کوشندگان فرهنگی و اجتماعی  در گرامیداشت سالگرد کمیته بین المللی نجات پاسارگاد

ویکتوریا آزاد ـ سوئد

فعال سیاسی و فعال حقوق  زنان

کمیته نجات: از چه زمانی با کمیته بین المللی نجات يا بنیاد میراث پاسارگاد آشنا شده اید و آیا خودتان هم با آن همکاری داشته اید؟

ویکتوریا آزاد: من در حقیقت با پیوستن  به کمپین بين المللی نجات آثار باستانی دشت پاسارگاد و تلاش کمیته نجات برای جلوگیری از آبگیری سد سیوند به مرور با بانیان این کمیته و فعالیت های آنها آشنا شدم و تاریخ آن برمیگردد به سال 2005 میلادی و سپس 2007 میلادی که در آن تاریخ بانو شکوه میرزادگی بنیاد میراث پاسارگاد را نیز تاسیس کردند.

کمیته نجات:   در ششمین سالگشت تاسیس کمیته نجات پاسارگاد فکر می کنید که آیا اصولا این نوع فعالیت های فرهنگی در زمانه ما، یعنی در آغاز قرن بیست و يکم، ضروری است؟

 ویکتوریا آزاد:  تا حاکمان دیکتاتور و جنگ طلب بر سر کار هستند فرهنگ کشی و نسل کشی ادامه دارد لذا این نوع فعالیت های فرهنگی کماکان ضروری و واجب است مثال روشن آن ماجرای غم انگیز تخریب آثار فرهنگی ایرانیان در سه دهه اخیر تحت هدایت و رهبری نظام جمهوری اسلامی است.

کمیته نجات: گذشته از ضرورت يا عدم آن، با توجه به این که کمیته نجات اولین کمیته بین المللی برای حفظ و پاسداشت میراث فرهنگی و طبیعی سرزمین مان است، به نظر شما چقدر توانسته است که در آگاه سازی  مردمان نسبت به  فرهنگ ایرانی، که میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی سرزمین مان بخشی از آن است، نقشی داشته باشد؟   

 ویکتوریا آزاد: کمیته بسیار نقش مهمی داشته است. نه تنها در عرصه جهانی ، توجه افکار عمومی را به تخریب آثار باستانی و تمدن ایرانی  بدست حاکمان وقت در ایران جلب کرد بلکه در عرصه ملی نیز بسیارانی را با خود همراه کرد ، از مردم عادی تا کارشناسان و سیاسیون و علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ .  این کمیته در سازماندهی افکار عمومی جهان  و ایران و طرح اقدامات جمعی برای مقابله با سیاست های تخریبگرانه نظام اسلامی نسبت به میراث باستانی ایران نقش بسزایی ایفا کرد بطوری که جمهوری اسلامی را کلافه کردند و این کلافگی از بابت تاثیر گذاری بنیاد و حمایت های مردمی بود.  بتاخیر افتادن آبگیری سد سیوند محصول این تلاش ها بود.

کمیته نجات: به نظر شما چرا این نوع فعالیت های فرهنگی، که در همه ی جای دنیا از سوی دولت ها تشویق می شود، در ایران اکنون مورد بی توجهی و گاه حتی خشم دستگاه های دولتی است.

ویکتوریا آزاد:  به دلیل اینکه در ایران یک حکومت فرهنگ ستیز ، ایدئولوژیک اسلامی  و مستبد بر سر کار است . اصولا استبداد از نوع ایدئولوژیک  آن ، فرهنگ ستیز و بر علیه هویتهای ملی است.

کمیته نجات: توجه به هویت فرهنگی و کلا  فرهنگ در يک جامعه تا چه اندازه می تواند به پیشبرد پیشرفت های اجتماعی در آن جامعه کمک کند؟

ویکتوریا آزاد: هویت فرهنگی هر ملتی بیانگر شاخص های فرهنگی و تاریخی و  الگو های رفتاری و مجموعه باورها ی یک ملت است . بنظر اینجانب شاخص های یک جامعه پیشرفته و مدرن از فرهنگ غالب بر آن جامعه و الگوهای رفتاری مردم آن سرزمین نشات می گیرد.  اما بدیهی است که توسعه فرهنگی و فرهنگ سازی بعنوان یک عامل مهم پیشرفت تنها در کنار سایر عوامل از جمله اقتصاد شکوفا و توسعه سیاسی دموکراتیک دست یافتنی است. برای فرهنگ سازی نیاز به فضای باز برای اندیشه و مبادله فرهنگی است و برای رسیدن به این هدف نیاز به تحولات عمیق سیاسی است . بدون دموکراسی و آزادی دست یافتن به فرهنگ و فرهنگ سازی امری بس دشوار و غیرقابل حصول است. مردمان زیر سلطه و چکمه استبداد مرعوبند و در نتیجه آفرینش و خلاقیتهای فرهنگی آنها بشدت سرکوب میشود و روحیه خود سانسوری درآنان رشد میابد و همین امر موجب کند شدن روند پیشرفت اجتماعی می گردد.  پیشرفت اجتماعی منوط به پذیرش گوناگونی انسانها و دگر اندیشگی آنان است ، بدون فضای باز سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی ، بدون برنامه ریزیهای بلند مدت فرهنگی آهنگ رشد  فرهنگی مردم کند و کمرنگ خواهد بود.

کمیته نجات:  به نظر شما مهم ترين مشخصه ی هويت فرهنگی ايرانيان چيست؟

ویکتوریا آزاد: فرهنگ یک مقوله پیچیده و مرکب است که شامل مولفه های مختلفی میشود از جمله

هنر ؛ سنتها و عادات ؛ باورهای دینی ؛ نظام ارزشی ؛ شیوه و رسوم زیستی ؛ تمدن و میراثهای تاریخی یک ملت و قراردادهای اجتماعی . ایرانیان نیز ملتی چندگونه و متکثر ند با تجارب مشترک و در عین حال مخصوص به خود ، لذا تصور نمیکنم که بتوان یک مشخصه معین را برای هویت فرهنگی ایرانیان نام برد.

به این مجموعه این مفهوم را نیز اضافه کنم که ایرانیان در مرحله گذار ازسنت به مدرنیته هستند و لذا بحران هویت فرهنگی نیز یکی از چالشهای مهم جامعه امروز ماست. رژیم جمهوری اسلامی سالها تلاش کرده که هویت اسلامی را جایگزین هویت ملی و فرهنگی ایرانیان کند و این امر آثار سوء خود را بر فرهنگ و روحیات ایرانیان گذاشته است  اما رژیم در حقنه کردن و نهادینه کردن هویت و فرهنگ اسلامی در حوزه خصوصی و عمومی کاملا شکست خورد و امروز میتوان به جرات گفت که غرب گرائی مهمترین جهت گیری ( و نه هویت) فرهنگی ایرانیان است .

کمیته نجات: آيا برای فعاليت های آينده ی  کميته پيشنهاد مشخصی داريد؟

ویکتوریا آزاد: نه چیزی جز آرزوهای نیک بنظرم نمیرسد

کمیته نجات:  در این شش ساله چه خاطره ای، از کمیته بین المللی نجات دارید، يا چه اقدامی از آن دیده اید که برایتان مهم و اثرگذار  بوده باشد. 

ویکتوریا آزاد: خاطره من اینست که در اثر فعالیت های شبانه روزی این کمیته برای جلوگیری از آبگیری سد سیوند من که شاعر نبودم و فقط گاهی در جوانی " چیزکی " می نوشتم ناگهان شاعر شدم و شعر که نه اما شعر گونه ای در باب سد سیوند نوشتم و البته آن نوشته ناقابل را به بانو شکوه میرزادگی و جناب آقای نوری علا تقدیم کردم.

با سپاس و تقدیر از تمام زحمات ارزشمندی که  شما نازنین یاران متحمل می شوید