دود قليان بد است اما نه برای آثار تاريخی

خواجوی کرمانی در هاله ای از دود و خاکستر

در حالیکه قرار بود محل عرضه قلیان در سطح معابر جمع آوری شود آرامگاه تاریخی خواجوی کرمانی شاعر قرن هفتم هجری را دود و خاکستر قلیانهای عرضه شده در آن محل فراگرفته است

گزارش خبرنگار مهر در شیراز، آرامگاه خواجو در دامنه کوه صبوی در تنگ الله اکبر مجاور دروازه قرآن قراردارد و آب چشمه معروف رکن آباد نیز از کنار مقبره خواجو می گذرد.

در وسط صفه آن سنگ قبری قرار دارد که بالای آن محدب و دارای برآمدگی است. روی این سنگ کتیبه ای که بیانگر قبر خواجو باشد وجود ندارد و فقط بالای سنگ عبارت "کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام" به خط ثلث نوشته شده است.

این آرامگاه به همراه چند اثر تاریخی دیگر مانند محل قبر خواجه عمادالدین محمود، وزیر معروف شاه شیخ ابواسحاق اینجو و غاری که محل عبادت و ریاضت زاهدان و مشایخ بوده و خواجو نیز مدتی در آن جا عبادت می کرده شبانه روز میزبان شمار زیادی از گردشگران و مردم استان است اما برخی از بی توجهی ها باعث شده آثار بر جای مانده در این محل تاریخی هر روز فرسایش یافته و به خاطر تولید دود خاکستر ناشی از عرضه قلیان در آن محل رنگ سفید برخی از آثار به سیاهی تغییر کند.

محل عرضه قلیان در سه نقطه از این آرامگاه یعنی در غار تاریخی محل ریاضت و عبادت خواجو، کنار قبر وزیر معروف شاه شیخ ابواسحاق اینجو و همچنین زیر دو تابلوی سنگی تاریخی قرار دارد به طوری که قبر وزیر شاه شیخ ابواسحاق اینجو به کانون درست کردن ذغال و عرضه انواع اقلام خوراکی شده است.

شدت بی توجهی به این آثار به حدی است که برخی از افراد به راحتی با ذغال بر روی کتییه های چندین هزار ساله یادگاری می نویسند و یا در کنار آنها نیز مشغول کشیدن قلیان هستند.

در ضلع دیگری از این آرامگاه سردیس سنگی تاریخ از خواجو در دل کوه قرار دارد که طی سال های اخیر کوچکترین توجهی برای حفظ آن نشده به گونه ای که بر روی این سردیس تاریخی آثاری از یادگاری، نقاشی ها و دوده قلیان مشاهده می شود و هیچ کوششی برای پاک کردن آنها و مرمت اثر نشده است.

دربخش دیگری از این آرامگاه نقش برجسته ای از جنگ رستم و شیر دیده می شود که به دستور حسینعلی میرزا فرمانفرمای فارس در سال 1218 هجری قمری ساخته شده، در کنار آن نیز نقش برجسته ناتمامی از فتحعلی شاه قاجار و دو تن از پسرانش به چشم می خورد. در دو طرف این نقش برجسته دو نیم ستون به سبک ستون های دوره زندیه در درون کوه کار شده البته این دو اثر با ارزش نیز از عدم رسیدگی بی نصیب نمانده و بر روی آنها نیز آثار دود و یادگاری به وضوح به چشم می خورد.

امیر عباسی دانشجوی رشته باستان شناسی به خبرنگار مهر در شیراز گفت: در کنار هر یک از این آثار تابلویی از معاونت فرهنگی و اجتماعی شیراز قرار دارد اما هیچگونه توجهی به این آرامگاه از سوی شهرداری نشده است.

وی گفت: دیگر گردشگران کمی به این آرامگاه مراجعه می کنند زیرا عدم رسدیگی به این مکان باعث شده که آثار تاریخی روز به روز با فرسایش جدی مواجه باشند.

این دانشجو ضمن انتقاد از عملکرد شهرداری و میراث فرهنگی در نگهداری از این اثر تاریخی گفت: چندی پیش قرار بود که قلیان های سطح معابر جمع آوری شوند اما نه تنها در شیراز این امر صورت نگرفته بلکه شاهد هستیم درغار تاریخی آرامگاه خواجوی کرمانی انواع قلیان های عرضه می شود و همچنین میراث فرهنگی نیز هیچ توجهی به مرمت این آثار ندارد.

عباس اکبری 54 ساله نیز گفت: علاوه بر عرضه قلیان، مسئله بهداشت این محل نیز قابل انتقاد است، انواع زباله ها در ورودی قبر وزیر شاه شیخ ابواسحاق اینجو انباشته شده و دیواره های این قبر که درون غاری قرار گرفته نیز مملو از یادگاری ها و نوشته ها است.

وی گفت: شهرداری باید نسبت به رعایت برخی از مسائل در این محل اقدام کند و گرنه همین آثار در حال فرسایش نیز از بین خواهند رفت.

رئیس میراث فرهنگی استان فارس در این خصوص به خبرنگار مهر در شیراز گفت: آرامگاه خواجوی کرمانی در اختیار شهرداری شیراز است و مراقبت و نگهداری از آن نیز به عهده این دستگاه قرار دارد.

محمد رضا بذرگر ضمن انتقاد از وضعیت کنونی آرامگاه در خصوص عرضه قلیان و عدم رسیدگی مناسب به این محل گفت: شهرداری برای اجرای طرحهای خود در بخش های مختلف مانند مرمت آثار و... باید با میراث فرهنگی هماهنگی کند اما طی مدت گذشته هیچگونه هماهنگی در این بخش با میراث صورت نگرفته است.

معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری شیراز نیز در این خصوص در پاسخ به این سئوال خبرنگار مهر که" چرا در چنین محل تاریخی عرضه قلیان صورت می گیرد" گفت: باید نسبت به این مسئله در ابتدا پیگیریهای لازم انجام شود.

مجید عباسی ادامه داد: بخشهایی از این آرامگاه در حوزه اختیارات شهرداری و بخشهایی نیز در حوزه میراث فرهنگی است و باید دید که در کدام بخشها بی توجهی صورت گرفته است!

وی درپاسخ به این سئوال که "در برخی از آثار تاریخی تابلوی شهرداری نصب شده و این امر حاکی از مسئولیت این سازمان نسبت به آثار است" گفت: تا پیگیری نشود نمی توان در این خصوص اظهارنظر کرد.

باید در نظر داشت که عرضه قلیان در چنین مکانی به طورحتم با اخذ مجوزهای لازم صورت می گیرد و معلوم نیست پیگیری ها از چه بابتی انجام می شود.

به هر روی شکی نیست که باید در اسرع وقت نسبت به توجه به ویژه به آثار تاریخی واقع در محوطه یاد شده رسیدگی شود

خبرگزاری مهر ـ شيراز

فرستنده، پيام جهانگيری