدوین متن بسیار جالبی است اما منشوری که 23 قرن پیش از آن بوسیله یک ایرانی اعلام شده از معنویت بیشتری برخوردار است.

مقایسه اعلامیه حقوق بشر انقلابیون فرانسه که بوسیله سازمان ملل متحد تصویب شده و اکنون با نام عام «اعلامیه حقوق بشر» خوانده می شود، با منشور کورش کبیر خود وسیله ای است برای سنجش ارزش این سند کهنسال بشری که عمری بلند تر و زبانی روشن تر داشته و به طرد سنت های ضد انسانی جهان کهن برخاسته است.

کورش کبیر در روز 29 اکتبر سال 539 پیش از میلاد مسیح (2544 سال پیش) وارد بابل شد و اعلامیه خود را صادر کرد. متن فعلی در سرآغاز بهار و بهنگام جشن نوروز و بمناسبت تاج گزاری کورش در معبد بزرگ بابل بر روی استوانه هايي گلی نوشته شد و به سراسر سرزمين های تحت فرمان امپراتوری او فرستاده شد.در این متن کورش می گوید که:

«سپاه من با آرامش وارد بابل شد. من به سربازان اجازه ایجاد وحشت در سرزمین سومر و آکاد ندادم. من به نیازهای مردم بابل و احترام به اماکن مقدس آنان و رفاه حالشان توجه کردم. و آنان را از یوغ بردگی نجات داده و به وضع نابسامانشان پایان دادم.»

جریان تاجگزاری کورش را فیلسوف، سیاستمدار و تاریخ نویس یونانی، گزنفون، به دقت شرح داده است. او می گوید که در آن روز، پس از آنکه کورش تاج شاهی را در معبد مردوک بر سر نهاد اعلامیه خود را قرائت کرد. متأسفانه برای قرن ها کسی به متن این اعلامیه دسترسی نداشت تا اینکه استوانه گلی مشهوری که اکنون در موزه بریتانیا نگاهداری می شود در عملیات حفاری شهر باستانی «اور» در بین النهرین بدست آمد. پس از آنکه باستانشناسان موفق به خواندن این استوانه شدند معلوم شد که استوانه حاوی همان اعلامیه شناخته اما گم شده است. باستانشناسان این استوانه را یکی از گرانبهاترین اسناد تاریخی بشریت می دانند.

در این استوانه، پس از ذکر نام اجداد خویش، کورش اظهار می دارد که او پادشاه ایران، بابل و چهار قاره مسکون است. او سپس به خدایان بابل احترام می گذارد و آنگاه متن اعلامیه آزادی و حقوق بشری را که تدوین کرده بود اعلام می دارد.

دکتر عبدالمجيد ارفعی اولين پژوهنده ی ايرانی که در سال 1971 (1350) منشور کورش را

از زبان اصلی به فارسی برگرداند

مشخصات ظاهری اولين اعلاميه حقوق بشر دنيا

آکادی	زبان
استوانه گلی	جنس
بلندی 23 سانتيمتر ـ پهنا 11 سانتيمتر	اندازه
بيش از چهل ـ برخی شکسته	تعداد خط نوشته
538 قبل از ميلاد	تاريخ
از 557 تا 529 قبل از ميلاد	دوران پادشاهی کوروش بزرگ
نينواـ عراق کنونی	محل کشف
1879	تاريخ کشف
هرمز رسام	کاشف
موزه بريتانيا	محل نگاهداری
BM WAA 90920 (BM = British Museum; WAA = Western Asiastic Antiquities	شماره ثبت