در حالی که دو هفته از مرگ عجیب و قابل پیشگیری ببر بنگال باغ وحش ارم می گذرد، هنوز این خبر بر سایت مجموعه باغ وحش ارم منتشر نشده است.

امروز دوازدهمین روز پس از خفه شدن یک گونه با ارزش جهانی در باغ وحش ارم است. با این حال هیچ خبر، مطلب و اعلام نظر رسمی در این زمینه توسط سایت باغ وحش ارم منتشر نشده است. سایت این مجموعه که برای ورود دو فیل اهدایی به محمود احمدی نژاد اخبار و گزارشات مکرر و نمایش های تبلیغی منتشر می کرد، در قبال مرگ عجیب «ببری» سکوت اختیار کرده تا تحلیل خبری این رخداد تاسف بار توسط رسانه های خارج از کشور انجام شود.

یکی از این رسانه های خارجی در مصاحبه ای با دامپزشک مجموعه ارم، از غیر قابل پیشگیری بودن مرگ «ببری» خبر داده و دیگری در مصاحبه با یکی از دامپزشکان بخش خصوصی از احتمال ابتلای این حیوان به مشمشه گفته است. مسوولان باغ وحش هم تلاش دارند تا با نمایش آنچه از آن با عنوان عشق به حیوانات نام می برند، خود را عاشق حیوانات جلوه دهند؛ عشقی که اگر نگاهمان عمق کافی داشته باشد، بیش تر و پیش تر با زنجیر و میله و نرده و حصار به نمایش گذاشته شده است. آمار غیر قابل قبول معشوقه هایی مظلوم و بی زبان که در راه این عشق اجباری فدا و فنا شده اند گواه خوبی است بر صلابت این عشق آتشین.

حامیان حقوق حیوانات چه می گویند؟

رصد مباحث پیرامون این رخداد گویای وجود سووالات و ابهامات جدی حامیان حقوق حیوانات در رابطه با قصور در مرگ «ببری» است. خلاصه ای از ابهامات موجود در ماجرای خفگی ببر در باغ وحش ارم تهران به این قرار است:

۱- آیا تعبیه ااستخر در جایگاه حیوان مبتلا به صرع با سابقه تشنج قوی استاندارد است؟ به نظر می رسد باقی ماندن ببری در همان اتاق حقیر قبلی لا اقل منجر به خفگی حیوان نمیشد، کما اینکه در ۴ سال گذشته چنین اتفاقی نیفتاده بود! باید توجه داشت که این حیوان به دلیل بیمار بودن، شرایط ویژه ای داشت و تغییرات انجام شده در محل نگهداری باید متناسب با شرایط این حیوان می بود. آیا هدف مسوولان از تغییرات اعمال شده در جایگاه این حیوان صرفاً زیبا سازی و به قول ایشان به روز شدن جایگاه بوده و یا رفاه و زنده ماندن حیوان؟

۲- مشاهدات و ضوابط خنک کردن حیوانات در باغ وحش های مختلف جهان حاکی از آنست با توجه به اطلاع مسوولان از ابتلای ببر خفه شده به صرع و مشاهده تشنج های شدید آن، می بایست هرگونه حفره آبی (و هرگونه خطر بالقوه دیگر) از محل نگهداری آن حذف شود. برای خنک شدن حیوان در گرمای هوا از واترجت، استخرهای با عمق بسیار کم، دوش آب، اسپری دایمی آب از ارتفاع و حتی کولرهای بادی در فضای محدود استفاده می شود. استفاده از قالبهای یخی با طعم گوشت نیز برای این گونه های ارزشمند رایج است.  برخی از این روش ها بسیار ارزان و قابل دسترس هستند و سالهاست که حتی در گاوداری ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد! (تصاویری از موارد شایع در باغ وحش های مختلف را در همین گزارش مشاهده می کنید.)

۳- در مصاحبه ای گفته شده ببری، ببر بنگال پیش از خفگی، تکه های گوشت حاوی دارو را گوشه ای پنهان کرده و نخورده در حالی که اصولا ببر بر خلاف جوندگانی چون سنجاب عادت به پنهان کردن غذا ندارد! کارشناسان تغذیه حیوانات به خوبی می دانند که می توان بر اساس وزن، سن، نژاد و میزان تحرک هر حیوان، جیره غذایی متناسب با آن حیوان را تهیه و اعمال کرد به شکلی که غذای داده شده به حیوان منطبق با نیاز حیوان باشد تا نه با کمبود مواجه شود و نه اینکه بخواهد بخشی از غذا را پنهان کند. جیره نویسی برای هر حیوانی در اسارت، از ابتدایی ترین اصول نگهداری جهت تامین حداقل رفاه حیوان در شرایط مختلف است.

۴- آیا ادعای یک دامپزشک بخش خصوصی در زمینه احتمال ابتلا به مشمشه قطعا مردود است؟ اگر چنین است بر اساس چه اسنادی؟ مشمه بیماری بسیار پر خطری است که پیش تر با اقبال نیک برای مردم خطری ایجاد نکرد ولی جان یک ببر سیبریایی و چندین شیر را گرفت.

۵- با توجه به انجام کالبد شکافی توسط مسوولان این مجموعه، کدام مرجع رسمی مستقل و غیر ذینفع علت تامه مرگ را تایید می کند؟ در حالی که مسوولان مجموعه از سوی حامیان حقوق حیوانات مظنون به کوتاهی در نگهداری از حیوان هستند آیا کالبد شکافی توسط مسوولان ذینفع، تشخیص مخفیانه علت مرگ و اعلام خبر به رسانه ها پس از ۴۸ ساعت، اطلاع رسانی بدون شبهه محسوب می شود؟  جالب اینکه گفته می شود ببری با تشنج به داخل استخر سقوط کرده و به قدری بی هوش بوده که نگهبانان می توانند این موجود سنگین وزن را از آب خارج کنند. آیا برای تعیین علت مرگ ببری که از استخر بیرون کشیده شده و زنده نمانده نیاز به کالبد شکافی وجود داشته یا هدف پوست کندن و تمرین کالبدگشایی بوده؟! ارایه توضیحاتی چون نقص فنی دستگاه ام آر آی دانشگاه تهران و تهیه یا عدم تهیه تصاویر ام آر آی بجز نمایش همان عشق و حرفه ای گری چه ارتباطی با خفگی حیوان در استخر دارد؟

۶- مسوولیت از دست رفتن این ببر به عهده چه شخص یا ارگانی است؟ واضح است که صرف پرداخت پول در قبال خرید یک مخلوق جاندار هیچ کس را مالک جان یک جاندار نمی کند. در مورد ببرهای سیبری شاهد بودیم که هر کدام از مسئولان به نحوی از بار مسئولیت شانه خالی کردند و در نهایت مسوولیت کشته شدن ببر را بر گردن الاغ های مبتلا به مشمشه انداختند. آیا این بار نیز قرار است پرونده مرگ یک حیوان با ارزش بدون یافتن مقصر یا مقصران بسته شود؟

۷- با توجه به اینکه حتی با بهسازی این مجموعه باغ وحش هم سایه شوم مرگ از سر جانداران مظلوم و بینوا برداشته نشده است، آیا مسوولان هنوز هم بر افزایش تعداد حیوانات اسیر و تکثیر در اسارت حیوانات متعلق به حیات وحش اصرار دارند؟

۸- هدف از ادامه فعالیت باغ وحش ارم چیست و از اهداف چهارگانه باغ های وحش هر یک تا چه حد توسط این مجموعه دنبال می شوند؟ قطعا متولیان مطلع هستند که بر اساس استانداردهای چند ده سال قبل، باغ وحش نباید صرفا اسارتگاه حیوانات برای بلیط فروشی باشد. انتهای روند مرگبار خرید و واردات حیوانات توسط این مجموعه چه زمانی خواهد بود؟ اصرار بر واردات حیواناتی که در اقلیم تهران زندگی عذاب آور (و در موارد متعدد منجر به مرگ) را تجربه می کنند به چه علت است؟

در خفا بر ببر سیبری چه می گذرد؟