يبانيه ها | آرشيو مطالب  پاسارگاد | آرشيوخبرها | مقالات | آرشيو هنر و ادبيات | آرشيوتاريخ زدايي | ديداري ـ شنيداري | و آرشيو هاي ديگر      بازگشت به صفحه اصلی

سواحل خليج زيبای فارس به شدت آلوده کرده اند

و هيچ کدام از مسئولين دولتی اهميتی نمی دهند

تفاوت سواحل خيليج فارس ظرف چند سال گذشته

محسن ظهوري

سواحل خليج فارس به شدت آلوده شده اما هيچ کس مسئوليت آن را نمي پذيرد. همگان؛ پيمانکار طرف قرارداد با شرکت توانير را مقصر مي دانند و پيمانکار مربوطه هم؛ شرکت توانير را عامل اصلي اين آلودگي معرفي مي کند. امکان ارتباط با شرکت توانير نيز ميسر نيست تا بتوان جواب روشني از آنها به دست آورد. نکته اي که دراين ميان مهم است اين است که آلودگي، در سواحل خليج فارس مانده تا يك مسئول؛ معلوم نيست چه کسي؛ اما مسئولي بيايد و آنجا را پاکسازي کند.

و « شرکت توانير هيچ اقدامي براي پاکسازي سواحل خليج فارس انجام نمي دهد.»

جمال پاکروان، مسئول آلودگي دريايي اداره کل بنادر کشتيراني استان هرمزگان با اعلام اين مطلب به خبرگزاري ميراث فرهنگي گفت:« آلودگي نفتي که در سواحل خليج فارس ايجاد شده سهوأ نبوده بلكه کاملأ عمدي ايجاد شده است. شرکت پيمانکاري که مسئوليت شستشوي مخازن توانير را داشته، مي دانسته که خروجي مخزن باز است. مخزن شرکت توانير را با 40، 50 تن گازوئيل شستشو مي دهند و مواد حاصل از شسشتوي مخازن سوخت سنگين (مازت) را همراه با گازوئيل در دريا تخليه مي کنند.»

وي، درباره حدود و مقدار آلودگي سواحل خليج فارس گفت:« برآورد ما حدود يکصد تن مواد است که حدود 8 کيلومتر از ساحل را به عرض متوسط يک متر آلوده کرده است. ما احتمال مي دهيم که آلودگي هاي ناشناخته اي هم که قبلأ در اين منطقه انجام مي شد و فکر مي کرديم ناشي از کشتي هاست از شرکت توانير يا پيمانکاراني باشد که براي آن کار مي کنند. خدا را شکر اين موضوع به ما، يکي از آلوده کننده هاي خليج فارس را معرفي کرد.» 

« از سوراخ بودن شير تخليه مخزن خبر نداشتيم.»

داوود پورضيايي، مديرعامل شرکت فني مهندسي آريا پارس، پيمانکار متهم به آلودگي سواحل خليج فارس با اعلام اين مطلب به ميراث خبر گفت:« ما پيمانکار هستيم و طبق قرارداد فقط براي تعمير کف مخزن شماره 1 استخدام شديم. يک ماه پيش کار خود را شروع کرديم و هيچ سابقه ديگري در آلودگي خليج فارس نداريم. با استفاده از تلنبه و با نظارت خود شرکت توانير، مازت مخزن شماره 1 را به مخزن شماره 2 منتقل کرديم. شير پشت مخزن نشتي داشته و هيچ کدام از پرسنل ما از اين امر باخبر نبود.»

وي، در پاسخ به اين سئوال که چرا قبل از تخليه و شستشو، شير مخزن بررسي نشده، گفت:« طبق قرارداد با شرکت توانير، فقط مخزن شماره 1 را در دست داشتيم و حق دست زدن به شير تخليه را نداشتيم. ما اصلأ نمي دانستيم که آنجا شير تخليه اي وجود دارد. اينکه شير تخليه باز بوده، خراب بوده يا نشتي داشته، به ما مربوط نيست. من 30 سال سابقه کار نفت دارم. بازنشسته وزارت نفت هستم و ساليان سال مدير منطقه خارک بودم. چرا بايد به عمد دريا و ساحل را آلوده کنم.»

وي، ميزان آلودگي عنوان شده را درست ندانست و گفت:« درصد آلودگي بسيار پائين است. حداقل حدود 200 تا 300 ليتر مازت با آب از شير تخليه نشت کرده است. اگر 40 تا 50 مترمکعب گازوئيل و مازت به دريا برود هيچ جانوري زنده نمي ماند و اين آلودگي هيچ وقت از بين نمي رود. به همراه مديرکل محيط زيست هرمزگان و معاون استانداري کنار ساحل را از نزديک ديديم. اينکه مي گويند 8 کيلومتر از ساحل آلوده شده، دروغ است. خود آقاي محسني، مديرکل محيط زيست استان هرمزگان شاهدند که ما قدم زنان طول ساحل را رفتيم و 800 متر هم نشد.»  

« سهل انگاري پيمانکار، 80 هکتار از ساحل خليج فارس را آلوده کرده است.»

مهرداد کتال محسني، مديرکل سازمان حفاظت محيط زيست استان هرمزگان با اعلام اين مطلب به ميراث خبر گفت:« در منطقه اي به مساحت 80 هکتار آلودگي شديد ايجاد شده که سواحل غرب بندرعباس را دربرگرفته است. اين اتفاق بر اثر سهل‌انگاري پيمانكار مورد قرارداد شركت توانير در بندرعباس صورت گرفته که لجن‌هاي نفتي باقي‌مانده در مخازن ذخيره نفت كوره در محوطه توانير را به دريا تخليه کرد. شکايت ما از پيمانکار شرکت توانير مشروط به عملکرد او در قبال پاکسازي محيط است. به هر ميزان که بتوانند در حدي مطلوب و درست منطقه را پاکسازي کنند، به همان ميزان در شکايت خود تعديل خواهيم کرد.» 

« پيمانکار مسبب آلودگي، بايد منطقه را پاکسازي کند.»

سيدمحمد حکيمي، رئيس اداره حفاظت و ايمني دريانوردي اداره کل بنادر و کشتيراني با اعلام اين مطلب به ميراث خبر گفت:« زماني كه پيمانکار؛ مخازن نگهداري سوخت را شستشو مي داده خروجي را نبسته و گازوئيل و مازت به دريا تخليه شده است. اين کار باعث شده تا نوار ساحلي به طول حدود 8 کيلومتر به شدت آلوده شود.

ما فرض را بر عمدي بودن اين کار نمي گذاريم. اما خطاي بزرگتر اين بوده که اطلاع ندادند و پرسنل مقابله با آلودگي ما را هم به منطقه راه ندادند. متأسفانه به موقع عمل نشد و آلودگي دريا تقريبأ به ساحل آمد و در شن و ماسه نشست کرد. در حال حاضر از پيمانکار به دادگاه شکايت کرده ايم.»

وي، درباره پاکسازي آلودگي نوار ساحلي خليج فارس گفت:« با محيط زيست استان هماهنگ کرده ايم که خود شرکت توانير بايد منطقه را پاکسازي کند. طبق قانون نيز خود آلوده کننده موظف به پاکسازي منطقه است. درست که مقداري از آلودگي خود به خود تجزيه مي شود ولي بايد مابقي آلودگي را با باکتري هايي که در ساحل پخش مي کنيم از بين ببريم. البته به خاطر حجم زياد آلودگي پخش اين باکتري ها به صرفه نيست. مي توان شن هاي آلوده را جمع آوري کرد و با شن هاي تميز تعويض کرد. ما حاضر به هرگونه کمکي به شرکت توانير يا پيمانکار خطاکار براي رفع اين آلودگي هستيم ولي هزينه اين پاکسازي را بايد تقبل کند.»

 « ساحل را پاکسازي نمي کنيم چون به ما مربوط نيست.»

داوود پورضيايي، مديرعامل شرکت فني مهندسي آريا پارس با اعلام اين مطلب به ميراث خبر گفت:« شرکت توانير مقصر ماجرا است. ما اين کار را نکرده ايم و براي پاکسازي آن هم اقدامي نمي کنيم. من هيچ مسئوليتي در اين قبال ندارم چون در حيطه کاري ام نبوده است. ما طبق قرارداد عمل کرده ايم و حق هم نداشتيم تا از حيطه عملياتي خود خارج شويم. بنابراين وجود شير خروجي پشت ديوار مخزن به ما مربوط نيست. من در جهت کمک مي توانم باکتري بگيرم و ساحل را پاکسازي کنم ولي هزينه را بايد پرداخت کنند.»

وي، تمامي گزارش هاي آلودگي را غيرکارشناسي دانست و گفت:« به عنوان يک ايراني بايد مواظب رفتارهايمان باشيم. اينگونه گزارش هاي دروغ و غيرکارشناسي به ضرر منافع ملي است و آبروي ما را در جهان مي برد. نبايد 800 متر آلودگي را 8 کيلومتر عنوان کرد.»

« هيچ اقدامي براي پاکسازي ساحل نشده است.»

شهرام فراکار، مسئول محيط زيست دريايي اداره کل محيط زيست استان هرمزگان با اعلام اين مطلب به خبرگزاري ميراث فرهنگي گفت:« مديرعامل توانير مي گويد که آلودگي را رفع و رجوع کرده ايم. لوله خروجي را بسته اند و گل هاي ساحل را جمع آوري کرده اند و اسم اين کار را پاکسازي گذاشته اند. حدود 8 کيلومتر از نوار ساحلي به شدت آلوده شده است. اينکه پاکسازي نيست.

بايد اينجا بياييد و خودتان از نزديک شدت آلودگي را ببينيد و حرفها را هم بشنويد تا درست و غلط را تشخيص دهيد. توانير هيچ کاري براي رفع پاکسازي انجام نداده است. عکس هايي وجود دارد که حرف ما را ثابت مي کند و شدت آلودگي را نشان مي دهد. برخي از اين عکس ها مربوط به روز اول است و برخي هم به همين چند روز گذشته اختصاص دارد. اين عکس ها هيچ گونه تفاوتي با هم ندارند.»

« از شدت آلودگي عکس گرفته ايم.»

جمال پاکروان، مسئول آلودگي دريايي اداره کل بنادر کشتيراني استان هرمزگان که پيگيري پرونده آلودگي نفتي نوار ساحلي خليج فارس را برعهده دارد، با اعلام اين مطلب به ميراث خبر گفت:« حدود ساعت 1 بعدازظهر 40 تا 50 تن گازوئيل و مازت را در دريا تخليه کردند و ما حدود 2 و 30 دقيقه از ماجرا مطلع شديم. چون کارشناسان ما را به منطقه راه ندادند با شناورهايمان که آبخور بالايي دارند و نمي توانند زياد به ساحل نزديک شوند از نوار ساحلي آلوده عکس و فيلم گرفتيم. مديرکل محيط زيست استان هرمزگان و کارشناساني از تهران هم از منطقه بازديد کردند و صحت عکس ها را تأييد مي کنند.»

« عکس ها؛ سند درستي نيست.»

داوود پورضيايي، مديرعامل شرکت فني مهندسي آريا پارس در ادامه با بيان اين مطلب به ميراث خبر گفت:« اين عکس ها؛ سندي براي ادعاي گزارش هاي نادرست نيست. يکي از عکس ها که اصلأ به قضيه مربوط نيست و يکي دوتاي ديگر هم که از ساحل و از دو قدمي لوله تخليه گرفته شده و سندي براي 80 هکتار آلودگي نيست. اتفاقأ در عکس ها کاملأ مشخص است که آلودگي بسيار ناچيز است.»

«اگر کسي ادعاي غرامت دارد به ما بگويد تا رسيدگي کنيم.»

جمال پاکروان، مسئول آلودگي دريايي اداره کل بنادر کشتيراني استان هرمزگان با اعلام اين مطلب به خبرگزاري ميراث فرهنگي گفت:« طرح آمادگي مقابله و همکاري در برابر آلودگي نفتي، به همه ارگان هايي که مي توانند به نحوي منجر به آلودگي شوند و يا آلودگي، آن ها را تحت تأثير قرار مي دهد، وظايفي مشخص کرده که وظيفه شرکت توانير نيز در جلساتي به آن ها ابلاغ شده است.

قانون حفاظت از درياها و رودخانه هاي مرزي در برابر آلودگي نفتي مصوبه 1354، سازمان بنادر و کشتيراني را به عنوان مرجع رسيدگي انتخاب کرده است.

کنوانسيون بين المللي آمادگي، مقابله و همکاري در برابر آلودگي نفتي (OPRC90) نيز در تيرماه 86 در مجلس تصويب شد و سازمان بنادر را متولي اجراي اين کنوانسيون در کشور دانست. متأسفانه اين طرح ها به اجرا که نزديک مي شوند کارايي ندارند. اگر کسي ادعاي غرامتي از آلودگي سواحل خليج فارس دارد مي تواند به سازمان بنادر و کشتيراني بگويد.»

وي، خسارت ايجاد شده براي آلودگي را با توجه به برآورد زيست محيطي سازمان حفاظت محيط زيست استان هرمزگان 300 هزار دلار دانست.

« تلفن هاي شرکت توانير جواب نمي دهد.»

براي گفت و گو با شرکت توانير استان هرمزگان با هر 6 خط تلفن هاي آن تماس گرفتيم ولي موفق به برقراي ارتباط با اين شرکت نشديم. اين مشکل فقط براي ما به وجود نيامده است.

جمال پاکروان، مسئول آلودگي دريايي اداره کل بنادر کشتيراني استان هرمزگان نيز با همين مشکل روبرو است:« هرچه تماس مي گيرم موفق به برقراري تماس با شرکت توانير نمي شوم. يا اشغال است و يا کسي گوشي را برنمي دارد.»

شهرام فراکار، مسئول محيط زيست دريايي اداره کل محيط زيست استان هرمزگان نيز دراين باره گفت:« تلفن هايي که در اختيار دارم تلفن هاي شرکت است و شماره همراهي از هيچ کدامشان ندارم. متأسفانه به هيچ کدام از تلفن هاي شرکت جواب نمي دهند.»