|
|
يبانيه ها | آرشيو پاسارگاد | آرشيو خبرها | مقالات | آرشيو هنر و ادبيات | آرشيو تاريخ زدايي | ديداري ـ شنيداري | | تماس | جستجو پيوند به صفحه اصلی
تخريب مدرسه تاريخی نيشابور، پس از مرمت و به طور عمدی انجام شده است
در هر تخريب اثری که به ثبت ملی رسيده، علاوه بر سازمان ميراث فرهنگي، سازمان ثبت اسناد، نيروي انتظامي، دادگستري، شهرداري، نماينده مردم در مجلس مجرم شناخته می شوند
از: حسين زاده
مدرسه علميه گلشن نيشابور از جمله بناهاي ثبت شده در فهرست آثار ملي كشور
است كه گفته
مي شود، قدمت بخش هايي از اين بنا به دوره هاي تيموري، صفويه و قاجار برمي گردد اما
مسئولان اين بنا در فروردين ماه سال جاري پس از مرمت و استحكام بخش هايي كه سال قبل
انجام شده بود به تخريب بخش هايي از آن اقدام كردند.
ابوالفضل مكرمي فر رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي در
گفت وگو با خراسان درباره تاريخچه اين بنا گفت: مدرسه علميه گلشن نيشابور از بناهاي
تاريخي است كه قدمت آن به ٣دوره تيموري، صفويه و قاجار بازمي گردد و قسمت مياني اين
مدرسه در دوره پهلوي احداث شده و در دهم دي ماه ١٣٨١ به شماره ٦٧٤٢ در فهرست آثار
ملي كشور به ثبت رسيده است.اين مدرسه در حاشيه خيابان امام خميني(ره) كمي بالاتر از
مسجد جامع نيشابور در ضلع مقابل قرار دارد.
پلان اين بنا دو ايواني است حجره هايي در شرق و غرب مدرسه بنا شده بود و عمده
تزئينات بنا در ورودي و ايوان هاي شمالي و جنوبي كار شده است و مهم ترين اركان بنا
ايوان هاي شمالي، در ورودي،هشتي ورودي و ايوان جنوبي آن است و در پرونده ثبت بنا
آمده است: با توجه به تعميرات و تغييرات انجام شده در بنا، براساس وضعيت موجود
تعيين دوره تاريخي آن به طور دقيق امكان پذير نيست.هر چند سبك و شيوه معماري پلان
همكف و ايوان هاي بنا يادآور دوره تيموري است و از شواهد موجود چنين برمي آيد بنا
پس از ساخت اوليه در دوره هاي مختلف چندين بار دچار تخريب يا تغيير شده و مجددا
نسبت به بازسازي و تعمير اقدام شده است.در ايوان جنوبي تعميرات دوره قاجار و در
ايوان شمالي تعميرات دوره پهلوي به خوبي قابل مشاهده است در حالي كه در نوع مصالح و
شواهد باقي مانده در ايوان جنوبي و پشت ايوان شمالي تاريخ ساخت آن ها را به قبل از
آن مي رساند.
اشكوب دوم بنا در دوره پهلوي به آن اضافه شده و اكنون نيز بخش هاي وسيعي را در
اشكوب دوم بنا اضافه كرده و تغييراتي را در اشكوب اول به وجود آورده اند.
در ٢سال گذشته در پي حذف الحاقات در ٢بخش ورودي آثار و كاشي كاري هاي باارزشي
پديدار شد كه مورد مرمت و تعمير قرار گرفت و بام سازي ايوان جنوبي به طور كامل
انجام شد همچنين مقدمات استحكام بخشي اين ايوان مهيا شده بود كه متاسفانه تخريب شد.
اما اكنون ايوان هاي شمالي، در ورودي، هشتي ورودي و ايوان جنوبي كه مهم ترين
اركان هاي اين بناست، هنوز پابرجاست.
وي درباره اهميت اين بنا افزود: با توجه به وجود دوره هاي مختلف معماري در اين بنا
حفظ و نگهداري آن علاوه بر كاربري فعلي مي تواند به عنوان يك مكان تاريخي ارزشمند
مورد استفاده نخبگان و دانشجويان رشته معماري قرار گيرد.
مكرمي فر درباره تحولات رخ داده در بنا افزود: سال گذشته اعضاي هيئت امناي اين
مدرسه براي استفاده بهينه از مدرسه و گسترش آن خواستار جمع آوري بخشي از حجره هاي
شرقي و غربي مدرسه به دليل رطوبت موجود و به سازي آن شده بودند، سازمان ميراث
فرهنگي نيز نظرخود را به نظر شوراي فني سازمان ميراث فرهنگي كشور و نظرات كارشناسي
منوط كرد تا پس از مستندسازي بنا و انجام بررسي هاي كارشناسان اعلام شود.
وي تصريح كرد: هيئت امناي مدرسه گلشن نيز طي نامه اي آمادگي خود را براي اجراي طرح
مورد نظر سازمان اعلام كردند و حتي اعتباري براي مرمت بنا درخواست كردند كه مورد
موافقت سازمان قرار گرفت و در سال گذشته اقدامات مرمتي و احياي بنا آغاز شد و تا
روزهاي پاياني سال اين عمليات در حال انجام بود و در مجموع ٣٥تا٤٠ ميليون تومان
هزينه شد.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي استان افزود: متاسفانه با وجود اتفاق نظر برمرمت و
استحكام بخشي و صرف هزينه و امكانات به اين منظور به طور ناباورانه در ايام تعطيلات
نوروزي به طور شبانه بخش هايي از بنا تخريب شد.
وي درباره اقدامات سازمان ميراث فرهنگي استان در اين باره گفت: در اين راستا بر
اساس وظيفه سازماني خود ٣ اقدام حكم توقف، اعلام وضعيت موجود و شكايت به دادستاني
را انجام داده ايم وي تصريح كرد، به اين منظور بلافاصله پس از اطلاع از اين اقدام
مسئول يگان حفاظت شهرستان در محل حاضر شده و عمليات لودري كه به جمع آوري خاك هاي
تخريب مشغول بود را متوقف كرد.
و در ادامه روند حكم توقيف تخريب از مراجع قضايي اخذ شد و از فرد خاطي براي تخريب
بنا طرح شكايت شد كه در مرجع قانوني در دست رسيدگي است علاوه بر اين يگان نيروي
حفاظت سازمان در محل مستقر شده است.
وي با بيان اين كه حفاظت از آثار ثبت شده در فهرست آثار ملي علاوه براين كه يكي از
وظايف تخصصي سازمان است و وظيفه همگاني نيز محسوب مي شود گفت: با توجه به تعداد
بالاي آثار و بناهاي ميراث فرهنگي (٢هزارو٣٠٠اثر تحت حفاظت و يك هزارو٣٢١ اثر ثبتي)
تمام اين بناها به صورت ماهانه در ١٠محور مورد بازديد قرار مي گيرد و سال گذشته در
٤شهر مهم (نيشابور، سبزوار، درگز و گناباد) يگان حفاظت ايجادكرديم و ميزان حفاظت
بناها را افزايش داديم و تمام سعي و تلاش خود را براي حفاظت از اين ميراث گران بها
انجام خواهيم داد
اما به علت تعداد زياد آثار و پراكندگي آن ها در سطح استان براي سركشي و حفاظت كامل
نيازمند همكاري مردم و ديگر نهادها و سازمان ها مي باشيم.
وي تصريح كرد: علاوه بر ميراث فرهنگي كه متولي و مسئول مستقيم در اين عرصه است
نهادها، سازمان ها و ارگان هاي متعددي بر اساس قانون در اين زمينه مسئول مي باشند
كه پس از ثبت هر اثر در فهرست آثار ملي سازمان ميراث فرهنگي كشور طي نامه اي به
استانداري علاوه بر اعلام ثبت بنا يادآور مي شود، هرگونه تخريب، دخل و تصرف در اثر
ثبت شده در فهرست آثار ملي برابر با مواد ٥٥٨ لغايت ٥٦٩ از كتاب پنجم قانون مجازات
اسلامي «تعزيرات و مجازات هاي بازدارنده» جرم محسوب مي شود و مرتكب مشمول
مجازات هاي قانوني خواهد بودو ... رونوشت اين نامه به ١٥نهاد، سازمان و ارگان
ارسال مي شود از جمله: سازمان ثبت اسناد و املاك شهرستان و كشور، نيروي انتظامي،
دادگستري، شهرداري، نماينده مردم در مجلس شوراي اسلامي و ...
بنابراين مراكز يادشده همچون سازمان ميراث فرهنگي مسئول حفاظت و نگهداري از بناهاي
ثبت شده در فهرست آثار ملي مي باشند و بايد در پيشگاه قانون پاسخ گو باشند. وي
درباره اقداماتي كه براي خروج از وضعيت حاضر مدرسه گلشن قابل انجام است گفت: با
توجه به آن كه سال گذشته در پي درخواست هيئت امناي مدرسه براي احيا و مرمت
مستندسازي كامل بنا انجام شده است از اين رو اكنون مستندسازي دقيق، آناليزشده تمام
بنا و تزئينات آن را در اختيار داريم و احياي آن ممكن است.وي تصريح كرد بنا به
آن چه روي داده است بر اساس قانون شهرداري مجاز به صدور پروانه و اجازه ساخت و ساز
در محل بنا نيست و هر گونه اقدامي در اين مكان پس از طرح و اخذ تاييد از شوراي فني
اداره حفظ، احيا و كميته آسيب شناسي سازمان ميراث فرهنگي كشور قابل انجام مي باشد.
در ادامه براي دريافت نظر و پاسخ مسئولان مدرسه گلشن با حجت الاسلام مقدادي تماس
گرفتيم، وي با بيان اين كه در حال حاضر فقط عهده دار مسائل آموزشي مدرسه است اتخاذ
تصميم درباره اقدامات انجام شده را بر عهده اعضاي هيئت امناي مدرسه عنوان كرد و
تلاش هاي ما براي برقراري تماس با حجت الاسلام سبحاني نيا، نماينده نيشابور در مجلس
شوراي اسلامي و عضو هيئت امنا به نتيجه نرسيد و حجت الاسلام الهي خراساني ديگر عضو
هيئت امناي اين مدرسه صحبت دراين باره را به پس از برگزاري جلسه هيئت امنا، مسئولان
شهرو ميراث فرهنگي در پنجشنبه (١٢ارديبهشت) موكول كرد
از روزنامه خراسان
فرستنده، سعيد، همراه کميته نجات، از مشهد
