بازگشت به صفحه اصلی

 

در نشست مطبوعاتی کارشناسان و محققان برنامه عمران سازمان ملل متحد در تهران:

خشک شدن تالاب ها، فرسايش خاک و تخريب اکوسيستم های حاشيه رودخانه ها

 از اثرات سدسازی بی رويه در ايران است

 

                                                                                                                     عکس از صادق

دکتر بصيری عضو هيئت علمی دانشگاه اصفهان:

اثرات نامطلوب سدسازی سبب شده تا جنبش ضد سدسازي در آمريکا به وجود آيد که در نتيجه اقدامات اين جنبش، از سال 1912 تا امروز 465 سد در ايالات متحده تخريب شده است که 27 سد، سدهاي بزرگ بوده اند. تنها در دهه 90 ميلادي نيز، 177 سد در آمريکا از بين رفته است

 

فرهنگ کوثر  استاد مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان فارس:

ايران مقام نخست در فرسايش خاک در دنيا را دارد. ساخت سد موجب مي‌شود که سيلاب‌هاي سطحي به وجود نيايد و در نتيجه نتوانيم از فرسايش خاک جلوگيري کنيم.

 

 

دکتر بصيري، عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اصفهان، مشکل مديريت در حوزه آب را يکي از مشکلات سدسازي در ايران عنوان کرد.

 

ـ خشک شدن تالاب‌ها و به تبع آن جابه‌جايي جمعيتي و تحت تاثير قرار دادن لانه‌گزيني پرندگان دنيا، فرسايش خاک و تخريب اکوسيستم‌هاي حاشيه رودخانه ها از اثرات سدسازي بي‌رويه در ايران است. 

کارشناسان و محققان در نشست مطبوعاتي امروز برنامه عمران سازمان ملل متحد با موضوع بحران آب که در دفتر مطالعات سياسي و بين المللي وزارت خارجه برگزار شد، بر تاثير نامطلوب سدسازي بي رويه در محيط زيست تاکيد کردند.

 

آنها اين تاثير را در خشک شدن تالاب ها و مختل شدن لانه گزيني پرندگان و در نتيجه کم شدن تعداد پرندگان اشاره کردند. چيزي که موجب مي‌شود حشرات طغيان کنند و مشکلات زيادي در محيط زيست به وجود آورند.

 

دکتر بصيري، عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اصفهان، مشکل مديريت در حوزه آب را يکي از مشکلات سدسازي در ايران عنوان کرد.

 

او به اين نکته اشاره کرد که معمولا از مردم ساکن در نواحي که سدسازي مي‌شود، براي ساخت سد نظرخواهي نمي‌شود: «ساختن سد موجب رونق اقتصادي نواحي بالا دست و فقر نواحي پايين دست مي‌شود. همچنين توهم فراواني آب در پشت سدها موجب مي‌شود که ما مصرف بيشتري داشته باشيم.»

  

به گفته بصيري، سدسازي بي رويه با جلوگيري از بروز سيلاب‌ها، موجب خشک شدن تالاب‌ها مي شود. تالاب‌هايي مانند تالاب گاوخوني در اصفهان و تالاب‌هاي استان خوزستان.

 

 همچنين سد زدن موجب زير آب رفتن اراضي و در نتيجه جابه‌جايي جمعيت مي شود.

 

 بصيري از پايين رفتن سطح آب‌هاي زيرزميني و کاهش ميزان آب رودخانه‌‌ها به عنوان ديگر تاثيرات نامطلوب ساخت سد اشاره كرد.

 

به گفته بصيري اين اثرات نامطلوب موجب شده است تا جنبش ضد سدسازي در آمريکا به وجود آيد که در نتيجه اقدامات اين جنبش، از سال 1912 تا امروز 465 سد در ايالات متحده تخريب شده است که 27 سد، سدهاي بزرگ بوده اند. تنها در دهه 90 ميلادي نيز، 177 سد در آمريکا از بين رفته است.

 

بحث کارشناسان در نامطلوب بودن تاثير سد سازي بي رويه در حالي است که "فرهنگ کوثر"  استاد مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان فارس بر اين نکته تاکيد مي‌کند که اصولا ايران به دليل داشتن ذخاير آبرفت‌هاي درشت‌دانه، نيازي به سدسازي ندارد و مي‌توان کمک کرد که در اين آبرفت‌ها آب کافي ذخيره شود.

 

به گفته کوثر، ايران مقام نخست در فرسايش خاک در دنيا را دارد. براي جلوگيري از اثرات اين فرسايش، آب را روي خاک پخش مي کنيم. اين موجب مي شود که گل موجود در آب روي خاک رسوب کند و آن را تقويت کند. اما ساخت سد موجب مي‌شود که اين سيلاب‌هاي سطحي به وجود نيايد و در نتيجه نتوانيم از فرسايش خاک جلوگيري کنيم.

  

95درصد مردم ايران به آب سالم دسترسي دارند

  

نماينده سازمان ملل متحد در ايران گفت: «در آغاز قرن 21 در دنيايي زندگي مي كنيم كه هر چند توسعه را براي رفاه بيشتر مردم تجربه مي‌كنيم، اما هنوز فاصله زيادي ميان فقير و غني وجود دارد.»

 

"كنوت استبي" در نشست مطبوعاتي امروز برنامه عمران سازمان ملل متحد با موضوع "بحران آب" در دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي وزارت خارجه، گزارشي از توسعه انساني سال 2006 ارائه کرد.

 

وي افزود:« هرساله دو ميليون كودك در دنيا به دليل فقدان آب و دستشويي بهداشتي جان خود را از دست مي‌دهند، 1.1 درصد از مردم هنوز به آب بهداشتي دسترسي ندارند و 2.6 درصد بهداشت كافي را تجربه نمي‌كنند.»

 

به گفته استبي، مساله جهان امروز كمبود آب نيست، بلكه دسترسي هرچه بيشتر به آب و تمركز بر رفع فقر به عنوان يكي از علل عدم دسترسي به آب است.

 

نماينده سازمان ملل در تهران تأكيد كرد که براي دسترسي به اين اهداف بايد اهداف توسعه هزاره را در نظر بگيريم. هر ساله 1.8 ميليون كودك در جهان به دليل مصرف آب آشاميدني آلوده و ابتلا به اسهال جان خود را از دست مي دهند.

 

او با بيان اينكه آب آلوده در جهان بيشتر از هر جنگي كشته مي‌گيرد، گفت: «مردم در كشوري مانند كنيا 5 تا 10 برابر مردم لندن و رم براي تهيه آب سالم هزينه مي‌پردازند و 4 ميليارد ساعت براي تهيه آب كار انجام مي‌شود»

 

استبي اين حجم كار را مساوي با فعاليت نيروي كار در فرانسه ذكر و تصريح كرد: «درخصوص بحران آب چهار مساله بايد مدنظر قرار گيرد. نخست اينكه دقيقا بپذيريم دسترسي به آب يكي از بخش‌هاي حقوق بشر است و قانونگذاري دسترسي به مصرف روزانه 20 ليتر آب حق قانوني هر شهروند است.»  

 

نماينده سازمان ملل استراتژي ملي در زمينه بهداشت آب و تخصيص بودجه تاکيد کرد و گفت:«دولت‌ها يك درصد GPP را به تأمين آب اختصاص دهند.»

 

 وي ادامه داد: «مساله سوم از بين بردن فقر است كه بايد از كمك‌هاي بين المللي در اين زمينه استفاده شود و نهايتا يك طرح عملي جهاني در زمينه ايدز، آب و تحصيل براي همه مردم تهيه شود.»

 

استبي با اشاره به اينكه اطلاعات گزارش توسعه انساني سال 2006 از سال 2004 تهيه شده است به تحليل وضعيت ايران پرداخت و گفت: «ايران از نظر دسترسي مردم به آب سالم در رتبه 24 جهان قرار دارد و 95 درصد از مردم ايران به آب بهداشتي دسترسي دارند.»

 

نماينده سازمان ملل در عين حال افزود: هنوز پنج تا شش درصد مردم ايران به آب سالم دسترسي ندارند و منابع آب در ايران تحت تأثير صنايع دچار آسيب‌هاي زيست محيطي شده و خسارات غيرقابل برگشتي به تالاب‌ها، درياچه اروميه و درياچه هامون وارد شده و سياست‌هاي كشاورزي غلط بر آنها تأثير گذاشته است.»

 

 خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گردشگري21/8/1385

http://www.chn.ir/news/?section=1&id=20907