|
19 مه 2010 |
گزارشي از وضعيت تپه هاي باستاني در معرض خطر همدان
از: انجمن کهن دژ
با توجه به فرا رسيدن روز جهاني موزه و ميراث فرهنگي و هفته ميراث فرهنگي انجمن ايران شناسي کهن دژ به عنوان تنها مجموعه غير دولتي فعال در زمينه ميراث فرهنگي در استان همدان وظيفه خود مي داند تا در گزارشي اجمالي توجه همگان را به برخي ازتپه هاي و محوطه هاي در معرض خطر و نيازمند توجه بيشتر استان همدان جلب نموده و از مسئولين مربوطه بخواهد تا توجه روزافزوني را به اين يادگارهاي کهن معطوف نمايند و در ضمن با توجه به سند مطالبات انجمن که در ارديبهشت ماه 1388 منتشر گرديد ودر تارنماي اين انجمن موجود مي باشد باز هم اعلام مي نمايد که يکي از مواثر ترين راههاي حفاظت از ميراث پيشينيان ايران زمين ايجاد پايگاه هاي دائمي و استقرار نيروها دوره ديده با امکانات کافي در اين پايگاه هادر تمامي محوطه هاي باستاني مي باشد
تپه گونسپان پس از آبگيري سد کلان
تپه گونسپان ملاير معروف به پاتپه اين تپه اکنون در معرض خطر نابودي کامل در اثر آبگيري سد کلان ملاير است به طوري هم اکنون بخش عمده اي از تپه به زير آب رفته و از ارتفاع حدود 28 متري تپه تنها 7 تا 8 متر بيرون از آب به صورت جزيره اي باقي مانده و با توجه به اينکه بخش ماد اين تپه هنوز سالم مانده است مي بايد هر چه سريعتر عمليات باستان شناسي در اين منطقه آغاز گردد
تپه روستاي قلعه نو : در نزديکي پاتپه که آن هم در معرض آبگيري سد کلان است
تپه گونسپان پيش از آبگيري سد کلان
تپه پري در روستاي پري شهرستان ملاير : با اهميتي بسيار بالادر دوران اشکاني , ماد و به ويژه دوران زنديه چرا که اين قلعه زادگاه کريمخان زند مي باشد و اکنون از طرف اهالي منطقه در موارد بسياري از جمله برداشت خاک تپه در معرض نابودي است
تپه گوراب در روستاي گوراب ملاير : اين تپه نيز در معرض تخريب بسيار قرار دارد و موارد خاک برداري و ساخت اماکن مسکوني در حاشيه آن و کندن بخش هايي از تپه به عنوان محل نگهداري حيوانات بسيار به تپه آسيب زده است
بناي دوران ماد باقيمانده بر بالاي تپه گونسپان
تپه گيان نهاوند : اکنون ديگر تنها بخشي از اين تپه باقي مانده است اما حفاظت از همين بخش هم مي تواند ارزشمند باشد
تپه مهاجران:که تنها نيازمندي اندکي توجه و اختصاص بودجه است تا بتوان بخش ديگري از تمدن ماد را در آن باز شناخت
تپه سعد وقاص و تپه ازنهري در نهاوند که اين دو نيز به دليل قرار گرفتن در روستا در معرض تخريب قرار گرفته اند
تپه پيسا در همدان که به تازگي مورد کاوش قرار گرفته است اما همچنان نيازمند توجه بيشتري است
تپه مريانج و تپه قروه درجزين که آن هم در منطقه مسکوني واقع شده است و در صورت عدم حفاظت کافي باخطر نابودي روبروست
تپه گوراب و منازلي که در کنار آن ساخته شده و موجب تخريب تپه شده
تپه هگمتانه که سالهاست درگير نگاه هاي سليقه اي گوناگون است و اکنون نيز سازه عظيمي که بر روي تپه ايجاد مي گردد بخشهايي از آن را در معرض خطر قرار داده و فرايند کاوش در آينده را با مشگل مواجه خواهد ساخت.
گوردخمه سامن
گوردخمه هاي اشکاني در سامن: اين گوردخمه که در نوع خود از نمونه هاي کم نظير در ايران مي باشد و ادامه عمليات کاوش و انجام عمليات حفاظت و مرمت مجموعه نيازمند توجه و اختصاص بودجه و امکانات ويژه مي باشد
کتيبه هاي گنجنامه: اين کتيبه ها نيازمند توجه ويژه در زمينه مرمت و حفاظت مي باشد به ويژه اکنون که ساخت تله کابين در نزديکي آن بنابر نظر برخي کارشناسان سلامت اين يادگارهاي کهن را به خطر انداخته است
تپه نوشيجان
تپه و آتشکده نوشيجان : به عنوان يکي از قديميترين آتشکده هاي مسقف ايران و يکي از سالم ترين سازه هاي باقي مانده از دوران ماد مي بايد از جايگاه ويژه اي برخوردار باشد که متاسفانه در حال حاضر به سبب گسترش شهرک صنعتي شماره 2 ملاير به شدت در معرض خطر است
قلعه اشتران
علاوه بر موارد بالا مکانها و تپه هاي بسيار ديگري همچون تپه باستاني مصلي , قزقلعه سي در دامنه الوند , قلعه اشتران درروستاي اشتران از توابع تويسرکان و ..... در گوشه و کنار استان موجود است که همچنان به جهت عدم وجود مرمت وحفاظت صحيح, علمي و کافي در معرض تخريب تدريجي قرار دارند
تپه پری ملایر
در پايان لازم به يادآوري است که در آينده نزديک در نوشته هاي کامل تري به تک تک موارد اشاره شده به تفصيل و همراه با عکس پرداخته خواهد شدخواهند پرداخت
با اين اميد که روزي , ديگر نگران تخريب اين نمونه هاي بي نظير
تمدن چندين هزار ساله ايران زمين نباشيم
روز جهاني موزه و ميراث فرهنگي بر تمامي دوستداران و تلاشگران آن گرامي باد
انجمن ايران شناسي کهن دژ ارديبهشت 1389
کميته بين المللی نجات پاسارگاد