سه مغ یا سه پادشاه و تولد مسیح

    دکتر مسعود امیرخلیلی

داستان سه ستاره شناس ( سه مغ ) از شرق که در انجیل متی به آن اشاره شده برای بیشتر خوانندگان آشنا است، اما اینجا خیلی کوتاه این روایت: در انجیل متی آمده است که سه ستاره شناس (سه مغ) از شرق پادشاه هرود را که از طرف روم به پادشاهی منطقه فلسطین منصوب شده بود ملاقات می‌کنند.

    این سه مغ به هرود خبر از ظاهر شدن یک ستاره را می‌دهند. این ستاره، به باور زرتشتیان، نشان تولد یک پادشاه ( مسیح ) است. بعد از ملاقات با هرود زرتشیان با راهنمایی ستاره به مکان تولد مسیح می‌روند. هرود پس از شنیدن تولد یک نوزاد که آینده پادشاهی دارد دستور قتل تمام نوزادان تا سن 2 سالگی را می‌دهد.

 این داستان موبدان زرتشتی در انجیل متی، مانند بیشتر داستان‌های مذهبی، واقعیت را بیان نمی‌کند، اما با این وجود یک حقیقت تاریخی در داستان انجیل متی از دیدار سه موبد از مکان تولد مسیح نهفته است.

 داستان تخیلی در انجیل متی از سه مغ که بین سال‌های 80 تا 100 میلادی نوشته شده است می‌تواند با سفر واقعی تیرداد، پادشاه ارمنستان (تیرداد، پسر پادشاه اشکانی بلاش یکم، حکمفرمای ارمنستان بود )، به روم در رابطه باشد. تاریخ نویسان خبر داده اند که تیرداد با یک سپاه 3000 نفری در سال 66 بعد از میلاد برای ادای سوگند وفاداری به نرون، به قیصر روم، رهسپار روم می شود. تیرداد در روم سوگند وفاداری خود را به نرون اینگونه بیان می‌کند:        «خدای من، من پیش تو آمدم تا تو را مانند میترا پرستش کنم ". نرون پس از شنیدن این گفتار تحسین آمیز روبان     پادشاهی که با جواهرات زیادی تزیین شده بود به پیشانی تیرداد می‌بندد.

    همچنین نقل شده است که تیرداد قیصر روم را با آیین میترائیسم آشنا می کند. پس از خاتمه یافتن ملاقات با قیصر روم تیرداد، نه از مسیری که از قبل انتخاب کرده بود، بلکه از اسیای کوچک به ارمنستان بازمی گردد. در انجیل متی به این راه بازگشت سه مغ اشاره شده است. تیرداد شهرت داشت که یک مغ است و پلینیوس، نویسنده رومی قرن اول میلادی، نیز این لقب مغ را به این پادشاه اشکانی داده بود. قصد نویسنده انجیل متی از دیدار سه مغ از مسیح، با توجه به اینکه میترائیسم یک رقیب جدی برای مذهب جدید مسیحیت به شمار می آمد، نشان دادن پیروزی این دین بر آیین میترائیسم بود.

بنیاد میراث پاسارگاد