|
خوانش سریانی ـ آرامی قرآن
جستاری برای رازگشایی زبان قرآن
«خوانش
سریانی-آرامی» نخستین بررسی جامع زبانشناختی قرآن است. زبان قرآن، برخلاف تصور
همگانی، نه عربی ناب بلکه آمیزهای از عربی-سریانی است که نویسنده تلاش کرده با
یافتن ریشههای سریانی-آرامی فنواژههای قرآن، فقرات مبهم و تاریک آن را روشن سازد.
برای نمونه، نویسنده نشان میدهد که اساساً چیزی به نام حوریان یا دوشیزگان بهشتی
در قرآن وجود ندارد بلکه منظور «انگورهای سفید» است. همین شناخت در مورد غلمان یا
پسران بهشتی نیز صادق است. نویسنده همچنین نشان داده است که قرآن، دست کم نخستین
سورههای آن، بر پایه سنت مسیحیت شرق یا کلاً انجیل (عهدین) نگارش شده است. از این
رو، این کتاب دریچه نوینی در قرآنپژوهی گشوده است.
«... در سال ۲۰۰۰ کتابی در عرصه قرآنشناسی با عنوان «خوانش
سریانی-آرامی قران» در آلمان منتشر شد که انتشار آن حادثهای بزرگ بود در این عرصه.
کریستف لوکزنبرگ نام نویسنده این اثر است. پس از انتشار «خوانش سریانی – آرامی قرآن»
بسیار سریع بخشی هایی از آن به زبانهای دیگر ترجمه شد، خود کتاب نیز به زبان
انگلیسی ترجمه شد. در استقبال از این اثر «لوموند» در فرانسه و «نیویورک تایمز» در
آمریکا از ارزش و جایگاه آن نوشتند. در جهان اسلام استقبالی از آن نشد و تنها یک
نشریه اسلامی در لبنان بخشهایی از آن را ترجمه کرد. این نیز جالب است که دانسته
شود در ایران، بی آنکه کتاب منتشر شود، مفصلترین نقد بر این کتاب نوشته شده است:
(«گزارش، نقد و بررسی آراء کریستف لوکزنبرگ در کتاب قرائت آرامی-سریانی قرآن» از
دکتر محمد علی همتی و دکتر محمد کاظم شاکر ۱۳۹۵/ ۲۰۱۶) .
کریستف لوکزنبرگ اما نام مستعار نویسنده است. میگوید که دوستان
عربش به وی توصیه کردهاند تا این اثر را با نام واقعی خویش منتشر نکند. او اسلامشناسی
است که زبانشناس نیز میباشد. به زبانهای باستانی و جدید سامی تسلط دارد و سالها
در این عرصه، به ویژه زبان آرامی، تحقیق کرده است. لوکزنبورگ در همین رابطه به درک
تازهای از قرآن دست یافته است.
او در این اثر کوشیده است تا ثابت کند عربها در ترجمه قرآن از
زبان آرامی به عربی دچار اشتباههای فاحشی شدهاند که این اشتباهها در فهم قرآن
موجب کژفهمیها شده است. مبنای پژوهشهای لوکزنبرگ این است که: از آنجا که قرآن در
آغاز بدون نقطهگذاری بوده، به هنگام نقطهگذاری بسیاری از واژههای سریانی-آرامی
که در قرآن هستند نادرست نقطهگذاری شدند و به همین دلیل نیز معانی واژهها،
اصطلاحات و به ویژه فنواژههای دینی تغییر کرده است.
لوکزمبرگ قصد جدل با مسلمانان ندارد. او معتقد است که قرآن در
راستای سنت مسیحیت بنیان گرفته است، سخنی که بسیاری از مسلمانان آن را میپذیرند.
او در این راستا میکوشد واژگان قرآن را معنا کند و نادرستی ترجمه و کاربرد آنها
را در قرآن بازنماید. عنوان کتاب نیز بر این نکته تأکید دارد؛ «خوانش سریانی -
آرامی قرآن؛ جستاری در رازگشایی زبان قرآن». او بی آنکه بخواهد، با انگشت گذاشتن بر
همین اشتباهها کاخهای آرزوی مسلمانان را درهم میریزد، و در این راستا در برابر
اسلام سیاسی، به جنگ با آن برمیخیزد. آیا این خود کافی نیست تا بداند که خطر کرده
است؟ و دوستان عرب وی به درستی از او خواستهاند تا نامی دیگر در انتشار این کتاب
برای خویش برگزیند. کتاب او اندکی پس از انتشار کتاب «آیههای شیطانی» اثر سلمان
رشدی در سال ۲۰۰۰ انتشار یافت. شورش مسلمانان علیه سلمان رشدی خود میتوانست برای
برگزیدن نامی مستعار کافی باشد. با این همه این کتاب را انتشارات کوچکی در برلین (کتابهای
عربی) منتشر کرد. اگرچه این انتشاراتی خود اندکی بعد ورشکست شد و از ادامه کار
بازماند، ولی «انتشارات شیلر» کار او را ادامه داد...»
[از اسد سیف، انتشار در دویچه وله]