سد تاريخی جره در
حال غرق شدن است
سخنگوي انجمن دوستداران
ميراث فرهنگي تاريانا خوزستان در گفتگو با مهر با اعلام اين مطلب گفت: براي
احداث سد رامهرمز تا کنون به دهها محوطه و اثر تاريخي آسيب وارد آمده است و
پس از آبگيري مخزن اين سد که عمليات احداث آن از اوايل سال 75 آغاز شده
آبگيري فاز دوم در تراز بالاتر به گنجايش 240 ميليون متر مکعب از 89 به بعد
قابل دستيابي است.
مجتبي گهستوني افزود: اجراي اين سد تا کنون 900 ميليارد ريال از محل درآمدهاي
عمومي هزينه در پي داشته و ظرفيت آن 60 ميليون متر مکعب است و تامين آب مورد
نياز زمينهاي کشاورزي دشت رامهرمز به وسعت 22 هزار و 300 هکتار، کنترل سيلاب
رودخانه زرد و امکان توليد انرژي برق آبي به ميزان 48 گيگاوات ساعت در سال از
مزاياي اين سد محسوب مي شود.
نمايي از سد تاريخي جره
برخي از کارشناسان ميراث فرهنگي و آثار باستاني معتقدند که به رغم اعلام مجري
سد جره که از ايجاد چهارهزار فرصت شغلي در بخش کشاورزي، گردشگري و صنايع
جانبي به واسطه بهره برداري از اين سد سخن به ميان آورده با آبگيري دهها
محوطه تاريخي از جمله يک سد ساساني موسوم به جره، چند گور دخمه (گور بري)،
خانههاي متعلق به دوره اسلامي، قنات و کاريزهاي پشت سد به زير آب مي رود و
تا کنون به منظور ايجاد تاسيسات جانبي دهها تپه باستاني از جمله تپه هاي زيره
زرد، پا گچي، مولوچه ، محوطه شاه جنيد، محوطه عباس علي، تپه گوراب، تپه قزو
و... براي ايجاد کانالهاي پايين دست اين سد تخريب شده اند.
در اين تصوير تاسيسات احداث سد رامهرمز در کنار گورهاي دخمه اي تاريخي روستاي
زبره زرد قابل مشاهده است
سد خاکي جره با هسته رسي تاجي به طول 733 متر و مخزني به ظرفيت حداکثر 260
ميليون متر مکعب دارد. حجم بدنه خاکي اين سد شش ميليون و 200 هزار متر مکعب
بوده و ظرفيت تخليه سيلاب آن حداکثر پنج هزار و يکصد متر مکعب در ثانيه است.
سد مخزني جره به عنوان يکي از پروژه هاي سازمان آب و برق خوزستان در 35
کيلومتري شمال شرقي رامهرمز همزمان با سفر رئيس جمهوري که در هفته جاري به
خوزستان صورت مي گيرد آبگيري مي شود.
دبير انجمن دوستداران ميراث فرهنگي تاريانا خوزستان در ادامه اظهار داشت :
پژوهشکده باستان شناسي مدعي است که محوطه هاي باستاني اطراف سد جديد و
اطلاعات تاريخي سد ساساني را توسط مهناز شريفي و بهزاد فرياديان مورد ارزيابي
قرار داده است اما تا کنون هيچ اطلاعات مستندي براي محققان، باستان شناسان
وعلاقمندان منتشر نکرده به گونه اي که اين بي توجهي ذهن بسياري از کارشناسان
و دوستداران ميراث فرهنگي را به خود مشغول کرده است.
منابع تاريخي نشان مي دهد که ساسانيان به طور کلي پنج سد در خوزستان
ساختهاند که تنها دو سد از آنها شناسايي شدهاند. يکي از اين سدها سد جره با
ارتفاع 19 متر و طول بيش از 89 متر در 20 کيلومتري غرب رامهرمز و در کنار
رودخانه زرد است. بناي اين سد تاريخي ساخته شده از ساروج، سنگ و قلوه است.
سازمان ميراث فرهنگي نيز از نيمه اول دهه 80 مطالعات خود را در خصوص آن انجام
داد که کامل نبوده و نيازمند مطالعات تکميلي است.
گهستوني همچنين از وجود يک روستاي تاريخي به نام جره مربوط به دوره صفوي با
ويژگي شاخص از نظر معماري در کنار اين سد خبر داد و تصريح کرد: يکي از علل
بيتوجهي به آثار از جمله سد جره رامهرمز را ميتواند تشکيل نشدن پايگاه
پژوهشي آن شهرستان است که راهاندازي آن جزو مصوبههاي هيئت دولت در دور اول
سفر رئيس جمهور بوده است.
قرار است سد رامهرمز به عنوان پنجمين سد خاکي استان خوزستان از لحاظ جنس و
ابعاد بعد از سدهاي کرخه، مارون، مسجدسليمان و گتوند عليا با حضور دکتر احمدي
نژاد آبگيري شود.
http://iren.ir/Nsite/FullStory/?Id=1639
|