آیا میدان نقش جهان از فهرست میراث جهانی خارج خواهد شد؟

از: رامین ستوده

امروز، بیستم خرداد 1391، مسعود علویان صدر معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی به خبرنگاران اطلاع داد که  مسئولان قطار شهری اصفهان برخلاف صحبت های انجام شده که قرار بود محور شرقی ـ غربی را تغییر دهند دوباره بر اجرای طرح اولیه تاکید کرده اند.

علویان همچنین اعلام کرد که اگر چنین طرحی اجرا شود بدون شک خطر بیرون گذاشتن میدان نقش جهان از فهرست جهانی از سوی یونسکو قطعی خواهد بود.

میدان نقش جهان در زمان رضا شاه و در سال 1313 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و  پس از کنوانسیون 1972 و مدیریت میراث جهانی توسط سازمان ملل جزو اولین آثار تاریخی ایرانی بود که به ثبت جهانی رسید.

بر اساس ضوابطی که در سازمان جهانی یونسکو، و در ارتباط با آثار جهانی وجود دارد اگر اثری جهانی از چارجوب ارزش هایی که به خاطر آن ها در فهرست آثار جهانی قرار گرفته بیرون برود (چه به دلیل تخریب های طبیعی و چه به دلیل بی توجهی و عدم حفظ و نگاهداری آن از سوی دولت ها، آن را از فهرست جهانی خارج خواهند کرد که این البته لطمه بزرگی چه از نظر حیثیتی و چه از نظر ارزش گذاری برای اثر است.  ، اگر اثری تاریخی یا فرهنگی تخریب شود، و یا منظر و ارزش های خود را از دست دهد.

متاسفانه در سال های اخیر، و به خصوص پس از روی کار آمدن دولت احمدی نژاد و ریاست اسفندیار رحیم مشایی، نه تنها بیشتر آثار تاریخی و فرهنگی ایران، به خصوص آثار غیر اسلامی، به دلیل بی توجهی های عمدی و غیر عمدی گرفتار تخریب شده اند، بلکه آثار جهانی ما نیز  وضعیتی بسیار بد دارند. از آثاری چون تخت جمشید و پاسارگاد گرفته تا بیستون و نقش جهان و قره کلیسا و چغازنبیل و ... و آثار دیگر.