-   آرامگاه کوروش بزرگ، یعنی آرامگاه مهمترین شخصیت سیاسی و حقوق بشری ایران، که در عین حال به عنوان یک اثر کم نظیر میراث فرهنگی جهانی شناخته شده، از رطوبت زدگیِ ویرانگرانه نجات پیدا کرد. (حتی حکومت ناچار شد با وسایلی اندک رطوبت ناشی از آبگیری را از اطراف و بدنه بنا خشک کند.)

-   برای اولین بار پس از گذشت 25 سال از انقلاب اسلامی، مردمان ایران به شکلی گسترده متوجه اهمیت و ارزش میراث تاریخی و فرهنگی غیر مذهبی خود که به طور جدی مورد تجاوز یک حکومت ایدئولوژیک قرار گرفته بود شدند.

-   برای اولین بار مردمان متوجه سد سازی های بی رویه ای شدند که از ده سال پس از انقلاب با سرعتی سهمگین میراث طبیعی و محیط زیست ایران را در خطر جدی قرار می داد. و حکومت آن ها را، به عنوان یک افتخار، مدام به رخ مردمان می کشید.

در جریان تلاش هایی که برای نجات آرامگاه کوروش بزرگ می شد، کارشناسان پشتیبان بنیاد میراث پاسارگاد در ایران، با روش هایی علمی و مستند توضیح می دادند که آبگیری سد سیوند، و اصولا سدسازی های بی رویه ای که به سرعت و بدون هیچ پشتوانه عملی در همه جای خاک ایران به راه افتاده، نتیجه ای برای کشاورزی ایران ندارد، بلکه تالاب ها و رودخانه و دریاچه های ایران را نابود خواهد کرد. و از آنجایی که امکان انتشار گفته هایشان در ایران نبود، بنياد ميرات پاسارگاد با همکاری رسانه های مختلف فارسی زبان، اين گزارش ها و خبرها را به شکلی گسترده منتشر می کرد و، در مقابل، کار مسئولین و وابستگان جمهوری اسلامی فقط انکار بود و با دروغ و تهدید و اتهام زنی سعی در خاموش کردن صدای معترضین داشتند.(2)

تنها یک سال پس از آبگیری بی خردانه ی سد سیوند روشن شد که گفته های کارشناسان درست بوده است: تالاب زیبای بختگان که قرن ها عمر داشت ، و رودخانه های اطراف سد خشک شده ، و تمام مناطق کشاورزی اطراف نابود شدند،  و اکنون در بستر درياچه ی خشکِ سدی که به خاطرش میلیون ها از جیب مردمان خرج شد، صرفاً محوطه های بزرگی از تاریخ و تمدن ایرانزمین نابود شده، هزاران درخت و رود و تالاب و دریاچه سوخته است.

و سد سیوند به مرور از آب تهی می شد تا جایی که اکنون قطره ای آب هم در آن نیست و تنها یادگاری شده از یک بی خردی بزرگ.

در همان روزهایی که کارشناسان التماس می کردند که این آبگیری انجام نشود، و دولت وقت می گفت «ما میلیون ها خرج این سد کرده ایم»، صاحب اين قلم، برای نجات پاسارگاد و بازگشت هزينه های ساختن سد سيوند چنين پیشنهاد کرد:
          «الف: ساختن سد سيوند در همين مرحله که هست متوقف شده و پول ديگری برای تکميل آن خرج نشود،
          «ب: به طور رسمی اعلام شود که هيچ گاه از آن به عنوان سد استفاده نخواهد شد،
          «پ: بر پيشانی آن و به همه ی زبان های دنيا نوشته شود:  «اين سد نيمه تمام ماند تا آثار فرهنگی، ملی و بشری پاسارگاد محفوظ بماند».
          «ت: و آنگاه، از همين فردا، سازمان ميراث فرهنگی و گردشگری اين سد نيمه تمام را برای تماشای مردمان بگذارد و برای بازديد اين اثر ِ (که از لحظه توقف ارزشی تاريخی خواهد يافت)، مثل آثار باستانی ديگر که در موزه ها هست، بليت بفروشد.
          «مطمئن هستم که تا پاسارگاد هست، و ايران هست (که آرزوی همه ی ما جاودانگی آن است)، هر توريستی که از آن محل می گذرد با عشق به ديدار اين سد نيمه تمام خواهد رفت. به خصوص آن هايي که به عشق ديدار آثار باستانی تخت جمشيد و پاسارگاد از سراسر جهان به آنجا می روند به راحتی حاضرند برای تماشای سدی که به پاس احترام به ارزش های معنوی بشری ناتمام مانده است چند دلاری خرج کنند. (4)«

اما جمهوری اسلامی نه تنها درسی از این بی خردی نگرفت، بلکه در طی این 11سال نیز تا می توانست سد ساخت و نه تنها ثروت های ملی ایران، بلکه منابع طبیعی، و آثار تاریخی و تمدنی ما را یکی پس از دیگری نابود کرد.

   بر اساس فهرست منتشر شده از جانب شرکت مدیریت منابع آب ایران، ما تا قبل از انقلاب اسلامی کمتر از 30 سد داشتیم {که همه حساب شده و دقیق کار خودشان را کرده اند و سبب ویرانی هیچ کجایی هم نشده اند} و از ده سال پس از انقلاب حدود 647 سد بزرگ و کوچک ساخته شده اند، آن هم به بهای خراب شدن بخش هایی از میراث فرهنگی و تاریخی ایرانزمین و نابودی ده ها رود و دریاچه (گاه به عظمت درياچه ی ارومیه و رود کارون). و اکنون هم بیشتر اين سدها غیرقابل استفاده شده اند.

   این نکات را دیگر فقط کارشناسان مستقل نمی گویند بلکه خود حکومتی ها یکی پس از دیگری اعتراف می کنند که بر سر  ایران و ایرانی چه آورده اند:

- آقای کلانتری، که از ابتدای ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی تا سال سوم دولت اول محمد خاتمی وزیر کشاورزی بود و اکنون معاون حسن روحانی و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، می گوید : « هر بلایی که بر سر حوزه محیط زیست آمده طی چهار دهه گذشته بوده است. پیش از این مدت، بسیاری از شاخص‌های محیط زیستی کشور، مثل آب، در جایگاه مناسبی قرار داشت». او همچنین گفته است که «سدسازی ها ایران را به ورشکستگی آبی کشانده، و دیگر حتی یک تالاب و دریاچه زنده در کشور وجود ندارد.»

- چیت چیان، وزیر نیروی دولت یازدهم (که سی سال است در سمت های مختلفی شاهد و ناظر این بی خردی ها بوده)، تازه اعلام می کند که: «ظرفیت سدسازی در ایران به حد اشباع رسیده. ظرفیت ذخیرگاه سدهای ایران یک و نیم برابر میزان آب‌های جاری است و بهتر است چنین پروژه‌هایی حتا اگر اجرای آن آغاز شده باشد متوقف ‌شود».

- رضا راعیی، مدیرکل دفتر مطالعات منابع آب ایران، اعلام می کند که: «پنجاد در صد مخازن سدهای کشور خالی ست».

  اما فکر نکنید این حرف ها به معنی خردمند شدن این مسئولین است، نه! درد این جاست که همین حکومت، همین دولت، و همین مسئولین هم اکنون با افتخار می گویند: «683 سد دیگر را هم در مرحله اجرا و ساختن دارند!» و اين یعنی ویران سازی ایران همچنان ادامه دارد.

16 آوریل 2018

---------------------

1ـ در سال1384 -  2005 «کمیته بین المللی نجات پاسارگاد» برای جلوگیری از آبگیری سد سیوند، و نجات آرامگاه کوروش بزرگ از خطر رطوبت زدگی و ویرانی تشکیل شد. اما پس از آبگیری سد سیوند، از آنجا که روند ویرانی آثار فرهنگی و طبیعی در ایران بالا گرفت، در سال 2007 کمیته نجات، با نام «بنیاد میراث پاسارگاد» به عنوان اولین ان. جی. اوی بین المللی برای حفظ میراث فرهنگی ایران رسما و طبق قوانین آمریکا تاسیس شد.

 این بنیاد، و  وب سایت اختصاصی آن که مربوط به میراث فرهنگی ایران می باشد، همچنان با نام savepasargad.com  فعال اند.

2ـ http://archive.savepasargad.com/Saal-gasht-Abgiri-Sivand.htm

3ـ http://archive.savepasargad.com/August/goftego%20ba%20kourosh%20zaim.htm

4ـ http://mag.gooya.com/culture/archives/040865.php

 کمیته بین المللی پاسارگاد

www.savepasargad.com