International Committee to Save

the Archeological Sites of Pasargad

 

Link to English Section

       

1

 

پيوند به صفحه اصلی

 

 

تخريب اثری تاريخی در چند قدمی سازمان ميراث

بخشی از سردر ورودی مقبره شهشهان که مربوط به دوره تیموریان است و دیوار به دیوار سازمان میراث فرهنگی اصفهان قرار دارد به سبب بی‌توجهی متولیان امر فرو ریخت.

به گزارش خبرنگار مهر در اصفهان، در مجاورت مسجد جامع اصفهان و در محله شهشهان بقعه ای وجود دارد که اساس ساختمان آن مربوط به زمان تیموریان است.

ساختمان این بقعه در زمان سلطان محمد بن بایسنقر نواده امیر تیمور احداث شده و آرامگاه شاه علاء الدین محمد از سادات و بزرگان اصفهان است که در سال 850 هجری قمری به دستور شاهرخ تیموری به شهادت رسیده است.

این بنا مانند بسیاری دیگر از آثار کشور اکنون مورد بی‌مهری مسئولان و متولیان امر قرار گرفته و در حال حاضر بخشی از دالان ورودی این بنای تاریخی در اثر عدم رسیدگی به موقع تخریب و فرو ریخته است که البته به دلیل ممانعت مسئولان امکان تهیه عکس از آن میسر نشد اما سایر عکسها گویای عمق فاجعه روی داده برای این بنای تاریخی است.

هم اکنون در بقعه شهشهان یک موسسه خیریه حمایت از کودکان بی‌سرپرست مستقر است که روشن نیست به چه دلایلی اجازه ورود هیچ شخصی را به این بنای تاریخی نمی دهد و این بقعه را در انحصار خود قرار داده است.

 

خبرنگار مهر با تماسهای متوالی با مسئولان این موسسه متاسفانه نتوانست راهی برای ورود این بنای تاریخی یابد، حتی در این راستا خبرگزاری مهر در اصفهان با مسئولان و متولیان زیادی مذاکره کرد تا پس از ورود به این بنای تاریخی بتواند با تهیه گزارش ضرورت مرمت این اثر تاریخی را ‌به آنان گوشزد نماید اما تلاشهای این رسانه با وجود اصرارهای فراوان بی‌نتیجه ماند.

مسئول موسسه خیریه‌ای که اکنون در این بنای تاریخی مستقر است در خصوص ورود افراد به این اثر تاریخی 600 ساله گفت:‌ اجازه ورود هیچ شخصی حتی مادرم نیز به اینجا داده نمی‌شود!

خزایی همچنین در این رابطه به مهر گفت: ‌نباید اینگونه تلقی شود که قسمت تخریب شده در این مقبره دارای ارزش تاریخی است، ‌چرا که سقف فرو ریخته مربوط به درگاه درب ورودی این مقبره است که دارای ارزش تاریخی نیست!

جالب اینجاست که وی تنها سنگ قبر و محل بقعه را دارای ارزش تاریخی دانست و خاطر نشان کرد: قسمت خراب شده همچون "دالان قدیمی خانه مادربزرگ، پدر بزرگ من است که نباید اینجا را جزو ابنیه و بنایی تاریخی دانست".

همچنین خزایی اظهار داشت: پیش از ورود این موسسه خصوصی به "بقعه شهشهان" این مکان محل و معتادان و جمع آوری زباله بوده است.

البته نکته جالب و در خور توجه اینجاست که هنوز بخشهای از این بقعه محل جمع آوری زباله است و زمینهای مخروبه این بنای عظیم تاریخی که البته شاید آنها نیز روزی دارای ارزش تاریخی بوده محل جمع‌آوری زباله است.

 

یکی از دوستداران آثار تاریخی اصفهان که از خیرین و کسانی است که به این موسسه خیریه نیز کمک می‌نماید و از نزدیک نیز شاهد آثار تخریب شده نیز بوده به مهر گفت: بقعه شهشهان در خیابان ابن‌سینای اصفهان و در مجاورت سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته است.

منصور روحانی افزود: یک درب چوبی زیبا در محل ورودی این بنا قرار دارد و پس از این درب به یک گنبد زیبای تاریخی برخورد می کنیم که این قسمت در اثر بارندگی‌های سال گذشته فرو ریخته و قطعا در اولین بارندگی سال جاری، دیگر بخش‌های ورودی آن نیز فرو خواهد ریخت.

روحانی ادامه داد:‌ قسمت فرو ریخته این بنای تاریخی ‌در مجاورت بقعه است که نهایتا در صورت بی‌توجهی خسارات زیادی را متوجه اصل بقعه خواهد ساخت و اگر قسمت دیگری این بنا فروبریزد اصل بقعه هم از آن متاثر خواهد شد.

 

وی با اشاره به اینکه حتی به شخص من نیز اجازه ورود به این بقعه داده نشد و قسمت تخریب شده را کاملا به صورت اتفاقی دیده‌ام، اظهار داشت: این بنای تاریخی داری سقف‌های ضربی است که یکی از پی‌های اصلی بقعه نیز بر روی همین قسمت فرو ریخته قرار گرفته که اگر این سقف آسیب ببیند سقف بعدی را نیز دچار آسیب خواهد کرد و به طبع به بقعه نیز خسارت وارد خواهد کرد.

روحانی با ابزار تاسف از این نکته که از زمان تخریب این قسمت از بقعه تا کنون زمان زیادی می‌گذرد، گفت: تا کنون اقدامی خصوص مرمت این بنای تاریخی صورت نگرفته است.

وی در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر مبنی بر "اینکه آیا امکان دارد سقف بقعه نیز دچار آسیب شده باشد"،خاطر نشان کرد: علیرغم تمام پیگیری‌ها متاسفانه اجازه ورود به محل بقعه به من داده نشد و درب اصلی این قسمت بسته است.

 

به گزارش مهر این بقعه از داخل و خارج با گچ‌بری و کاشیکاری تزئین شده و خطاط کتیبه اصلی آن نیز "‌محمود نقاش" خوشنویس مشهور قرن نهم هجری است که به خط ثلث گچبری نموده و ‌اشعار و عباراتی را در اشاره به شهادت شاه علاءالدین محمد به رشته تحریر درآورده است.

همچنین بر دیوار شرقی داخل بقعه شهشهان اشعاری به خط نستعلیق سفید نوشته شده و بر دیوار شمالی داخل بقعه نیز کتیبه ای با گچبری به خط ثلث سفید بر زمینه قهوه ای و سبز و قرمز به تاریخ 1013 هجری قمری به خط صحیفی از خطاطان مشهور فارسی کتابت شده است که مفاد آن به اقدامات بانوی نیکوکاری اشاره می کند که نام او خانم سلطان بوده و عبارات این کتیبه بیانگر تعمیراتی است که در زمان سلطنت شاه عباس اول صفوی در بقعه انجام گرفته است.

روحانی همچنین در خصوص وضعیت این موسسه خیریه و اینکه آنان از این بنای تاریخی چه استفاده‌ای می نمایند، اظهار داشت: این موسسه خیریه از 60 نفر کودک بی سرپرست و .... در یکسری از خانه‌های سطح شهر نگهداری می‌کند و محل بقعه به عنوان کتابخانه این کودکان بی‌سرپرست است که اکنون این کودکان در آنجا به مطالعه می‌پردازند و به این شکل نیست که آنان به این مکان نیاز مبرمی داشته باشند.

همچنین در خصوص تخریب بخشی از سر در ورودی این بنای تاریخی یکی کارشناسان آثار تاریخی نیز به خبرنگار مهر گفت:‌ یکی از مهمترین و ارزشمندترین بناهای تاریخی ایران بقعه شاه علاالدین محمد، رئیس سادات اصفهان در عهد شاهرخ تیموری است که از حیث هنری و قداست یکی از آثار ارزشمند تاریخی هنری اصفهان است.

وی که خواست نامش ذکر نشود اظهار داشت: گچ‌بری و خطاطی نفیسی در این بقعه مشهود است که این خطاطی متعلق به یکی از خطاطان مشهور آن دوره به نام صحیفی است با رنگهایی زیبا بر یکی از دیوارهای بقعه بر خطاطی کرده است و به رغم اینکه این اثر تاریخی دیوار به دیوار میراث فرهنگی اصفهان است، اما نسبت به آن بی‌توجهی شدهاست.

 

این اصفهان شناس ادامه داد: بقعه شهشهان‌مدتی را در دست بهداشت و مدت دیگر در اختیار برخی موسسات بی‌توجه به آثار تاریخی قرار گرفته که این امر خود به تخریب این بنای تاریخی چند صد ساله کمک کرده است.

این کارشناس آثار تاریخی ادامه داد: انتظار این بود که این اثر به سبب قرابت با میراث و بزرگی شاه علاء الدین محمد بسیار خوب نگهداری شود، اما بی توجهی به آن باعث تخریب قسمتی از این بنا شده و به راستی این سئوال مطرح است که آیا میراث فرهنگی اصفهان و کسانی که مدعی حراست از این آثار تاریخی هستند آیا کنار خود نمی‌بینند که چه آثاری تخریب می شود؟

در هر صورت در این عرصه خبرنگار مهر جهت ارائه هر چه بهتر اخبار خود در این عرصه تلاش و اهتمام زیادی ورزید تا در خصوص وضعیت بقعه شهشهان که دارای ارزش تاریخی بسیاری است اطلاعات جدیدی به دست آورد و با حضور در محل بقعه به گفتگو با اهالی محل پرداخت.

درب تاریخی 600 ساله به سرقت رفته است

یکی از کسبه اطراف این بقعه در پاسخ به خبرنگار مهر که چگونه می توان به بقعه راه یافت گفت: متاسفانه مدت زمانی است که اجازه ورود هیچ شخصی به این بقعه داده نمی شود و چندی پیش نیز یکی از دربهای چوبی این بنای تاریخی به سرقت رفت.

وی ادامه داد: این اتفاق پس از زمانی بود که یک گروه خبری برای تهیه گزارش خبری به این بقعه مراجعه کرده که از آن زمان به بعد تا کنون اجازه ورود به این محل داده نمی شود.

وی که در مجاورت بقعه شهشهان زندگی می کند با اشاره به ساختمان مجاور خود( سازمان میراث فرهنگی) گفت: البته شاید بتوان با تعامل با این سازمان به نتایج مثبتی دست یافت و اجازه ورود به این بنای تاریخی را کسب نمایید چرا که سازمان میراث فرهنگی به ما گفته است اگر کسی برای ورود به این بنای تاریخ از شما سئوال کرد به او بگویید "این بنا متعلق به بخش خصوصی است!"

بر اساس مشاهدات خبرنگار مهر ساختمانهای اطراف این بقعه که شاید روزی آنها نیز قرابت خاصی با بقعه شهشهان داشتند که این امر از دیوار نوشته های آنها نمایان است نیز اکنون تخریب شده اند و هیچ چیزی از آنها باقی نمانده است که تصاویر مهر خود مبین این واقعیات است.

سوراخ بر بام بنای 600 ساله شهشهان!

همچنین آنچه بر بام این بنای تاریخی 600 ساله خودنمایی می کند سوراخ نسبتا بزرگی است که در بخشی از سقف سمت راست این بقعه دیده می شود که قطعا با بارش باران و بارندگی این سوراخ باعث تخریب دیگر قسمتهای سقف و فرو ریختن آن خواهد شد.

 

ترکهای سقف بیرونی بقعه

ایجاد شکافهایی در سقف بیرونی بقعه به عرض 3 سانتی متر است نیز از دیگر آسیبهایی است که بقعه را تهدید می کند که قطعا اگر رسیدگیهای بعدی به این بنای تاریخی صورت نگیرد خسارتهای جبران ناپذیری متوجه بقعه تاریخی شهشهان خواهد شد.

بر اساس مشاهدات خبرنگار مهر آنچه در سقف درونی بقعه که دارای نقش های زیبا و خط نوشته هایی بدیع است دیده می شود این است که در اثر بی توجهی و عدم رسیدگی به سقف رطوبت و دامنه های نم به قسمت درونی نیز وارد شده است که البته این امر نیز تا حدودی سبب از میان رفتن اهمیت این بنای تاریخی شده است.

تخریب بخشی از دیوار تاریخی "بقعه شهشهان" به بهانه ساخت درب

درب آهنی جدید در بنای تاریخی!

علاوه بر مسائل فوق یکی دیگر از مسائلی که باید مورد توجه قرار گیرد تخریب بخشی از دیوار پشتی این بنای تاریخی است که یک درب فلزی که هیچ گونه هماهنگی و تطابقی با این بنای تاریخی 600 ساله ندارد، برای ورود و خروج ساخته شده است.

در هر صورت انتظار می‌رود در سریع‌ترین زمان ممکن بازسازی این بنای تاریخی در دستور کار متولیان امر قرار گیرد تا بار دیگر شاهد تخریب آثار گران بهای تاریخی اصفهان نباشیم.

http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=936434 

 

                 

کميته بين المللی نجات پاسارگاد

www.savepasargad.com