International Committee to Save

the Archeological Sites of Pasargad

 

اندك سنگ‌نوشته‌هاي کاخ آپادانا ی شوش درحال نابودي است

 

محمدرضا معتمدي عضو هيات مديره انجمن دوست‌داران ميراث فرهنگي شوش:

در سال‌هاي اخير، آسيب‌هاي جدي و فراواني به اين ته‌ستون‌ها، بويژه نوشته‌هاي آن وارد شده‌اند

به خواست اهورامزدا اين درگاه را

 داريوش‌شاه که پدر من [است] ساخت

محمدرضا معتمدي ـ کارشناس زبان‌هاي باستاني ـ در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، اظهار داشت: دروازه‌ي شرقي کاخ آپادانا شوش، دو ته‌ستون دارد که در سه طرف آن‌ها، نوشته‌هايي به خط ميخي به سه زبان پارسي باستان، اکدي و ايلامي بوده‌اند. مضمون نوشته‌هاي اين ته‌ستون‌ها يکسان است و گفته‌اي از خشايارشاه هخامنشي است که ترجمه آن به اين گونه است: گويد خشايارشاه به خواست اهورامزدا اين درگاه را داريوش‌شاه که پدر من [است] ساخت.

او بيان كرد: ترجمه‌ي يادشده از روي متن پارسي باستان است که در متن اصلي آن، افتادگي‌هايي جزيي وجود داشته‌اند. اين ترجمه به قرينه‌ي ديگر نوشته‌ها‌ي مربوط به خشايارشاه آورده شده است.

اين كارشناس با ابراز تاسف از اين‌كه در سال‌هاي اخير، آسيب‌هاي جدي و فراواني به اين ته‌ستون‌ها، بويژه نوشته‌هاي آن وارد شده‌اند، ادامه داد: اكنون خواندن سنگ‌نوشته‌ها با دشواري همراه و حتا در برخي موارد غير ممکن شده است.

معتمدي درباره‌ي آسيب‌هايي که به سنگ‌نوشته‌هاي دو ستون وارد شده‌اند، توضيح داد: سنگ‌نوشته‌ي ته‌ستون جنوبي از متن فارسي باستان، بيس و دو نشانه‌ي الفبايي داشته است كه ميان رفته‌اند. متاستفانه اين آسيب‌ها، گاه واژه‌هايي را کاملا از ميان برده‌اند كه به‌عنوان مثال، واژه‌ي Thatiy (گويد) و duvarthim (درگاه) را مي‌توان ذکر کرد. از متن ايلامي، شش نشانه از سطر اول از ميان رفته‌اند و سطر دوم آن کاملا تخريب شده است. از متن آکدي، شانزده نشانه‌ي الفبايي از ميان رفته‌اند. از سنگ‌نوشته‌ي ته‌ستون شمالي از متن پارسي باستان، پانزده نشانه‌ي الفبايي محو شده‌اند. از متن ايلامي، شش نشانه از سطر اول و از سطر دوم دو نشانه تخريب شده‌اند. از متن آکدي، پنج نشانه از سطر اول و يازده نشانه از سطر دوم از بين رفته‌اند.

وي در ادامه افزود: در مجموع، مي‌توان گفت كه فقط با توجه به نوشته‌هايي که باستان‌شناسان فرانسوي در هنگام کاوش و تحقيق به‌جا گذاشته‌اند، آگاهي کاملي از نوشته‌هاي اين ته‌ستون‌ها مي‌توان به‌دست آورد.

به باور اين كارشناس، آنچه در نگاه نخست به‌نظر مي‌رسد، نشان مي‌دهد که مسبب آسيب و تخريب‌ها علاوه بر عوامل طبيعي تا اندازه‌ي زيادي عوامل مخرب انساني‌اند.

عضو هيات مديره‌ي انجمن دوست‌داران ميراث فرهنگي شوش گفت: براي حفظ و نگهداري اين اثر مهم و ارزشمند ازسوي انجمن دوست‌داران ميراث فرهنگي شوش در سال‌هاي گذشته به‌صورت مستمر به کارشناسان و مسؤولان سازمان ميراث فرهنگي استان تذکرهاي لازم داده شده‌اند؛ با اين حال، متاسفانه در اين زمينه اقدام مهم و کارسازي تاکنون انجام نشده است.

معتمدي تصريح كرد: ستون‌هاي يادشده در محوطه‌ي متمرکز و اصلي کاخ آپادانا قرار دارند. با اين وجود، به دلايل زيادي از جمله محصور نبودن کامل محوطه‌ي باستاني و نيمه‌کاره رها شدن ديوارکشي در سال‌هاي گذشته، ورود احشام به محوطه‌هاي باستاني و عبور و مرور افراد غير مجاز و علاوه بر آن در معرض شديد و مستقيم عوامل طبيعي قرار گرفتن پايه‌ستون‌ها، اصلي‌ترين دلايل آسيب‌هاي وارده هستند.

او در پايان پرسيد: آيا مدفون شدن دوباره‌ي دروازه شرقي کاخ آپادانا و ته‌ستون‌هاي آن براي در امان ماندن از برخي از عومل مخرب يادشده بديهي به‌نظر نمي‌رسد؟

http://www.isna.ir/Main/NewsView.aspx?ID=News-923669&Lang=P