آسیب دیدن 720 اثر تاریخی در جریان سیل های اخیر
محمد حسن طالبیان معاون سازمان میراث
فرهنگی که دو روز قبل را برای بررسی آثار تاریخی استان لرستان مانند فلکالافلاک
و پلهای تاریخی این استان در سیل، در شهرها و مناطق مختلف لرستان گذارنده است،
استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی، زنجان، اردبیل، آذربایجان شرقی و گیلان را
شش استانی در کشور اعلام میکند که از آنها هیچ گزارشی
مبنی بر تخریب یا آسیب بناهای تاریخی در اثر سیل گزارش نشده و میگوید: متأسفانه
سیل به آثار تاریخیِ برخی از استانها آسیبهای زیادی را وارد کرده است، حتی هنوز
برخی از آثار زیر آب و در بستر رودخانه هستند و بعد از گذشت حدود
ده روز از اتفاقات رخ داده در این استانها، سیلاب در برخی نقاط بار دیگر
افزایش داشته و حتی بارندگیها در استان گلستان نیز بیش از گذشته گزارش شده است.
وی، اما محوطهها و تپههای تاریخی را شامل اعداد و ارقام اعلام شده نمیداند و
تاکید میکند: به دلیل قرار داشتن این محوطهها در آب، هنوز کارشناسان موفق به
بررسی و پایش آنها نشدهاند.
او با اشاره به وضعیت کرخه در استان خوزستان که استان را با مشکلاتی مواجه کرده،
نسبت به پایش محوطههای مهم و باستانی تاکید میکند و میگوید: در حال حاضر آنچه
برای ما اهمیت دارد، پایش بناها، سازهها یا پلهای در بستر رودخانه است. با توجه
به وجود محوطههای تاریخی زیاد خوزستان و قرارگرفتن بخشی از آنها در کنار کرخه،
بررسی آنها بعد از فروکش کردن آب انجام میشود.
ساختار اصلی پلهای تاریخی آسیب
ندیدهاند
وی بناهای تاریخی قرار گرفته در بستر رودخانه را به دو بخش تقسیم میکند و میگوید:
این سازهها یا پلهای سالمی هستند که هنوز اجزای خود را حفظ کرده و یک پارچهاند
که آسیب کمتری دیدهاند، مانند پل «گپ» در لرستان که دچار فرسایش شده و تخریبهای
کوچکی در آن رخ داده، اما خوشبختانه ساختار بنا آسیب ندیده است.
طالبیان بخش دوم این آثار تاریخی را براساس وضعیت پل ساسانی «دزفول» توضیح میدهد و
با بیان اینکه مشکلاتی برای این پل در سیلاب ایجاد شده، بیان میکند: از سوی دیگر
برخی از سازهها نیز از ساختار قدرتمندی برخوردار بودهاند، مثل پل «گاومیشان» که
بزرگترین دهانهی ساختاری در مرز ایلام و لرستان را دارد.
او هر چند در حال حاضر وضعیت اکثر پلهای تاریخی را سالم تشریح میکند، اما ادامه
میدهد: با این وجود قطعههایی از این پلها یا از بدنه یالایههایی از آنها جدا
شدهاند و به مرمت اضطراری نیاز دارند. البته «پل تاریخی کشکان» به جز پایه قاجاری
که سیلاب آن را برد و یکی از پایههای اصلی که زیر آن به واسطه آب شسته و کج شده و
به اقدامات مهندسی فنی نیاز دارد، وضعیت بهتر و ثابت قدمتری دارد.
به گفتهی وی پل «افرینه» در لرستان هر چند تا کنون خود را نگه داشته، اما دچار
فرسایش شده است، همچنین قسمت ساسانی پل شکسته یا «پل دختر» که در سیلاب بودهاند،
واژگون شده و آسیب دیدهاند.
کمیته بین المللی پاسارگارد