7 نوامبر  2007 (16 آبان 1386)

عالیجناب مدیرکل سازمان آموزشی، دانشی و فرهنگی                                           

    سازمان ملل متحد  (یونسکو)                                                                          

  پاریس، فرانسه

موضوع: پیشنهاد اصلاحات در یونسکو

آقای عزيز:

همانگونه که اساسنامه یونسکو اظهار میدارد، راست است که جنگ در ذهن آدمیان آغاز می شود و اینکه نادانی از زندگی و آیین های یکدیگر، بدگمانی و بی اعتمادی ایجاد میکند که در بسیاری موارد در طول تاریخ سبب جنگ شده است. ولی، پیشگفتار اساسنامه سازمان  به این راستی نمی پردازد که همان نادانی گاهی سبب تحمیل فلسفه و باورهای یک گروه بر دیگران می شود. در جنگها، میراثهای فرهنگی بطور تصادفی یا در مصاف شکست دادن دشمن آسیب می بینند، در حالیکه، در جنگ های فرهنگی، برای نابود کردن هویت یک فرهنگ، نمادهای تاریخ و فرهنگ یک ملت به نابودی کشانده می شوند. جنگ فرهنگی یک جنگ بی صداست که بشری را آسیب نمی زند، بلکه بشریت را آسیب میزند؛ کسی را نمی کُشد بلکه هویت ملتی را که صدها سال درساختن آن کوشیده اند نابود میسازد.

برای نمونه می توان به نابودسازی کتابخانه ها و نمادهای فرهنگی و تاریخی ایرانیان در طی سده هفتم  و هشتم میلادی به دست تازیان اشغالگر، نابودسازی غیرضروری تاسیسات و دستاوردهای فرهنگی و تاریخی در مسیر تهاجم قبیله های مغول و هون، و در سده کنونی، نابودسازی بی دلیل تندیس بودا و بسیاری نمادهای فرهنگی افغانستان به دست طالبان، و نابودسازی سیستماتیک میراث کهن فرهنگی و تاریخی ایرانیان به دست جمهوری اسلامی در ایران اشاره کرد.

یونسکو، بر پایه مقررات کنونی نمایندگی و ابزار اجرایی قانونی خود، نمی تواند بطور موثر مسئولیت خود را در نگهبانی از میراث های فرهنگی و تاریخی بشریت اعمال نماید، به ویژه که بخش بزرگی از جهان هنوز توسط حکومت های خودکامه که نمایندگان راستین ملت هایشان نیستند اداره می شوند. در حالیکه، ارزشمند ترین میراث بشری در چنین مناطقی قرار دارند، یونسکو هرگز نخواهد توانست مسئولیت خود را به نتیجه برساند، مگر اصلاحاتی برای قدرتمند کردن آن سازمان، مانند آنچه در اینجا پیشنهاد شده در آن انجام گیرد.

در طی کنفرانس حقوق بین الملل تهران که در روز 24 ژوئن 2007 (سوم تیر 1386)، تشکیل شده بود، مواردی برای اصلاح ساختار به بحث گذاشته شد تا برای بررسی به یونسکو تقدیم شود. اندیشه این پیشنهادها این است که یونسکو باید در انجام مسئولیت های خود پیشگام و پیشران و نسبت به خواستهای ملت ها حساسیت بیشتری داشته باشد تا نسبت به خواستهای دولتها. ما دیگر نباید شاهد نابودسازی نمادهای فرهنگی یک رژیم توسط رژیم بعدی، یک دوران غیرمذهبی توسط یک رژیم مذهبی و یک کشور اشغال شده توسط اشغالگران باشیم. همه میراث های فرهنگی و تاریخی بایستی گرامی باشند و نگهبانی شوند، زیرا آنها روند پیشرفت و دستاوردهای نوع بشر را نمایش می دهند و به همه بشریت تعلق دارند.

پیشنهادهای ما برای اصلاحات در یونسکو عبارتند از: (مطالب زیرخط دار پیشنهاد است)

فصل 2: عضویت

ماده 7. هر ملت عضو می تواند یک نماینده دائمی در سازمان انتخاب کند. نماینده دائمی بایستی که در یک انتخابات آزاد توسط ملت خود برای یک دوره محدود که از چهارسال بیشتر نباشد برگزیده شده شود.

ماده 8. نماینده دائمی ملت عضو بایستی که مدارک یا استوارنامه خود را که توسط نماینده یونسکو ساکن در کشور متبوعش تایید شده باشد، به مدیرکل سازمان تسلیم کند و از همان روز به انجام مسئولیت های خود مشغول شود.

فصل 4: کنفرانس همگانی

ماده 9 (آ). کنفرانس همگانی بایستی که هر سال یک بار ...  

کمیته حقوقی:

ما پیشنهاد می کنیم که یک کمیته حقوقی زیر نظر مدیرکل در سازمان تشکیل شود. مسئولیت کمیته حقوقی تضمین پیروی از مقررات نگهداری و نگهبانی میراث های فرهنگی و تاریخی، دریافت و رسیدگی به شکایت های تخلف از این مقررات و گزارش های نابودسازی سهوی یا عمدی میراث ها و جابجایی و دادوستد غیرقانونی نمادها و اشیاء فرهنگی یا تاریخی است.

ضمانت اجرا:

کمیته حقوقی بایستی این قدرت را داشته باشد که موارد تخلف را به هیئت اجرایی سازمان برای برخورد مناسب ارجاع دهد. برخورد هیئت اجرایی سازمان می تواند بصورت هشدار یا بیانیه باشد. موارد بسیار جدی نابودسازی عمدی یا سیستماتیک را می توان به شورای امنیت یا به دیوان کیفری بین المللی ارجاع داد.

هرچند همه پیشنهادهای بالا نیازمند بررسی و شور بیشتر برای پذیرا و عملی کردن آنها می باشد، ولی ما باور داریم زمان آن فرارسیده تا برای جنایت های فرهنگی که به تمدن بشری مربوط می شود اهمیت کمتری از جنایت هایی که به جان انسان ها مربوط می شود قایل نشد.

با گرامیداشت،

بنیاد میراث پاسارگاد

پژوهش و تدوین: کورش زعیم

اندیشه سازی: محمدعلی دادخواه و شکوه میرزادگی  

www.savepasargad.com