دوم خرداد ماه

روز جهانی تنوع زیستی

دوم خردادماه برابر با 22  ماه می هر سال ، برپایه بیانیه سازمان ملل متحد در سال 1992 به نام « روز جهانی تنوع زیستی » نامیده می شود . اصطلاح « تنوع زیستی » یا « زی گونگی » یا «Biodiversity  » از حدود اوایل دهه 1990 وارد ادبیات مباحث محیط زیستی گردید. مطابق تعریف توافق شده بین المللی، تنوع زیستی عبارت است از : « گوناگونی میان سازواره ها یا ارگانیسم های زنده که از تمامی منابع نظیر اکوسیستم های خشکی، دریایی، آبی و نیز مجموعه های اکولوژیکی منشأ می گیرند. این مفهوم شامل تنوع در داخل گونه ها( ژن ها ) ، بین گونه ها و اکوسیستم ها ( زیست بوم ها ) می شود. » . به موازات نابودی فزاینده زیستگاه ها، تجارت بین المللی نیز از طریق غارت و استفاده مفرط از گونه های گیاهی و جانوری؛ تهدیدی جدی برای تداوم حیات گیاهی و جانوری به شمار می آید. به منظور کنترل این شیوه از تجارت، در سال 1973 این مسأله طی کنفرانسی در واشینگتن به بحث گذاشته شد و CITES یا همان موافقتنامه واشنگتن مورد قبول شرکت کننندگان قرار گرفت. سایتس به عنوان ابزاری قانونی در کلیه 150 کشور امضاء کننده دارای اعتبار است.  سایتس تحت نظارت دستگاه های نظارت ملی و نهادهای علمی و تجارت گونه های گیاهی و جانوری توسط مقررات واردات و صادرات زیر نظر قرار می گیرد.در حال حاضر برای کنترل تجارت حیات وحش 3 طبقه بندی ( پیوست ) وجود دارد. در پیوست 1، گونه هایی فهرست شده اند که به شدت در معرض خطر نابودی قرار دارند. تجارت بین المللی این گونه ها به طور کلی ممنوع است. در این طبقه بندی 800 گونه تحت حفاظت قرار دارند. در پیوست 2،  گونه هایی فهرست شده اند که مستقیماً در معرض خطر قرار ندارند، ولی در صورتی که تجارت آنها بی محابا تداوم یابد؛ می توانند در معرض خطر قرار گیرند. تقریباً 29000 گونه در این گروه جای دارند. پیوست 3، شامل گونه هایی است که تجارت آن به تقاضای کشوری که گونه مورد نظر آن انتشار دارد و خطر تنها در کشور مذکور گونه را تهدید می نماید، ممنوع شده است. بیش از 200 گونه در این فهرست به ثبت رسیده است.دو نهاد مهم یکی دبیرخانه مستقر در ژنو و دیگری کنفرانس کشورهای عضو، دراین ارتباط وجود دارند. WWF ( اتحادیه جهانی حیات وحش) و IUCN ( اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت) از سال 1976 به منظور حمایت از اهداف سایتس، برنامه مشترک TRAFFIC را تدارک دیدند. ترافیک به حل و بحث مساله جهانی تجارت گونه های گیاهی و جانوری غیر اهلی پرداخته و بر آن نظارت می نماید. موجودیت انسان به عنوان جزئی از طبیعت، به زندگی گیاهان و جانوران که در زندگی بر روی زمین با او سهیم گردیده اند، وابسته است. هر چه تنوع زیستی بیشتر باشد، به همان نسبت ظرفیت بیشتری از منابع طبیعی در اختیار انسان قرار می گیرد. حتی دانشمندان نیز نمی توانند با تقریبی قابل قبول اعلام نمایند چه تعدادی گونه های گیاهی و جانوری بر روی کره زمین زندگی می کنند. بر آوردها بین 5 تا 80 میلیون گونه در نوسان است که از این میان تنها 1/4 میلیون شناسایی و طبقه بندی گردیده اند. در تاریخ تکامل زمین کثرت نابودی گونه های گیاهی و جانوری هرگز به شدت 100 سال اخیر نبوده است و متأسفانه این روند همچنان ادامه دارد.

.

تقویم خردادماه : 

دوم خرداد ( 22 می ): روز جهانی تنوع زیستی ( زی گونگی )

ششم خرداد : جشن خوردادگان

شانزدهم خرداد ( 5 ژوئن ) : روز جهانی محیط زیست

بیست و یکم خرداد ( 10 ژوئن ) : روز جهانی صنایع دستی

بیست و پنجم خرداد : روز گل و گیاه

بیست و هشتم خرداد ( 17 ژوئن ) : روز جهانی بیابان زدایی