|
|
يبانيه ها | آرشيو پاسارگاد | آرشيو خبرها | مقالات | آرشيو هنر و ادبيات | آرشيو تاريخ زدايي | ديداري ـ شنيداري | | تماس | جستجو پيوند به صفحه اصلی
22 تير 1387 (2547 سال پاسارگارد) 12 جولای 2008******************************* کميته نجات پاسارگاد هيچ گونه وابستگی مذهبی و سياسي ندارد
اورميه، دومين درياچه شور جهان، و ذخيره گاه طبيعی جهانی در حال نابودی است
درياچه اروميه در خطر است؛ درياچه‌اي كه بعد از بحر الميت، شورترين درياچه جهان و
از لحاظ وسعت بيستمين درياچه جهان است.
اين درياچه به دليل داشتن ارزش‌هاي اكولوژيك و منحصر به فرد، در سال 1346 بر اساس
مصوبه شماره يك شوراي عالي حفاظت محيط زيست كشور، به عنوان منطقه حفاظت شده و طبق
مصوبه شماره 63 شوراي عالي در سال 1354 به عنوان پارك ملي ارتقا يافته است.
همچنين در سال 1356 براساس مصوبات
MAB
(انسان و كره مسكون) به عنوان يكي از مناطق بين‌المللي ذخيره‌گاه‌هاي زيست كره در
سطح جهان به ثبت رسيده است. غير از عناوين گفته شده اين درياچه با تمامي جزاير آن
در سال 1354 به عنوان يكي از تالاب‌هاي بين‌المللي در كنوانسيون رامسر ثبت و از طرف
موسسه بين‌المللي تالاب‌ها به عنوان يكي از مهمترين مناطق مهم پرندگان انتخاب شده
است.
در اين درياچه در حال حاضر 27 گونه پستاندار، 212 گونه پرنده، 41 گونه خزنده، 7
گونه دوزيست و 26 گونه ماهي زيست مي‌كند. درياچه اروميه داراي 102 جزيره است كه همه
آنها از سوي سازمان يونسكو به عنوان ذخيره‌گاه طبيعي جهان به ثبت رسيده است.
اما اين زيست‌بوم با تمام دار و ندارش رو به نابودي است؛ چرا كه به گفته مسوولان
سازمان محيط زيست كاهش ميزان نزولات جوي، پايين بودن راندمان آبياري كشاورزي در
حوضه آبريز درياچه اروميه و عدم تخصيص آب كافي براي تامين نياز بيولوژيكي
رودخانه‌هاي منتهي به درياچه از عوامل تشديدكننده بحران و كويري شدن منطقه به شمار
مي‌رود؛ به نحوي كه دلاور نجفي، معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط
زيست در گفت‌وگو با «ايسنا» از تبديل شدن 150 هكتار از اراضي حاشيه‌اي اين درياچه
به شوره‌زار خبر داد.
او با اشاره به اين كه متاسفانه درياچه اروميه هم‌اكنون بسياري از ويژگي‌هاي زيستي
خود را از دست داده است، گفت: افزايش ميزان شوري آب درياچه اروميه و رسيدن آن به حد
فوق اشباع (340 گرم در ليتر)، مرگ و مير پرندگان در نتيجه رسوب نمك بر روي بال و پر
و بدن آنها و نهايتا عدم قدرت جابه‌جايي و تغذيه، مختل شدن امور تردد شناورهاي
دريايي و عدم كارآيي اسكله‌هاي احداث شده در سواحل رشكان، گلمانخانه و جزاير اشك و
كبودان، پديدار شدن زمين‌هاي شوره زار به ميزان حداقل 150هزار هكتار خصوصا در نواحي
پست اطراف درياچه و سواحل جزاير، چسبيده شدن جزاير نه‌گانه پارك ملي (محل زادآوري
گونه‌هاي مهم پرندگان مهاجر) به سواحل جنوبي درياچه (پديدار شدن ارتباط خشكي جزاير
فوق با سواحل)، كاهش جمعيت و عدم زادآوري پرندگان مهم ساكن درياچه (پليكان سفيد و
فلامينگو)، كاهش مهاجرت پرندگان به زيستگاه پارك ملي درياچه اروميه، كاهش شديد
توليد سيست آرتميا در درياچه و بلوري شدن نمك و تشكيل لايه‌هاي ضخيم نمكي در كف و
بستر درياچه مهمترين مشكلات كنوني اين درياچه است.
وي افزود: از سال آبي 75 – 74 تا كنون رقم‌هاي ارتفاعي سطح تراز آب درياچه اروميه
سير نزولي پيدا كرده و در طول 13 سال بيش از 6 متر كاهش داشته است كه نياز به يك
عزم ملي و منطقه‌اي براي نجات اين اكوسيستم با ارزش و بحران‌زده است.
معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط‌زيست در خصوص ضروري‌ترين اقدامات
براي بهبود وضعيت زيست‌بوم پارك ملي درياچه اروميه گفت: در اين راستا تغيير الگوي
كشت و اصلاح مديريت زراعي در جهت افزايش بازده مصرف آب كشاورزي و استفاده از آبياري
تحت فشار در اراضي كشاورزي حوضه آبريز، تخصيص حق‌آبه طبيعي پارك ملي درياچه اروميه
(تامين نياز بيولوژيك) توسط وزارت نيرو، تجديدنظر در طرح‌هاي توسعه منابع آب و عدم
احداث سازه‌هاي آبي جديد با توجه به بحران درياچه، انجام مطالعات لازم به منظور
انتقال آب از ساير حوضه‌ها به حوضه آبريز درياچه اروميه به خصوص از رودخانه‌هاي زاب
و ارس و اجرايي كردن مديريت يكپارچه حوضه آبريز درياچه اروميه (متشكل از دستگاه‌هاي
اثرگذار بر درياچه در سه استان آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي و كردستان) ضروري
است.
وي با اشاره به اين كه بر اساس قانون اراضي احداث شده ساحلي، عرض حريم درياچه
اروميه 60 متر از آخرين نقطه پيشرفتگي آب در سال 1353 تعيين شده است، افزود: بر اين
اساس در آن سال ارتفاع آب درياچه برابر با 10/1277 متر از سطح آب‌هاي آزاد بوده است
كه با توجه به آمار نوسانات سطح آب درياچه اروميه مشخص مي‌شود كه سطح آب درياچه از
سال آبي 46-45 حداقل سطح درياچه با تراز 47/1273 متر شروع و با يك روند افزايشي تا
سال آبي 74-73 با رقم‌هاي 5/1277 ادامه يافته است. بعد از آن در سال 75-74 ارتفاع
آب درياچه به بالاترين سطح خود يعني 20/1278 رسيد، اما از سال 77 به بعد، پديده
خشكسالي در كشور به وقوع پيوست كه به همراه ساير عوامل تاثيرگذار ديگر، سطح تراز آب
درياچه اروميه به شدت تنزل پيدا كرد؛ به طوري كه در طول سيزده سال گذشته تراز آب به
00/1272 متر يعني حدود 20/6 متر كاهش يافت كه درياچه را با يك بحران زيست‌محيطي
مواجه كرده است.
وي با اشاره به ضرورت تدوين و اجراي برنامه آمايش سرزمين در حوضه آبريز پارك ملي
درياچه اروميه افزود: اجراي مصوبه كميته ارزيابي اثرات زيست محيطي پروژه ميانگذر
جاده شهيد كلانتري توسط وزارت راه و ترابري در اسرع وقت، اجراي طرح‌هاي آبخيزداري
در حوضه آبريز درياچه اروميه به منظور جلوگيري از فرسايش خاك و ممانعت از رسوبگذاري
در درياچه، تدوين طرح جامع گردشگري طبيعي (اكوتوريسم) با توجه به پتانسيل‌هاي
بالقوه پارك ملي و تدوين طرح جامع مديريت پارك ملي درياچه اروميه بر اساس
استانداردهاي اتحاديه جهاني حفاظت ضروري است.
نجفي با اشاره به پيشنهاد ارائه شده به برنامه عمران ملل متحد
UNDP
در خصوص درياچه اروميه گفت: بر اين اساس 200هزار دلار براي اجراي طرح‌هاي آزمايشي
چون تنوير افكار عمومي در يكي دو سايت پارك ملي درياچه اروميه و بهينه‌سازي و
افزايش راندمان آب كشاورزي اختصاص يافته است.
وي تاكيد كرد: برنامه عملي براي بهبود وضعيت پارك ملي درياچه اروميه تهيه شده كه
به‌زودي به امضاي رييس سازمان حفاظت محيط زيست و وزراي نيرو و جهاد كشاورزي مي‌رسد.
بيوک رييسي، مديرکل محيط زيست آذربايجان شرقي نيز در خصوص وضعيت درياچه اروميه گفت:
شوره‌زار شدن حجم وسيعي از زمين‌هاي حاشيه‌اي اين درياچه مي‌تواند زنگ خطري در
زمينه کويري شدن منطقه باشد که شور شدن خاک، خشکيدن قنوات و ازبين رفتن کشت و رزع
در منطقه از جمله اين آثار تخريبي آن است.
وي با تاکيد بر ضرورت توجه جدي مسوولان ملي به اين امر خاطرنشان كرد: در صورت
بي‌توجهي به اين موضوع، درياچه اروميه به سرعت از بين رفته و در آينده هيچ اثري از
اين تالاب بين‌المللي وجود نخواهد داشت.
