چه پیوندی بین اندیشه کورش بزرگ، در منشور حقوق بشر او،

International Committee to Save

the Archeological Sites of Pasargad

پیش از پرداختن به منشور حقوق بشر کوروش و پیوند آن با اندیشه امروز ایرانیان، نخست نیازاست که به این یادآوری کوتاه پرداخت که در زمانه امروز و داوری های ما ایرانیان در باره گذشته تاریخی خود، هنوزکینه های دیرپایی در میان شماری از کوشندگان راه آزادی با سیستم پادشاهی و حساسیت به بردن نام"شاه" و"شاهنشاه"، وجود دارد. ولی برخورد با گذشته و بررسی های تاریخی اگر هدفش بازبینی وبازخوانی آن چه حقیقتن بوده وروی داده است، باشد، با هیچ گونه برخورد ایدئولوژیکی جانب دارانه، پیش داوری های ذهنی و یا کینه ورزانه، هم خوانی نداشته وجز آشفتگی در اندیشه های نسل های جوان تر، و دوری از حقیقت زندگی پیشینیان، بهره دیگری ندارد. از این رو می توان گفت که:

شهروندان هر سرزمینی به ویژه در کشورهای پیش رفته تر و مدرن تر، اگر در پیشینه تاریخی خود رویدادها، شخصیت ها، یادگارها، تن دیس ها، سنگ نوشته هاو... یافته اند حتا اگر خوش آیندشان نیز نبوده است، با همه نیرو در شناساندن آن به دیگرجهانیان وپاسداری از آن پرداخته و آن را پایه بررسی های خود از گذشته نیاکان و سرزمین خود ودر بسیار مورد ها این یادگار ها و یافته های کهن از پیشینیان رامایه سربلندی خود دانسته اند. در این زمینه آن چه اهمیت داشته است، وجود این یافته ها از باز مانده های نیاکان بوده است که نشانه هایی از شیوه زندگانی، اندیشه، سیاست، کار و در کل فرهنگ گذشتگان را در خود داشته است. این یادبود ها و سندی های تاریخی با آن چه در بر داشته اند، برای شناخت شهروندان هر سرزمینی از گذشته خود از ارزش فرامانی بر خوردار بوده و هم چنان بر خورداراست. بنا بر این مسئله این نیست که ما با سیستم پادشاهی مخالف یا موافق بوده، هوادار پادشاهی، جمهوری و یا حکومتی فرضن چپ و کارگری بوده باشیم.

اینک نقش واهمیت منشور حقوق بشرجاودانه کوروش بزرگ و پیوند آن با اندیشه و خواست ایرانیان امروز.

1 ـ در ساده ترین اشاره به منشور حقوق بشر کوروش هخامنشی باید گفت که این سند مابه سربلندی و یکی از مهمترین و با ارزش ترین یادگارهای نیاکان ما است که به حق اعتباری جهانی داشته و به عنوان نخستین و کهن ترین نوشتار در باره حقوق انسانی، شناخته شده است. توجه به این نکته که این سند درخشان تاریخی و اندیشه های انسان دوستانه و بی همتایی که در آن آمده است، در 539 پیش از میلاد یعنی در 2548 سال پیش نگاشته شده است، هم بر ارزش این سند افزوده و هم مایه شگفتی بسیار است. شگفتی از این رو که در آن دوران که ماندگاری هر سرزمینی در سایه نیروی شمشیر جنگجویان و توانایی های جنگی لشگریان بوده است وخشونت در آن نقشی پررنگ داشته است، پس ازیک کشور گشایی وپیروزی بزرگ با کمترین خونریزی وخشونت، به نگارش در آمده است. این نکته نیز باید افزوده شود که سرزمین بزرگی چون ایران با توجه به جایگاه بسیار حساس عبوری(سوق الجیشی) و ذخیره ها و امکان های طبیعی فراوانی که داشته است، همیشه مورد طمع، دست درازی، یورش و تجاوز دیگر سرزمین ها بوده و برای ماندگاری خود پی در پی درگیر جنگ وخونریزی بوده است. بنا بر اندیشه مسلط آن روزگار وطبیعت چنین وضعی، پادشاهان ایران نیزخود به جهان گشایی و تصرف سرزمین های دیگر دست یازیده اند. با وجود چنین وضع و تسلط چنین فرهنگ وسیاستی در آن دوران، پادشاهی بزرگ و توانا چون کوروش هخامنشی در جنگی بانبونید(بخت النصر) پادشاه نیرو مند، دلیرولی خونریز وستم گر بابل که سرزمین ها و ملت های گوناگونی را زیر فرمانروایی خود داشته است، براو پیروزمی شود ولی با او و مردمان آن سرزمین رفتاری بزرگوارانه وانسانی می نماید. اونه تنها پس از پیروزی به قتل و کشتار دست نمی زند که فرمان عدم دست درازی به جان ومال مردمان سرزمین های زیر فرمان پادشاه شکست خورده را داده، آزادی آنان در اجرای آیین های دینی، سنتی وفرهنگی خود، از هر ملت و قومی که هستند را نیز اعلام می دارد. کوروش آن چه نبونید به زور از آن مردمان ستانده و از پرستش گاه هایشان برده بود، دوباره به آنان بازگرداند، خدایانشان را گرامی داشت، همه بردگان و اسیران ازآن میان یهودیان را آزاد نمود وخرابی ها را دوباره ساخت.

2 ـ اینک نکته مهم وپایه ای برای ما ایرانیان که سی سال است با زور وخشونت زیر فرمانفرمایی حکومتی مذهبی به سر برده ایم درست در همین آزاد اندیشی، بزرگ منشی، دادگری و ارزش و احترام منشور کوروش به انسان با هر باور، دیدگاه و اندیشه ای نهفته است. منشور حقوق بشر کوروش نشانی است بر آن که نیاکان ما نسبت به دوران خود از اندیشه و فرهنگ والایی بر خوردار بوده اند زیرا پادشاه یک کشور نمی تواند جدا از فرهنگ حاکم بر مردمان آن کشور باشد چنان که فرمانروایان امروز ایران نیز با پس رفت شدید جامعه ایران، از دل باورها واندیشه های دینی/مذهبی مردم رشد یافته وبیرون آمده اند.

درست است که سی سال زیر ننگ وستم به سر برده ایم ولی جدا از همه ویرانی ها، قربانی ها و بی دادگری ها وبر باد دادن سرمایه های ملی ایران، این حکومت خود سبب دگرگونی های تاریخی در اندیشه ونگاه مردم ایران به دین ومذهب و خرافه های ناشی از آن ودر یک جمله بیداری ایرانیان از خوابی هزار وچهارسد ساله شده است. این ازبزرگترین دست آورد های اجتماعی فراگیروهمه جانبه مردم ایران در راه دگرگونی در ساخت جامعه ایران از زمان تسلط اسلام بر ایران است. بنابر این:

3 ـ بازگشت به پایه های درخشان هویت گذشته ایرانی خویش نه تنها با تکیه بر منشور کوروش بزرگ، که به گذشته های بسی دورتر از زمان کوروش وبه اندیشه های بزرگ مرد نام آور دیگری در تاریخ ایران چون زرتشت می رسد که سه پایه "پندار نیک، گفتار نیک وکردار نیک" در اندیشه های او هم چنان چون خورشید می درخشد وایرانیان امروز بیش از هر زمان دیگری به ارزش آن پی برده اند.

ایرانیان اینک بیزار وخسته از خشونت های دینی/مذهبی وخرافه های ناشی از آن؛

خسته از سوگواری، شیون وزاری، مرده کشی ومرده پرستی؛

خسته از امر ونهی فردی نالایق وخود باخته بنام "رهبر" و نو کیسگان کم دانش گرداگرد او، رانده ومانده از چرخه گردان تمدن بشری؛

خسته از شنیدن هر روزه دروغ، تملق وچاپلوسی و کاربرد ریا ونیرنگ؛

خسته از خشونت وقلدری، خرابی و ویرانی و بر باد دادن سرمایه های ملی، معنوی مردمان سرزمینی بزرگ با پیشینه نگارش نخستین منشور حقوق بشر و دارنده دیدگاه های درخشان وانسانی زرتشت؛

خسته از کوشش فرمانروایان مذهبی برای جا انداختن هر چه بیشتر فرهنگ تازی/اسلامی و دشمنی آنان با فرهنگ، تاریخ وگذشته نیاکان ما وکاربرد بیشتر واژه هایی تازی برای جا انداختن آن در زبان وگویش مردم ایران و.....

می خواهند به اندیشه های پاک ودرست نیاکان خود باز گردند، در مسالمت و بدور از حشونت زندگی کنند. به حقوق همه مردمان با هر رنگ ونژاد واندیشه ای احترام بگذارند.با پیش رفته ترین شیوه ها ی هم سو با دانش وجهان امروز، زمینه آموزش و پرورش در سرزمین خود را چنان فراهم نمایند که پایه اندیشه فرزندان و نسل های آینده آنان در همه جای سرزمین بزرگ ایران بر داده های انسانی منشور حقوق بشر و داده های زرتشت بزرگ: پندار نیک، گفتار نیک وکردار نیک استوارباشد. این است آن بندهای استواری که ایرانیان امروز را با گذشته نیاکان خود به ویژه منشور حقوق بشر کورش پیوند می دهد.