کرونا و دیگر بلایای طبیعی و
جنبش سیاسی
سام قندچی
امروز در اینترنت چند یادداشت از دوستان برانداز دیدم که وضعیت کنونی را در ایران که شاهد بلایای مختلف نظیر کرونا هستیم، فرصت خوبی برای سازماندهی مردم جهت تغییر رژیم تصور می کنند.
شخصاً وقتی برای مردم چنین دردهایی هست فقط به فکر کمک به مردم هستم اما فکر کردم این یادداشت را فقط برای اطلاع دوستان درباره ی بلایای طبیعی و عرصه ی سیاست بنویسم.
بیشتر اوقات بلایا به نیروهای اصلاح طلب سیاسی کمک کرده که رشد کنند، حتی جنگ که بلای طبیعی نیست و هر رژیم حاکم در راه افتادن جنگ نقش دارد .
اساساً در تجربه ی جنگ جهانی اول معلوم شد نیروهای رادیکال نظیر لنین و انترناسیونال سوم که شعار تغییر جنگ جهانی به جنگ داخلی و سرنگونی رژیم "خودی" می دادند، موفق نشدند و حتی در خود روسیه نیز انقلاب وقتی شد که جنگ تمام شده بود هرچند هنوز در شعار "صلح، نان، زمین،" صلح جای گرفت که اساساً در آن روزهای فوریه و بعد هم اکتبر، به معنای خواست عدم بازگشت به جنگ بود و مذاکرات بلشویکها با آلمان در برست-لیتوفسک در حقیقت تعهد آنها به مردم بود که روسیه با بلشویکها در قدرت، به جنگ برنخواهد گشت وگرنه جنگ تمام شده بود و همه ی تبلیغات علیه لنین که او را جاسوس آلمان می خواندند برای این هدف بود که بگویند توجهی به منافع روسیه ندارد وگرنه جنگ با آلمان تمام شده بود و تازه روسیه از فاتحان جنگ جهانی اول بود.
منظور اینکه حتی در مورد بلایی نظیر جنگ نیز، به نفع نیروهای رادیکالِ خواهانِ تغییرِ رژیم، نبود و شاید حتی در پایان جنگ به همین دلیل در انقلاب اول پیش از انقلاب اکتبر یعنی در فوریه 1917، منشویکها در روسیه پیروز شدند و نه بلشویکها. اما در ارتباط با بلایای طبیعی، مورد چین بعد از درگذشت مائو در سال 1976 نمونه ی خوبی است، چرا که یک سری بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله، چین را در آن تاریخ لرزاند و در واقع گروه چهارنفر که رادیکالهای چین بودند در آنزمان ایزوله شدند و اصلاح طلبان چین نظیر دنگ ژیائوپینگ تقویت شدند. و آنچه 13 سال بعد در تیانانمن شاهد بودیم، اساس شکست را رادیکالها در همان 1976 خورده بودند.
البته شخصاً رادیکالهای چینِ آنزمان، یعنی گروه 4 نفر را جریانی استبدادی-کمونیستی می دیدم که ربطی به جنبش دموکراتیک حقوق بشری که در 30 سال گذشته در چین رشد کرده نداشتند، و آن گروه چهارنفر از اصلاح طلبانِ کمونیست، وحشتناک تر بودند و بازگشت به نوع دیگری از لنینیسم را نمایندگی می کردند که از استالینیسم هم بدتر بود و شاید گرایشات مشابه آن که در چین به شکل حرکت ریشه کنی کنفوسیونیسم به رهبریِ گروهِ 4 نفر، خود را نشان داد، خوشبختانه هیچوقت در روسیه به قدرت نرسیدند هرچند وجود داشتند و در طرحهای اولیه ی ریشه کنی مذهب و کالکتیویسم افراطی در روستاها در زمان استالین نقش داشتند.
ولی دوباره برگردم به موضوع تیانانمن در سال 1989 که مثل زمان مرگ مائو در 1976 نبود که محدود به جریان گروه چهار نفر باشد، و نطفه های جنبش دموکراتیک حقوق بشری را که امروز 30 سال بعد در چین می بینیم، با خود داشت که هنوز بسیار ضعیف بودند آنچه که امروز بسیار قوی تر وجود دارد و توسط رژیمِ به اصطلاح اصلاح طلبِ آقای شی جینگ پین در چین، سرکوب می شود، و به هر حال قبلاً در مورد خطر تیانانمن در ایران در زمان خیزش 96 و 98 بحث شده که ربطی به موضوع بلایای طبیعی که در سال 1976 زمان مرگ مائو اتفاق افتاد ندارد که در سطور بالا مورد بحث قرار گرفت. در اینجا فقط می خواستم یادآوری کنم که متأسفانه این بلایای طبیعی به جریانات اصلاح طلب کمک می کند، و نه به براندازان و حرکت برای تغییر رژیم به حکومتی دموکراتیک و سکولار.
اگر توجه کنید یادداشت آقای اکبر گنجی امروز دقیقاً در خدمت همین تحرک تازه ی اصلاح طلبان و نایاک در آمریکا است و آنچه ایشان در یادداشت خود "ترامپیستها" خوانده اند در واقع کسانی هستند که خواهان تغییر رژیم به حکومتی سکولار دموکرات در ایران بوده و لزوماً هوادار پرزیدنت ترامپ هم نیستند. به هر حال امروز نمی خواستم درگیر این بحثها شوم و تازه نظرات آقای اکبر گنجی را نیز مدتهاست می دانیم و نایاک هم موضوع تازه ای نیست، و جدا از نظرات آقای گنجی، همانطور که در ابتدای این مطلب گفته شد، وقتی مردم ایران با چنین بلایای طبیعی روبرو هستند، برایم سیاست اهمیتی ندارد و موضوع اصلی فکری ام کمک به مردم در این وضعیت است، اما وقتی یادداشت یکی از رهبران سیاسی جوان و با صداقت ایران را که خواهان تغییر رژیم است در توییتر دیدم، گفتم این مطلب را بنویسم که انتظار نادرست از نتیجه ی ادامه ی این وضعیت نداشته باشیم که بعداً موجب ناامیدی شود.
وقتی که ببینیم اصلاح طلبان قوی تر شده اند. امیدوارم این بلای تازه ی کرونا هرچه زودتر پایان پیدا کند که اینهم مثل جنگ برای کوکلاکس کلانهای اسلامی رنگارنگ، "نعمت" است.
به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران،
IRANSCOPE.COM
http://www.ghandchi.com
نهم اسفند
ماه 1398
February 28,
2020
بنیاد میراث پاسارگاد
