عملیاتی در پناهگاه نوش آباد یا دخمه های اسرار آمیز
پناهگاه نوش آباد و یا اویی در شهر نوش‌آباد در استان اصفهان، شمال شهر کاشان ومیان شهرهای آران و بیدگل و سفیدشهر واقع شده‌است.
این مکان که در سال 1383 کشف شد، بزرگترین شهرزیرزمینی دستکن جهان و از بزرگترین سازه های دوران باستان است. پناهگاه زیر زمینی نوش آباد یا اویی به دلیل ساختارهای متراکم چون دالان های باریک تودرتو و اتاق هایی با ابعاد کوچک معروف است. مجموعه اویی در زیر بافت قدیم شهر شکل گرفته و تا سطح کنونی شهر نیز گسترده شده است.
قدمت ساخت این پناهگاه به اواخر دوران ساسانیان بازمی گردد و احتمال داده می شود که در سیصد چهارصد سالی که ایرانیان در برابر اعراب مهاجم مقاومت می کرده اند به عنوان پناهگاه برای کسانی که تحت تعقیب اعراب بودند بوجود آمده باشد.
این مجموعه از طریق راه های ورود مخفی از منازل، قلعه خشتی مجاور شهر، چاه های داخل مساجد و باغها و بازارها در زمان حمله دشمن، امکان دسترسی سریع و فرار ساکنان را فراهم می کرده است.
باید توجه داشت که بیشتر مساجد قدیمی بر روی آتشکده ها و یا نیایشگاه های دوران ساسانی ساخته شده اند.
پناهگاه نوش آباد شهری سه طبقه و
کاملا دست ساز است که طبقه اول
آن در عمق سه متری و طبقه سوم در عمق 16 متری از سطح زمین ساخته
شده و ارتفاع هر
طبقه حدود 180 سانتیمتر است.
شهر
زیرزمینی
نوش آباد «اویی»
نیز نامیده می شود. اویی
گویشی کاشانی است که همان «آهای» یا «های» فارسی است
تا سال 1381 هیچ اطلاعات مستندی از این مجموعه از
لحاظ سامانه دفاعی و پناهگاهی از آن در
دست نبود و به دخمه های اسرارآمیز شهرت داشت.
یکی از علاقمندان به میراث فرهنگی از کاشان برای ما نوشته:« مدتی است که در این پناهگاه رفت و آمدهایی مشکوک انجام می شود و بسته هایی از این مکان بیرون آورده شده و در داخل وانت هایی برده می شود. وقتی از یکی از این افراد پرسیدم در اویی چه خبر است گفت: «عملیات باستانشناسی و مرمت انجام می شود». به نظر نمی رسد این رفت و آمدها قانونی باشد اگر چه ماموران و پاسداران در اطراف آن هستند و احتمالا برای از بین بردن اسناد و یا چپاول اشیایی است که متعلق به پناهندگان دوران حمله اعراب و مغول می باشد.»
کمیته بین المللی نجات پاسارگاد
