بيانيه ها/آرشيو مطالب پاسارگاد/آرشيوخبرها / مقالات /آرشيو هنر و ادبيات/ تاريخ زدايي/ديداري ـ شنيداري/ و بخش های ديگر |
سخنرانی درباره شگفتی های چشم مصنوعی چهارهزار ساله شهر سوخته در رم
سرپرست كاوشهاي باستانشناسي شهر سوخته از اتمام نخستين مراحل مطالعات چشم مصنوعي شهر سوخته خبر داد و گفت:«با توجه به وزن مخصوص اين شيي، به صورت کلي به نظر ميرسد ماده اصلي چشم مزبور قير طبيعي مخلوط با چربي جانوري بوده است.»
دكتر "منصور سجادي" كه به عنوان نخستين سخنران نمايشگاه "جلوههائي از ايران" در رم بخشي از اطلاعات به دست آمده از چشم مصنوعي شهر سوخته را ارايه كرده است، در گفت و گو با ميراث خبر افزود:« در نمايشگاه "جلوههائي از ايران" كه به ابتکار رايزني فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران در ايتاليا و همکاري موزه ملي هنرهاي شرقي شهر رم در ايتاليا برگزار شد، شگفتيهاي نخستين چشم مصنوعي جهان كه سال گذشته در شهر سوخته به دست آمد، ارايه شد.»
وي كه بر اساس اطلاعات به دست آمده از کاوش هاي شهر سوخته درباره نخستين چشم مصنوعي به دست آمده تا كنون ،در اين نمايشگاه سخنراني كرده ، در اين مورد به CHN گفت:« نخستين مراحل مطالعات چشم مصنوعي شهر سوخته به پايان رسيده است. چشم مصنوعي تدفين شماره 6705 يک شيء نيمکره بوده که داخل چشم چپ زن مدفون کار گذاشته شده بود. مطالعات مقدماتي انسان شناسي انجام شده روي جمجمه اين فرد نشان ميدهد زير طاق ابرو و داخل حدقه چشم چپ وي آثار آبسه وجود داشته است.»
سجادي افزود: «برخي از بقاياي احتمالي ارگانيکي به سبب طول زمان زيادي که بخش زيرين اين چشم مصنوعي با پلک در تماس بوده، در قسمت صاف پشت چشم ديده شده است البته به سبب نبود امکان مطالعات آزمايشگاهي نميتوان اين نکته را کاملا تائيد کرد و همين مسئله درباره جنس و مادهاي که چشم مذکور با آن ساخته شده نيز صادق بوده و تشخيص آن به آزمايشهاي بعدي موکول شده است.»
به گفته سرپرست كاوشهاي باستانشناسي شهر سوخته با توجه به وزن مخصوص اين شيي، به صورت کلي به نظر ميرسد ماده اصلي چشم مزبور قير طبيعي مخلوط با چربي جانوري بوده است.
سجادي با بيان شگفتيهاي ساخت چشم مصنوعي كه قدمت آن به بيش از 4000 سال پيش ميرسد به ميراث خبر گفت: «روي اين چشم مصنوعي ريز ترين مويرگ هاي داخل کره چشم توسط مفتولهاي طلائي به قطر کمتر از نيم ميلي متر طراحي شدهاند. مردمک چشم در وسط آن طراحي شده و جز از آن تعدادي خطوط موازي که تقريبا يک لوزي را تشکيل ميدهند در پيرامون مردمک ديده ميشود.»
وي افزود: «آثار بسيار کمي از رنگ سفيد به شکل لکه هاي بسيار کوچکي روي بخش سفيده چشم وجود دارد. احتمال مي رود اين رنگ سفيد در زمان استفاده از اين شيي روي تمامي بخش صلبيه چشم وجود داشته و بعدا به مرور زمان از بين رفته است.»
به گفته سجادي از دو سوراخ جانبي واقع در دو سوي اين چشم مصنوعي جهت نگهداري و اتصال آن به حدقه چشم استفاده مي شده است.
سرپرست كاوشهاي باستانشناسي شهر سوخته مي گويد همچنين به نظر مي رسد کيسه چرمي موجود در سبد حصيري كه در گور يافت شده است نوعي "قاب عينک" بوده که در مواقع مورد نياز، مثلا هنگام خواب، از آن براي نگهداري چشم مزبور استفاده مي شده است.
سجادي افزود:«بررسي هاي انسان شناس نشان داده به احتمال بسيار زياد زن مزبور بين 28 تا 32 ساله بوده است و با آنکه از نظر کلي زنان شهر سوخته جزو کوتاه قدان محسوب مي شوند اين زن با 180 سانتي متر بلندي، بلند قدترين زن پيدا شده در شهر سوخته تلقي مي شود.»
به گفته سرپرست كاوشهاي باستانشناسي شهر سوخته اين قبر از نظر گاهنگاري متعلق به فازهاي 9-8 استقرار در شهر سوخته يعني حدود 2900 تا 2800 پيش از ميلاد است.
به اعتقاد سجادي با آنکه پيشتر نمونه هائي از چشم مصنوعي در خاورميانه و مصر پيدا شده اند اما اين نمونه ها متعلق به اواخر هزاره سوم هستند و به اين ترتيب چشم مصنوعي شهر سوخته قديمي ترين نمونه شناخته شده در جهان به شمار مي رود.
سجادي همچنين در اين جلسه سخنراني شايعه مهاجرت اين زن از شبه جزيره عربستان را که در يکي از جرايد خارجي منتشر شده،ساخته و پرداخته خبرنگار دانست.
وي در پاسخ به پرسش يکي از حاضران در باره اصل و نژاد اين زن گفته است: « بدون شک اين زن از اهالي شهر سوخته بوده است، هرچند به خاطر تفاوت هاي بسيار خصوصيات فيزيکي وي با زنان شهر سوخته امکان دارد از برخي مناطق جنوبي ايران به شهر سوخته مهاجرت کرده باشد ، اما با توجه به استفاده قير در شهر سوخته و مهارت جواهر سازان اين شهر، بدون شک چشم در همين مكان ساخته شده است.»
نمايشگاه جلوه هائي از ايران به ابتکار رايزني فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران درايتاليا و همکاري موزه ملي هنرهاي شرقي شهر رم در تاريخ 30 ارديبهشت با حضور معاونت وزارت ارشاد اسلامي و سفير جمهوري اسلامي ايران و تعدادي ازمقامات فرهنگي ايتاليا برگزار شد.
در کنار اين نمايشگاه مجموعه سخنرانيهائي در باره موقعيت زنان در تاريخ با عنوان زن از اسطوره تا واقعيت نيز ايراد شد و لباس هاي سنتي و جواهرات محلي بانوان ايراني در محل اين موزه به نمايش در آمد.
حسن ظهوری
هشتم خرداد پنجاه و هشت
http://www.chn.ir/news/?section=2&id=39322