|
|
سازمان ميراث هميشه تخريب و هميشه انکار
مثل هميشه ابتدا مسئولان دولتی و سازمان ميراث آسفالت دماوند را انکار کردند و پس از خوابيدن سر و صداها دوباره خرابکاری را شروع کردند.
ماجراي قير اندود شدن دامنه دماوند به
بهانه احداث جاده، با بازتاب‌هاي مختلفي همراه بود و در اين ميان دوستداران
دماوندپير نگراني‌هايشان هر روز پررنگ‌تر از روز پيش مي‌شود.
اما به راستي مسئول اين بي‌نظمي‌ها كه در طبيعت ايجاد مي‌شوند، كيست؟ اگر مسئولي
ندارد، آنهايي كه نظم طبيعت را بر هم مي‌زنند، مسئول‌اند. اين در شرايطي است كه كوه
دماوند به‌عنوان يكي از مرتفع‌ترين كوه‌هاي جهان با قدمتي به پيشينه تاريخ،
مي‌تواند از سراسر دنيا پذيراي دوستداران طبيعت باشد و هم‌اكنون نيز كوهنوردان براي
صعود به اين قله مي‌آيند، اما چه سود كه اكنون دو سوي جاده رينه با زباله پوشيده
شده و اين نوع برخورد با اين كهنه ميراث طبيعي ما جفا به ايران و طبيعت آن است.
دماوند كه هميشه با شقايق‌هايش به تصوير درمي‌آيد، از ارديبهشت تا مرداد كه فصل
رويش شقايق‌هاست، نظاره‌گر خودروهايي است كه دسته‌هاي بزرگي از شقايق كه كمتر از 20
دقيقه عمر دارند را حمل مي‌كنند! تو گويي هيچ مسئول و نگهباني هم در منطقه نيست.
از ديگر سو دشت زيباي شقايق‌هاي دماوند با ساخت جاده در دامنه دماوند تخريب خواهد
شد. در اين كشاكش به‌نظر مي‌رسد ساخت جاده دماوند به هيچ رو جزو نيازهاي كوه دماوند
نبود. حتي از نظر برخي كوهنوردان ساخت جان‌پناه‌ها (پناهگاه‌ها) نيز در كوه دماوند
اصلا نياز نيست، چون منبعي براي انباشت زباله مي‌شود و مصيبتي تازه براي دماوند پير
آغاز... .
متوليان درباره ساخت جاده در دماوند خيلي منفعل برخورد مي‌كنند و هيچ نيرويي از
دستگاه‌هاي مسئول، يعني سازمان‌هاي حفاظت محيط‌زيست و ميراث فرهنگي و گردشگري تا 25
تير كه ما براي بررسي اوضاع به كوه دماوند رفته بوديم، براي تهيه گزارش و بررسي
اوضاع به دماوند نيامده بودند. بهزاد تركاشوند، بازرس انجمن كوهنوردان ايران
مي‌گويد: ما كوهنوردان معتقديم، وقتي در كوهي يا منطقه‌اي طبيعي جاده‌اي ساخته
مي‌شود، بايد فاتحه آن را خواند، مانند تنگه واشي كه اكنون تخريب شده و زباله آن را
فرا گرفته است يا ايستگاه7 توچال، محدوده شميران و مراتع مقابل پيست آبعلي كه در
آن ويلاسازي شده است، حتي در جنگل ملي سرخه‌حصار، تعاوني مسكن ايجاد كرده‌اند. گويا
در ايران اصلا منطقه حفاظت‌شده معنا ندارد.
خيلي اسفناك است كه مناطق مختلف كوه دماوند را كه اثر طبيعي ملي است، با جاده‌سازي
مي‌خواهند به ويلاي اختصاصي تبديل و سپس زمين‌ها را قرباني كنند. به گفته او،
مسخره‌ترين حرف اين است كه بگويند، در دماوند جاده مي‌سازند تا گردشگر و كوهنورد
بيشتري جذب كنند يا گرد و غبار به‌گونه‌هاي گياهي آسيب نزند
.
دولت مقصراست
به گفته عباس محمدي، رئيس انجمن كوهنوردي ايران « متوجه شديم، اين طرح گردشگري در
دور نخست سفر هيأت دولت به استان مازندران مطرح شده و اكنون معاونت گردشگري سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران پيگير اين طرح است و بودجه آن از طريق استانداري
مازندران تخصيص يافته است.»
اين درحالي است كه به گزارش ايسنا مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري پس از
گذشت يك‌هفته از انتشار نخستين خبر جاده‌سازي و آسفالت بخشي از اين اثر طبيعي
ثبت‌شده در فهرست ميراث ملي كشور، تاكنون واكنش و اقدام صريحي را در اين‌باره نشان
نداده‌اند و اعلام هر موضعي را به بررسي كارشناسان اين سازمان منوط دانسته و فقط به
بيان اين نكته بسنده كرده‌اند كه با هرگونه آسيب به هويت بكر قله دماوند مخالفند.
به گفته سخنگوي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، مطالعات و پيگيري‌هاي كارشناسي
سازمان ميراث فرهنگي آغاز شده است تا چنانچه تعرضي به حريم ثبتي صورت گرفته باشد،
اقدامات لازم براي جلوگيري از ادامه تعرض و حفاظت اثر انجام شوند.
اكنون اين پرسش مطرح است كه واقعا محافظت از سمبل طبيعي ايران به ارزيابي و بررسي
اين اتفاق در حريم‌هاي ثبت‌شده و نشده بستگي دارد تا حد خطرآفريني آن مشخص شود؟!
به‌راستي ساخت جاده‌اي كه تا حدود ارتفاع 3 هزار متري اين كوه 5 هزار و 671 متري
مي‌آيد، حتما بايد در حريم باشد تا براي اين اثر طبيعي با گونه‌هاي گياهي و جانوري
خاصي كه دارد، خطرآفرين باشد و مسئولان را به هشدار و واكنش وادارد؟! اگرچه تاكنون
2 بار خبر متوقف شدن جاده‌سازي در كوه دماوند منتشر شده است، اما نخستين خبر با
قطعيت تمام رد و اعلام شد كه عمليات جاده‌سازي در اين كوه همچنان ادامه دارد.
با اين شرايط نمي‌توان مطمئن بود كه خبر توقف جاده‌سازي در كوه دماوند كه بار ديگر
شنبه (27 تيرماه) از سوي سازمان حفاظت از محيط‌زيست اعلام شد تا چه زمان با قوت
پابرجا بماند. براي ساخت اين جاده، استانداري مازندران 80ميليون تومان بودجه اختصاص
داده است. با وجود اينكه اواخر هفته پيش، از توقف ساخت اين جاده خبر داده شد، اما
براساس مشاهده‌هاي ما، ساخت اين جاده همچنان ادامه داشت.
پيگيري مي‌كنيم
در همين حال سخنگوي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با اعلام برخورد اين سازمان با
هرگونه تعرض به حريم ثبتي دماوند، گفت: با هرگونه آسيب به هويت بكر قله دماوند
مخالفيم و در چارچوب‌هاي قانوني موضوع را پيگيري مي‌كنيم. سيدرضا موسوي بيان كرد:
در پي آسفالت كردن بخشي از دامنه دماوند، مطالعات و پيگيري‌هاي كارشناسي سازمان
ميراث فرهنگي آغاز شده تا چنانچه تعرضي به حريم ثبتي صورت گرفته باشد، اقدامات لازم
براي جلوگيري از ادامه تعرض و حفاظت اثر انجام شود.
وي با اعلام مخالفت سازمان ميراث فرهنگي با هرگونه فعاليت عمراني كه به از دست دادن
ماهيت طبيعي كوه دماوند منجر شود، اظهار داشت: سال گذشته در چنين ايامي، به همت
سازمان ميراث فرهنگي، دماوند به‌عنوان نخستين اثر طبيعي ثبت ملي شد تا هيچ سازمان،
نهاد يا شخصيت حقيقي و حقوقي اجازه دست‌اندازي به اين اثر و نماد ملي را نداشته
باشد. طبعا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، موضوع را تا رسيدن به نتيجه مطلوب
پيگيري خواهد كرد
.
پول مفت نداريم روي دماوند آسفالت بريزيم
از ديگر سو رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان مازندران كه از سازمان متبوع
وي به‌عنوان پيشنهاد‌دهنده طرح آسفالت دماوند ياد مي‌شود، با تكذيب خبر آسفالت
دماوند، گفت: مگر سازمان ميراث فرهنگي پول مفت دارد كه روي دماوند آسفالت بريزد.
رحمت عباس نژاد به خبرگزاري ميراث گفت: در طرح بهسازي راه فرعي منشعب از جاده رينه
به پلور آسفالت‌ريزي ديده نشده و تنها ترميم جاده بوده كه هم‌اكنون نيز در حال
انجام است. او ضمن تكذيب آسفالت دماوند، منبع منتشركننده خبر را تهديد به پيگيري از
طريق مراجع قانوني كرد.
وي گفت: از همين جا به‌عنوان يك مقام مسئول تاكيد مي‌كنم كه اگر دوباره چنين
خبرهايي ازسوي منبع مورد نظر منتشر شود، حق قانوني ما محفوظ بوده و از طريق مراجع
قانوني موضوع را پيگيري مي‌كنيم.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان مازندران در پاسخ به پرسشي مبني بر اينكه
اگر قصد آسفالت در دماوند وجود ندارد، چرا 45 كمپرسي شن در محل خالي شده است، گفت:
فقط يك شن‌ريزي مختصري صورت گرفت تا جاده خاكي در حد همان راه قبل مرمت و نگهداري
شود.
وي افزود: براي اين طرح موافقت اصولي با استانداري داريم كه 55 ميليون تومان اعتبار
هم براي اين طرح در نظر گرفته شده است. در قرارداد سازمان با پيمانكار هم تنها
بهسازي و مرمت مطرح بوده و مطلقا واژه آسفالت عنوان نشده است.
كارشناسان محيط‌زيست معتقدند هرگونه بهسازي در مسير يادشده، شرايط را براي ايجاد
راه ماشين‌رو مهيا مي‌كند. راه ماشين‌رو هم از يك سو محيط‌زيست را به محاق برده و
از سوي ديگر بستر را براي زمين خواري از منابع طبيعي باز مي‌كند. به گفته رئيس
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران، جاي تعجب دارد كه اين خبر در اين سطح
گسترده منتشر شده و خيلي‌ها از آن بهره‌برداري سياسي كرده‌اند
.
آسفالت كردن، يعني تخريب نه ترميم
ساخت جاده در دامنه كوه دماوند موجب مي‌شود، مردم عادي كه هنوز فرهنگ سفر به طبيعت
و محافظت از آن را ندارند، بيشتر به اين منطقه وارد شوند و اين اثر طبيعي را تخريب
كنند. مجيد درودگر،يك راهنماي كوهنوردي‌درباره فاجعه‌اي كه در كوه دماوند با
جاده‌سازي رخ داده است، معتقد است : عمليات زيرسازي جاده دماوند متوقف نشده است و
كاميون‌ها و كمپرسي‌ها دوباره درحال تخليه كردن شن و ماسه براي ساخت جاده در كوه
دماوند هستند.
به گفته او، پيش از اين، حدود 800 تا 900 متر از پاي دماوند زيرسازي شده بود و
همچنان عمليات تخليه ماسه و شن و صاف كردن اين جاده ادامه دارد. اين راهنماي
كوهنوردي ادامه داد: گاهي ما با انجام كارهايي موجب مي‌شويم، تخريبي كه در طول 50
سال مي‌تواند اتفاق بيفتد، در مدت يك سال رخ دهد، مانند بلايي كه بر سر غار
كتله‌خور در استان زنجان آمد؛ سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با باز كردن دهانه اين
غار براي جذب بيشتر گردشگران، اين اثر طبيعي را خيلي سريع‌تر از زمان اصلي تخريب
كرد و اكنون همين بلا را سر دماوند آورده‌ايم. وقتي بخشي از كوه دماوند به‌عنوان
اثري طبيعي آسفالت مي‌شود، يعني آن را تخريب كرده‌ايم، نه ترميم.
همشهری
فرستنده، احمد همراه
کميته نجات، از تهران
کميته بين المللی نجات پاسارگاد
