گزارش ماهانه
فوريه 2006
اول فوريه 2006 12 بهمن 1384
آبگيري سد سيوند بستگي به تصميم مديران دارد
سايت خبری وزارت نيرو ـ
مجري طرح سد سيوند گفت:آبگيري يا تاخير در آبگيري سد سيوند يك تصميم
گيري مديريتي است و هر گونه تصميم گيري در مورد آن بستگي به سياست دولت دارد.
جلال جامعي در گفت و گو با خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس افزود: پيشرفت فيزيكي سد
سيوند در حال حاضر به 80 درصد رسيده است اما بايد اذعان داشت كه آبگيري سد الزامي
به ميزان پيشرفت فيزيكي طرح ندارد و هم اكنون نيز اين سد قابليت آبگيري را دارد.
به گفته وي، پيشرفت فيزيكي اين طرح تا پايان مرداد ماه سال آينده به 100 درصد مي
رسد .
به گزارش خبرنگار ما ،وزير نيرو روز گذشته در يك مصاحبه تلويزيوني اعلام كرده بود
كه آبگيري سد سيوند به سال 85 موكول شد.چند صباحي است كه آبگيري سد سيوند مشكلاتي
را براي وزارت نيرو به وجود آورده به گونه اي كه سرانجام وزير نيرو و رئيس سازمان
ميراث فرهنگي به توافق رسيدند كه آبگيري اين سد تا زمان اتمام كاووش هاي ميراث
فرهنگي انجام نشود.
جامعي ادامه داد:عمليات اجرايي سد سيوند تاكنون متوقف نشده است و اميدواريم تا
اعتبار تعيين شده براي اين طرح تا پايان سال جاري به طور كامل تخصيص يابد.اين سد از
لحاظ اعتبار مشكلي ندارد و چون اعتبار اين سد از اوراق مشاركت تامين مي شد و اين
اوراق نيز هنوز در حال فروش است تا حدودي تحقق مابقي اعتبار با تاخير صورت گرفته
است.
جامعي گفت:ميزان اعتبار اختصاص يافته براي سد سيوند 18ميليار تومان مي باشد كه
تاكنون 50 درصد آن محقق شده است.
وي اظهار اميدواري كرد تا با تصويب هيات وزيران 5 تا 6 ميليارد تومان ديگر به اين
طرح اختصاص و اضافه شود.
دبير خبر: ليلا
بيات
http://news.moe.org.ir/shownews.asp?id=15707&q=%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF
اول فوريه 2006 ـ 12 بهمن 1384
همايش باستانشناسي تنگه بلاغي پنجم اسفند در شيراز
تهران،
گروه
استانها: همايش باستان شناسي تنگه بلاغي، 5 اسفند با حضور تمامي هيات هاي باستان
شناسي اين تنگه باستاني در شيراز برگزار مي شود. در اين همايش نتايج تلاش 7 هيات
مشترک کاوش در تنگه بلاغي مورد بررسي قرار مي گيرد.
«محمد حسن طالبيان»، رئيس بنياد پژوهشي پارسه و
پاسارگاد در اين باره گفت: «پيش از اين قرار بود تا اين همايش در دي ماه سال جاري
برگزرا شود که به دلايلي اين کار انجام نگرفت. تلاش ها براي اين کار ادامه داشت و
قرار است تا اين همايش در روز 5 اسفند 84 در شهر شيراز برگزار شود. اما هنوز اين
مسئله به قطعيت نرسيده است.»
به گفته او تلاش مسئولان برگزاري همايش بر آن است تا
محل همايش شيراز باشد تا پس از همايش مهمانان بازديدي از محوطه تنگه بلاغي و مشاهده
عيني يافته هاي باستان شناسي در اين محوطه داشته باشند.
«مسعود آذرنوش»، رئيس دفتر باستان شناسي با اشاره به
برگزاري اين همايش گفت: «از آنجايي که هر هيات شامل تيمي متشکل از ايران و کشور هاي
خارجي از قبيل لهستان، فرانسه، آلمان، ژاپن و ... بوده است بايد براي اعضاي هيات ها
ويزا تهيه شود که زمان بر است و با وجود زمان اندکي که باقي مانده اميدواريم
بتوانيم براي زمان تعيين شده اين کار انجام شود.»
«مژگان سيدين»، باستان شناس و يکي از مسئولان دفتر بين
الملل پژوهشکده باستان شناسي با اشاره به تهيه ويزاي باستان شناسان خارجي گفت:
«براي اين کار نامه اي به دفتر پژوهشگاه فرستاده شده تا با تهيه ويزاي باستان
شناسان خارجي موافقت شود. اين نامه هنوز به دفتر امور بين الملل پژوهشکده باستان
شناسي بازنگشته است و ما در انتظار امضاء و موافقت رئيس پژوهشگاه سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري هستيم.»
به گفته او برخي از سرپرستان خارجي هيات هاي کاوش در
تنگه بلاغي از قبيل بوشارلا و باربارا هلوينگ در ايران هستند و بايد براي بقيه
باستان شناسان ويزا تهيه کرد.
تنگه بلاغي در 9 کيلومتري پاسارگاد واقع شده است و بخشي
از چشم انداز اين مجموعه باستاني محسوب مي شود. کاوش هاي باستان شناسي در اين تنگه
به منظور نجات بخشي آن از سال گذشته آغاز شد و فصل نخست آن دي ماه به پايان رسيد.
يافته هاي باستان شناسي از قبيل کشف روستايي از دوره هخامنشي مانع از آن شد تا سد
سيوند در اسفند سال جاري آب گيري کند. به همين دليل فصل دوم کاوش در تنگه بلاغي از
بهمن ماه سال جاري آغاز مي شود.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29049
5 فوريه 2006 ــ 16 بهمن 84
کاوش
تاريخ پشت سدها در انتظار امضاء مسئولان وزارت نيرو
گروه استان ها: صورتجلسه توافقات ميان سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري با وزارت نيرو براي برنامه ريزي کاوش در محوطه هاي باستاني پشت سد
هاي در حال ساخت يا مطالعه در حالي تنظيم شده است که همچنان براي اجرايي شدن نياز
به امضاء مسئولان وزارت نيرو دارد.
«مسعود آذرنوش»، رئيس پژوهشکده باستان شناسي در اين
باره گفت: «چندي پيش جلسه اي با حضور رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و معاون
وزير نيرو برگزار شد و توافقاتي ميان دو طرف صورت گرفت که به عنوان صورتجلسه، به
امضاء رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور و پژوهشکده باستان شناسي رسيد.»
از جمله توافقاتي که در اين جلسه مورد تاييد طرفين قرار
گرفت، برنامه ريزي براي انجام کاوش هاي باستان شناسي و تامين بودجه کاوش از سوي
وزارت نيرو بود که اجرايي شدن آن نياز به تاييد رسمي و امضاء مسئولان اين وزارتخانه
دارد.
آذرنوش با بيان اين كه پژوهشکده باستان شناسي براي سرعت
بخشيدن به امضاء متن صورتجلسه از سوي وزارت نيرو تلاش مي كند ، افزود: «مادامي که
اين صورتجلسه که متن توافقات ميان وزارت نيرو و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است
امضاء نشود نمي توان به آينده کاوش ها و بررسي هاي باستان شناسي در پشت سدهاي کشور
اميدوار بود و تنها امضاء اين توافق نامه به معناي اجرايي شدن آن است.»
«مهناز شريفي»، کارشناس پژوهشکده باستان شناسي و مسئول
پيگيري سدها در مورد نامه نگاري هاي انجام شده در اين زمينه با وزارت نيرو گفت: «تا
کنون چندين نامه به وزارت نيرو ارسال شده تا هر چه سريع تر توافقات صورتجلسه به
امضاء مسئولان وزارت نيرو نيز برسد، اما گويا اين نامه ها در رفت و برگشت هاي اداري
معطل مانده اند و دير به دست مسئولان مربوطه وزارت نيرو مي رسند.»
چند روز پيش آبگيري
سد ملاصدراي فارس بدون هماهنگي با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آغاز شد و با
ادامه اين آبگيري تا چند ماه ديگر بخشي از تاريخ 6 هزار ساله استان فارس زير
آب مي رود.
در صورتي که صورتجلسه تنظيم شده از توافقات ميان سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري با وزارت نيرو به امضاء مسئولان اين وزارتخانه برسد، پيش از
آبگيري تمامي سدها ، مسئولان موظف به استعلام از سازمان ميراث فرهنگي هستند.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29098
6 فوريه 2006 ـ 17 بهمن 84
سد
ملاصدرا، تاريخ کهن استان فارس را زير آب مي برد
گروه استان ها: با وجود تاکيد سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري بر لزوم کاوش محوطه هاي باستاني پشت سد ملاصدرا فارس، آبگيري اين سد آغاز
شد.
«مسعود آذرنوش»، رئيس پژوهشکده باستان شناسي در مورد
توافقات انجام گرفته ميان مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور و وزارت نيرو
براي کاوش در محوطه هاي باستاني پشت سد ها گفت: «اين توافقات با حضور رئيس سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري و وزير نيرو انجام گرفته و بر اساس آن تمامي سد هاي در دست
ساخت يا مرحله مطالعه بايد پيش از آبگيري از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور
استعلام كنند تا پژوهشکده باستان شناسي فرصت پژوهش هاي علمي را در محوطه هاي
باستاني در خطر داشته باشد.»
وي که از شنيدن خبر آبگيري سد ملاصدرا متعجب شده بود
گفت: «پژوهشکده باستان شناسي با تمام مجريان سد هاي کشور از جمله سد ملاصدرا مكاتبه
كرده است و از آنها خواسته تا براي کاوش باستان شناسان درمحوطه هاي تاريخي درخطر
پشت سد ها برنامه ريزي کنند و تا زماني که کاوش هاي باستان شناسي به نتايج قابل
قبولي نرسيده آبگيري سد را آغاز نکنند.»
اوايل سال 84 کارشناسان ميراث فرهنگي درياچه سد ملاصدرا
را مورد بررسي قرار دادند که محوطه هاي باستاني بسياري شناسايي شد. اين بررسي ها
نشان داد که آبگيري سد ملاصدرا دو محوطه پيش از تاريخي و 6 هزار ساله "تل نقاره
خونه" و "تل مهر علي فارس" را به همراه محوطه تاريخي کلگه، آسياب هاي آبي تاريخي،
قبرستان هاي صدر اسلام، و گورستاني از دوره ساساني با قبور سنگچين زير آب مي برد.
برخي از اين محوطه ها جزء آثار منحصر به فرد استان فارس هستند.
سد ملاصدرا نخستين طرح سدسازي كشور است كه با شيوه
مشاركت با سرمايهگذاري خارجي تامين اعتبار شده و اكنون به مرحله آبگيري رسيده است.
اين سد با 2/5 ميليون مترمكعب حجم حفاري، 2/8 ميليون مترمكعب خاكريزي و 200 هزار
مترمكعب بتن ريزي، دو هزار و 400هكتار محدوده درياچه دارد.
آذرنوش با در مورد ناهماهنگي مسئولان سد ملاصدرا با
پژوهشکده باستان شناسي گفت: «پژوهشکده باستان شناسي قدرت اجرايي ندارد و تنها اميد
ما به مصوبات دولت است که تمامي پروژه هاي عمراني را موظف به استعلام از ميراث
فرهنگي مي کند.»
هم اکنون پژوهشکده باستان شناسي کشور از تمامي مديران
ميراث فرهنگي در استان ها خواسته است تا با اعزام باستان شناسان به منطقه از وجود
آثار و محوطه هاي باستاني پشت سد ها آگاهي کسب کنند.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29066
6 فوريه 2006 ـ 17 بهمن 84
بيشترين قربانيان سدها در شش استان شناسايي شد
گروه استان ها: بررسي هاي اوليه در محدوده سد هاي در
دست احداث يا مطالعه وزارت نيرو نشان مي دهد که استان هاي کرمانشاه، همدان، فارس،
سمنان، آذربايجان شرقي و کردستان بيشترين آثار درمعرض خطر غرق شدن را دارند.
«مهناز شريفي»، کارشناس سازمان ميراث فرهنگي و مسئول
پيگيري پرونده سدها در مورد مطالعات انجام گرفته در اين خصوص گفت: «با دريافت اسامي
سد هاي در دست ساخت يا مطالعه وزارت نيرو از استان ها خواسته شد تا با انجام عمليات
بررسي و شناسايي در محدوده سدها، محوطه هاي باستاني يا آثار در خطر را معرفي کنند.
تا کنون هر کدام از استان هاي کرمانشاه، همدان، سمنان، فارس، آذربايجان شرقي و
کردستان با داشتن بيش از سه تا پنج محوطه باستاني در خطر مهمترين استان هايي هستند
كه آثار تاريخي شان در نتيجه احداث و آبگيري سد در معرض خطر قرار مي گيرد.»
استعلام پژوهشکده باستان شناسي از وزارت نيرو سبب شد تا
اين وزارت خانه اسامي تمامي سد هاي در دست ساخت و مطالعه خود را در اختيار اين
پژوهشکده قرار دهد. هم اکنون طبق فهرستي که وزارت نيرو در اختيار پژوهشکده باستان
شناسي قرار داده است، تعداد 375 سد در کشور توسط وزارت نيرو ساخته مي شود که برخي
از آن ها محوطه هاي باستاني چند هزار ساله را تهديد مي کنند.
شريفي در اين باره گفت: «برخي از استان هاي شناسايي شده
بيش از 10 محوطه باستاني در خطر دارند و برخي از سد هاي تهديد کننده اين محوطه ها
به زودي آبگيري شان را آغاز مي کنند.»
شريفي در مورد کاوش هاي باستان شناسي در برخي از اين
محوطه ها گفت: «برخي از اين محوطه ها مثل سد شيان کرمانشاه مورد کاوش هاي باستان
شناسي قرار گرفته است و هم اکنون نيز باستان شناسان در آنجا فعاليت مي کنند. برخي
از محوطه هاي باستاني نيز در نوبت کاوش قرار گرفته اند و سازمان هاي آب منطقه اي
استان ها بودجه هاي کاوش را تامين مي کنند. اما همچنان تکليف تعداد زيادي از محوطه
هاي باستاني در خطر مشخص نشده است و به همين دليل نامه نگاري هاي زيادي با وزارت
نيرو و سازمان هاي آب منطقه اي انجام گرفته تا براي کاوش هاي باستان شناسي درياچه
سدها برنامه ريزي کرده و بودجه را در اختيار پژوهشکده باستان شناسي قرار دهند.»
کردستان از جمله استان هايي است که بيش از 5 محوطه
باستاني در خطر دارد اما با وجود پيگيري هاي استان و پژوهشکده باستان شناسي، همچنان
اين محوطه ها بلاتکليف مانده است.
شريفي در اين باره گفت: «مدير ميراث فرهنگي استان
کردستان نامه نگاري هاي متعددي با وزارت نيرو و سازمان آب منطقه اي داشته است اما
اين پيگيري ها نتيجه اي در بر نداشته و سد هايي چون سنگ سياه، امير آباد، زيويه و
آل دره در اين استان ساخته مي شوند که هر کدام محوطه هاي باستاني را تهديد مي
کنند.»
هم اکنون از وزارت نيرو خواسته شده است تا با برنامه
ريزي کاوش در محوطه هاي باستاني و تامين بودجه حفاري هاي باستان شناسي در پشت سد
هاي در دست ساخت يا مطالعه موافقت کند.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=28993
11 فوريه 2006 ـ 22 بهمن 1384
مسئولان سد سيوند هزينه کاوش هاي تنگه بلاغي را نمي پردازند
تهران _ ميراث خبر،
گروه استان ها: تلاش هاي پژوهشکده باستان شناسي و بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد
براي دريافت بدهي کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي از وزارت نيرو و سازمان آب
منطقه اي استان فارس نتيجه نداشته و اين سازمان بدون پرداخت ريالي همچنان 300
ميليون تومان بدهکار است.
دکتر «مسعود آذر نوش»، رئيس پژوهشکده باستان شناسي با
اشاره به اين موضوع گفت: « بيش از 10 کاوش باستان شناسي ثمره يک سال تلاش باستان
شناسان در تنگه بلاغي است تا آثار اين منطفه باستاني نجات پيدا کند. تا کنون به غير
از آخرين کاوش باستان شناسي که به هيات ايراني و ايتاليايي مربوط مي شد، تمامي
هزينه هاي هيات هاي مستقر در تنگه بلاغي به عهده پژوهشکده باستان شناسي و بنياد
پژوهش پارسه و پاسارگاد بوده است و سازمان آب منطقه حتي ريالي از بدهي خود را تا
کنون پرداخت نکرده است.»
تا کنون هيات هاي مشترکي از ايران، لهستان، آلمان،
ژاپن، فرانسه و ايتاليا در تنگه بلاغي به کاوشهاي باستان شناسي پرداخته اند و حاصل
آن نيز کشف بسياري از ناشناخته هاي دوره هخامنشي تا ساساني و اسلامي بوده است.
آذرنوش با اشاره به ادامه کاوش هاي باستان شناسي در
تنگه بلاغي گفت: «به زودي هياتي از ايران و لهستان فصل دوم کاوش در تنگه بلاغي را
آغاز مي کنند و بزرگترين نگراني ما پرداخت هزينه هاي کاوش است.»
«محمد حسن طالبيان»، رئيس بنياد پژوهشي پارسه و
پاسارگاد با اشاره به بدهي سازمان آب منطقه اي و مسئولان سد سيوند گفت: «تا کنون
بنياد پارسه و پاسارگاد 140 ميليون تومان از هزينه هاي کاوش باستان شناسي در تنگه
بلاغي را پرداخت کرده و مابقي نيز از محل اعتبار کاوش هاي اضطراري پرداخت شده است.
اما مسئولان سد سيوند که به لحاظ قانوني وظيفه پرداخت کاوش هاي باستان شناسي را
داشته اند حتي بخشي از اين پول را نيز نپرداخته اند.»
به گفته وي هم اکنون بنياد پارسه و پاسارگاد خود را
براي دومين فصل کاوش در تنگه بلاغي و برگزاري همايش باستان شناسي اين منطقه با حضور
تمامي هيات هاي کاوش آماده مي کند.
بر اساس مصوبات قانوني مسئولان سد سيوند و سازمان آب
منطقه اي موظف به پرداخت هزينه هاي کاوش در تنگه بلاغي هستند و پرداخت اين هزينه ها
از سوي پژوهشکده باستان شناسي و بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد براي انجام هر چه
سريعتر کاوش ها بوده و سازمان آب منطقه اي موظف به پرداخت مجدد هزينه ها است.
پيش از اين قرار بود تا 100 ميليون تومان اعتبار از سوي
آب منطقه اي استان فارس براي کاوش در تنگه بلاغي داده شود که اين کار هنوز انجام
نگرفته است.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29009
12 فوريه 2006 ـ 23 بهمن 1384
نگاهي به بودجه سازمان ميراثفرهنگي و گردشگري
احسانه حاجياسماعيلي
تهران:ميراثخبر
ـ اقتصاد
گردشگري ـ
ـ گزارش
نهايي كميسيون فرهنگي و مركز پژوهشهاي مجلس درباره بودجه سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري نمايندگان مردم در مجلس را ملزم كرده است كه با واقعي كردن درآمدها و كاهش
پيشبينيهاي درآمدي به عملياتي شدن اين بودجه كمك كنند. كارشناسان مجلس و مركز
پژوهشها معتقدند افزودن برنامه "پژوهشهاي كاربردي " به ذيل رديف دستگاه و يا رديف
مستقل با عنوان "سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري- مركز آموزش عالي ميراث فرهنگي"،
افزودن اعتبار "ايجاد يگان حفاظت و خريد خدمات انتظامي و پشتيباني" و همچنين افزودن
برنامهاي با عنوان "مطالعه تهيه نقشه باستانشناسي كشور" در ذيل رديفهاي استاني
به هرچه بيشتر عملياتي شدن اين بودجه كمك ميكند.
با تصويب قانون تشكيل سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
مصوب سال 1382 و پيشبيني نشدن وضعيت خاص ملي براي اين سازمان، از سال 1385 سازمان
ميراث تابع مقررات قانون محاسبات عمومي خواهد بود و نميتواند وضعيت پژوهشگاهي خود
را حفظ كند.
طبق ماده 49 برنامه چهارم توسعه، دانشگاهها و موسسات
پژوهشي دولتي مجازند بدون رعايت قانون محاسبات عمومي استخدام كشوري و ساير مقررات
عمومي اداري و مالي اداره شوند و تمامي اعتبارات در قالب كمك به آنها داده خواهد
شد. اما به دليل پيشبيني نشدن وضعيت سازمانهاي خاص در اين قانون، سازمان
ميراثفرهنگي و گردشگري نميتواند مشمول اين ماده باشد و تمامي بودجههاي
باقيمانده از پروژههاي مختلف بايد در پايان سال به خزانه بازگردانده شود.
بنابراين بودجه سازمان ميراثفرهنگي داراي نكات مغفول
مانده بسياري است كه در صورت رفع و رجوع در لايحه بودجه 85، كمك شاياني به اين
سازمان خواهد شد.
مشكلات طرح مطالعه، شناسايي و ايجاد زيرساختهاي
قطبهاي گردشگري:
كارشناسان امور بودجهاي معتقدند يكي از مهمترين
مشكلات بخش گردشگري در بودجه اين سازمان، در طرحي با عنوان "مطالعه شناسايي و ايجاد
زيرساختهاي قطبهاي گردشگري" وجود دارد.
طبق مطالعات طرح ملي گردشگري كه به تصويب نرسيد، در
كشور، بايد هفت قطب گردشگري ايجاد شود كه مستلزم 190 پروژه مطالعه است كه هركدام با
هزينه بيش از دو ميليارد ريال به انجام خواهد رسيد.
به علاوه در طرح "مطالعه و ايجاد اردوگاهها و..." براي
131 اردوگاه اعتبار 60 ميليارد ريال و همچنين در طرح "مطالعه شناسايي و ايجاد مناطق
نمونه گردشگري" براي 75 منطقه نمونه گردشگري، 100 ميليارد ريال در سال 85 اعتبار
برآْورد شده است.
اين در حالي است كه طبق ماده 7 آيين نامه اجرايي "ايجاد
و اداره مناطق نمونه گردشگري"، ايجاد تاسيسات زير بنايي و خدماتي در داخل منطقه
برعهده سرمايهگذار است و تمامي دستگاههاي مرتبط مكلفند خدمات خود را ارائه بدهند.
بنابراين به گفته كارشناسان، برآورد اعتبارات در اين طرحها محل تامل است.
اعتبارات هزينهاي:
درخصوص اعتبارات هزينهاي سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري نيز نكات قابل تاملي وجود دارد كه در اينجا ذكر برخي از اين نكات ميتواند
يكي از چالشهاي پيش روي اين سازمان را روشن كند.
توجه به تغيير برنامههاي هزينهاي اين دستگاه نشان
ميدهد با اينكه درحالحاضر هشت پژوهشكده مختلف در اين سازمان وجود دارند كه مجوز
تشكيل آنها از شوراي گسترش آموزش عالي اخذ شده است، ولي برنامه پژوهشهاي كاربردي
ذيل رديف دستگاه پيشبيني نشده است.
بايد يادآوري كرد كه مركز آموزش عالي سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري توانسته دو برنامه "آموزش كارداني" و " آموزش كارشناسي" را مشابه
موسسات آموزش عالي كشور حفظ كند، اما از آنجا كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، در
زمان لازم، اظهار نظر شوراي عالي اداري در خصوص اجراي مصوبه "اصلاح ساختار
دانشگاهها و مراكز آموزش عالي وابسته به دستگاههاي اجرايي" را اخذ نكرده است و هشت
پژوهشكده خود را نيز به اين "مركز آموزش عالي " منتقل نكرده، نتوانسته مشابه مراكز
دانشگاهي از "برنامههاي پژوهشهاي كاربردي" برخوردار شود و بيم آن ميرود كه در
عمل در هزينهكرد براي فعاليتهاي پژوهشي دچار تنگنا شود.
يگان پاسداران ميراث فرهنگي:
موضوع ديگري كه در اين بخش به چشم ميخورد بحثهاي
مرتبط با تشكيل "يگان پاسداران ميراث فرهنگي" است.
در ماده 115 قانون برنامه چهارم توسعه، تشكيل يگان
پاسداران ميراث فرهنگي كشور پيشبيني شده است. هرچند در طول برنامه سوم توسعه تمامي
مراحل اخذ مجوزها و مصوبههاي قانوني از ستاد كل نيروهاي مسلح، شوراي عالي امنيت
ملي و غيره انجام شده ولي تاكنون اين يگان ويژه به طور كامل زير نظر مديريت اين
سازمان قرار نگرفته است.
حتي در بند "د" تبصره 7 قانون بودجه سال 84، قانونگذار
مجوز استخدام حداقل 500 نفر نيرو براي نخستين مرحله تشكيل يگان را داده است، ولي
باز هم اقدامي صورت نگرفت تا اينكه در سال 83 يا تغيير رياست سازمان و چرخش در شيوه
اجرايي، خلاف روح قانون مذكور عمل شد يعني مراقبت و نگهباني آثار تاريخي به شركتهاي
خصوصي انتظامي واگذار شد.
اعتبار لازم براي اين كار در قانون بودجه 84 در قالب
رديف متفرقه با اعتبار 60 هزار ميليون ريال مصوب شد و در لايحه 1385 نيز همين رديف
با همان اعتبار پيشبيني شده است. كارشناسان معتقدند براي تغيير وضعيت و اصلاح
وضعيت در جهت تامين نظر قانونگذار، مناسب است اعتبار رديف متفرقه در قالب يك برنامه
دائم هزينهاي ذيل رديف دستگاه قرار گيرد تا مديريت سازمان براي اصلاح شيوه تامين
نيروي انساني لازم در سالهاي باقي مانده از برنامه چهارم اقدام كند.
شناسايي مجموعههاي تاريخي و تهيه نقشه باستانشناسي
كشور:
يكي ديگر از نكات مطرح در اين بخش به موضوع شناسايي
مجموعههاي تاريخي و تهيه نقشه باستانشناسي كشور بازميگردد.
براساس قانون اساسنامه سازمان ميراث فرهنگي كشور، اين
سازمان وظيفه دارد محوطهها، تپهها، بناها و مجموعههاي تاريخي را شناسايي كرده و
فهرست جامع آنها را در قالب نقشه باستانشناسي كشور تهيه وتنظيم كند كه متاسفانه
اين كار انجام نشده و به همين دليل اين سازمان تاكنون نتوانسته در جريان مطالعه
اوليه طرحهاي عمراني و حتي استاني به موقع اظهارنظر كند.
به عقيده كارشناسان مركز پژوهشهاي مجلس، ميتوان براي
حل اين مشكل، برنامهاي با عنوان برنامه تهيه نقشه باستانشناسي كشور در ذيل رديف
دستگاههاي استاني اين سازمان پيشبيني كرد.
اعتبار اضافي براي طرح موزه بزرگ دفاع مقدس:
از سوي ديگر، در مقايسه تبصرههاي قانون بودجه 1384
و لايحه 1385 مشاهده ميشود كه فقط سه جزء (1، 2و 3) از بند الف تبصره 10 قانون
1384 در قالب بندهاي "الف" ، "ب" و " ج" لايحه 1385عينا تكرار شده است. در واقع اين
تبصره اقدام به هدفمند كردن برخي از اعتبارات اين سازمان كرده است.
در بند "ب" اين تبصره، "طرح عمراني مطالعه موزه بزرگ
دفاع مقدس" در پيوست لايحه 1385 آورده شده است. اين طرح داراي يك پروژه است كه
اعتبار مورد نياز آن هفت هزار و 715 ميليون ريال پيشبينيشده و البته بر اساس
بررسيهاي كارشناسي صورت گرفته، برآورد سال 1385 اين پروژه معادل سه هزار ميليون
ريال است.
از آنجا كه قرار است اين طرح در سال 1385 به پايان برسد
و اعتبار بند "ب" به مبلغ 20 هزار ميليون ريال براي سال 1385 پيشبيني شده است، اين
اعتبار منطقا مازاد بر نياز اجراي طرح به شمار ميرود يعني تناسبي بين بند "ب" از
تبصره 10 با طرح عمراني مذكور وجود ندارد. بنابراين به نظر ميرسد بايد در اين طرح
و اعتبار آن بازنگري شود. زيرا از آنجا كه اعتبار رقم بند "ب" يكساله است، در صورتي
كه مازاد بر نياز طرح عمراني اعتباري پيشبيني و تخصيص داده شود، در نهايت موجب حبس
اعتبار شده و مصرف نميشود و در پايان سال به خزانه برگشت داده خواهد شد، زيرا تا
طرح مطالعاتي "مطالعه موزه دفاع مقدس" در سال 1385 پايان نيابد، عملا امكان مصرف
اين اعتبار براي عمليات اجرايي ساخت موزه شروع نخواهد شد.
طرح "مطالعه موزه بزرگ دفاع مقدس" قرار بود با كل
اعتبار چهار هزار و 545 ميليون ريال در سال 1384 پايان پذيرد ولي در لايحه 1385 كل
اعتبار طرح به مبلغ هفت هزار و 715 ميليون ريال افزايش يافته و قرار است در سال 85
پايان پذيرد.
درآمدها:
در بررسي درآمدهاي سازمان بين سالهاي 1379 تا 1382
(سالهاي اجراي برنامه دوم توسعه و پيش از ادغام سازماني) رشد منطقي و با ميانگين
تحقق 75 درصدي ديده ميشود ولي از سال 1383 (بعد از ادغام) درصد تحقق درآمدها به
حدود 32 درصد كاهش يافته است.
بخشي از اين كاهش چشمگير به كم شدن وصوليهاي سازمان
(بخصوص از محل ورودي موزهها و آثار تاريخي) بازميگردد و بخشي ديگر ناشي از
پيشبيني غيرمنطقي درآمدها است(200 درصد رشد در پيشبيني).
از آنجا كه بيشتر درآمدهاي اين سازمان تا پيش از لايحه
1385 جزء درآمدهاي اختصاصي دستگاه بود، محقق نشدن درآمد حاصل از پيشبيني نادرست،
سبب كسري اعتبارات دستگاه ميشده است، ولي در اين لايحه با حذف وضعيت پژوهشگاهي و
لزوم واريز تمامي درآمدها به خزانه، تحقق نيافتن درآمد مذكور باعث كاهش وصوليهاي
خزانه و درآمدهاي دولت خواهد شد.
اعتبارات عمراني:
يكي ديگر از مباحث قابل بحث در خصوص بودجه سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري، موارد مرتبط با اعتبارات در طرحهاي عمراني است.
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در حال اجراي 18 طرح
عمراني است كه هشت طرح مرمت و احياي بناهاي تاريخي، پنج طرح تجهيز و توسعه موزهها
و پنج طرح مطالعه و ايجاد زيرساختهاي گردشگري را شامل ميشود.
در لايحه بودجه 85 پيشبيني شده است كه هشت طرح از
برنامه تامين، حفاظت و مرمت ميراث غيرمنقول با ارزش فرهنگي و تاريخي در سال 85 به
پايان برسد. به همين دليل اعتبارات پيشبيني شده براي اين طرحها در لايحه بودجه 85
از مقدار مصوب بودجه 84 بيشتر است و گاه بيشتر از مجموع اعتباراتي است كه در سالهاي
قبل براي اين طرحها اختصاص يافته است.
با اين حال عملكرد سالهاي قبل سازمان ميراثفرهنگي و
گردشگري در اجراي طرحهاي عمراني، امكان اتمام طرحهاي مذكور را مورد ترديد قرار
ميدهد، زيرا از يك سو ميزان تخصيص اعتبارات عمراني سازمان به ندرت از 50 درصد
بودجه مصوب فراتر ميرود كه به اين ترتيب حتي در صورت برآورد درست اعتبارات
موردنياز و بدون در نظر گرفتن هزينههاي ناشي از تعديل براي پيمانكار، در صورت
تخصيص 50 درصدي اعتبار اين طرحها در بودجه 86 نيز بار ديگر اعتبار دريافت ميكند.
از سوي ديگر مشكلات ساختاري و تشكيلاتي سازمان
ميراثفرهنگي در جذب اعتبارات پرداخت شده مطرح است، چنانكه گزارشهاي تفريغ سالهاي
قبل سازمان نشان ميدهد كه اين سازمان تنها نيمي از اعتبارات دريافت كرده را به
مصرف رسانده است.
البته بخشي از اين مشكل به تخصيص ديرهنگام اعتبارات
عمراني در نيمه دوم سال توسط سازمان مديريت و برنامهريزي كشور مربوط ميشود (كه به
دليل بارندگي و سردي آب و هوا امكان هزينهكرد اعتبار وجود ندارد) و بخشي نيز ناشي
از وضعيت پژوهشگاهي سازمان ميراثفرهنگي بوده است، چرا كه در وضعيت پژوهشگاهي
دستگاه با اطمينان از اينكه اعتبارات هزينهنشده به خزانه باز نميگردد و امكان
هزينهكرد آنها در سالهاي بعد هم وجود دارد، در انجام عمليات عمراني تعلل ميكرده
است.
علاوه بر اينها مشكلات اجرايي نيز وجود دارند. به عنوان
مثال سازمان ميراثفرهنگي در اجراي طرحي با عنوان "خريد حريم و ابنيه و اشيا با
ارزش تاريخي" موفقيت ناچيزي داشته است و بر اساس گزارشهاي تفريغ بودجه سازمان در
سالهاي 79 تا 82 نتوانسته است در هيچ سالي حتي 35 درصد اعتبارات تخصيصيافته به اين
منظور را هزينه كند.
اين سازمان در 11 سال بين 1372 تا 1383 تنها 96 هزار و
590 ميليون ريال دريافت كرده است، در حالي كه مبلغ 179 هزار ميليون ريال در سال 84
و 170 هزار ميليون ريال در لايحه بودجه 85 به اين طرح اختصاص يافته است.
افزايش بيتناسب اعتبارات بدون توجه به قدرت جذب
دستگاهها تنها به حبس سرمايه ملي ميانجامد و در نتيجه همين امر، سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري را فاقد تحرك كافي در اجراي برنامههاي سالانه خود كرده است.
http://www.chn.ir/News/?section=1&id=13899
15 فوريه 2006 ـ 26 بهمن 1384
گردهمايي بزرگ باستان شناسان جهان براي نجات تنگه بلاغي
تهران _ ميراث خبر،
گروه استان
ها: جمعه 28 بهمن ماه دومين فصل کاوش هاي باستان شناسي تنگه بلاغي با حضور هيات
ايراني و آلماني براي جستجوي ردپاي زندگي بشر هزاره پنجم پيش از ميلاد در اين منطقه
باستاني آغاز مي شود.
«مژگان سيدين»، سرپرست ايراني کاوش هاي باستان شناسي در
تنگه بلاغي با اشاره به اين موضوع گفت: «اين برنامه پژوهشي از روز جمعه آغاز مي شود
و هيات پس از دو هفته بررسي و شناسايي، حفاري باستان شناسي را آغاز مي کند.»
وي در ادامه گفت: «بررسي و شناسايي در سه محوطه باستاني
93، 73 و 76 خواهد بود و هدف از اين بررسي هاي شناسايي بقاياي زندگي انسان هزاره
پنجم پيش از ميلاد در اين محوطه ها است.»
آخرين کاوش هاي باستان شناسي در محوطه 76 منجر به
شناسايي روستايي از دوره هخامنشي با 30 خانه شد و همچنين باستان شناسان ايراني و
ايتاليايي توانستند
در اطراف اين روستاي باستاني گورستان مردم آن را نيز شناسايي کنند.
از ميان محوطه هايي که قرار است مورد بررسي و شناسايي
قرار گيرند، محوطه 73 تا کنون مورد کاوش قرار نگرفته است و اين نخستين باري است که
باستان شناسان اقدام به شناسايي اين محوطه باستاني مي کنند.
اوايل سال جاري هيات ايراني و آلماني به سرپرستي مژگان
سيدين و باربارا هلوينگ موفق شدند تا بقاياي دوره "باکون" ( هزاره پنجم پيش از
ميلاد )، را در محوطه 93 تنگه بلاغي شناسايي کنند. اين پژوهش ها نشان داد که تنگه
بلاغي از 7 هزار سال پيش محل زندگي و سکونت انسان بوده است.
سيدين با اشاره به اين موضوع گفت: «هيات ايراني و
ايتاليايي در محوطه 76 موفق شدند تا بقايايي از دوره باکون را شناسايي کنند. به
همين منظور هيات ايراني و آلماني در اين محوطه فعاليت بررسي و شناسايي دارند. با
پايان يافتن بررسي و شناسايي در محوطه هاي نام برده هيات به مدت يک ماه و نيم به
حفاري باستان شناسي مي پردازد.»
طي ماه هاي گذشته با عقب افتادن آبگيري سد سيوند از
کليه سرپرستان ايراني و خارجي کاوش هاي باستان شناسي تنگه بلاغي خواسته شد در صورت
نياز محوطه مورد کاوش آن ها به حفاري هاي مجدد باستان شناسي، به پژوهشکده باستان
شناسي اطلاع دهند.
با اعلام آمادگي پژوهشکده باستان شناسي براي ادامه کاوش
در تنگه بلاغي، همه هيات هاي باستان شناسي درخواست مجدد کاوش در اين تنگه باستاني
را داشته اند. فصل دوم کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي با هيات ايراني و
آلماني آغاز مي شود و هيات هاي ايران و لهستان، ايران و آلمان و ايران و فرانسه نيز
ادامه دهنده پژوهش هاي باستان شناسي تنگه بلاغي هستند.
تنگه بلاغي در نزديكي پاسارگاد و در استان فارس واقع
شده است. احداث سد سيوند در اين منطقه باستاني باعث شده است تا آثار موجود در اين
تنگه مورد تهديد قرار گيرند. تنگه بلاغي كه از گذشته به عنوان راه شاهي شهرت داشته
يكي از مهمترين چشم اندازهاي پاسارگاد محسوب مي شود.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29403
16 فوريه 2006 ـ 27 بهمن 1384
مرمت مقبره کوروش از سر گرفته شد
تهران _ ميراث خبر
گروه استان ها: مقبره کوروش، به عنوان بزرگترين نماد
مجموعه باستاني پاسارگاد بار ديگر زير پوششي از داربست هاي فلزي رفت تا مرمت سنگ
هاي آن از سر گرفته شود.
مهندس «رضا رضايي»، مدير جديد مجموعه باستاني پاسارگاد
در اين باره گفت: « اين داربست هاي فلزي تا سال آينده در اطراف مقبره کوروش باقي مي
مانند تا از يک سو بارش برف و باران در منطقه پايان يابد و از سوي ديگر از مرمت سنگ
هاي اين مقبره باستاني اطمينان حاصل شود.»
تا کنون با شکل گيري پايگاه پژوهشي پاسارگاد چندين بار
داربست هاي فلزي روي بدنه مقبره کوروش نصب و هر بار بخشي از اين مقبره مرمت شد.
همچنين «حسن راه ساز»، مسئول مرمت سنگ در بنياد پژوهشي
پارسه و پاسارگاد با اشاره به مرمت سنگ هاي مقبره کوروش گفت: «هر سال با شروع فصل
سرما داربست هاي فلزي در اطراف مقبره کوروش برپا مي شود تا بارش باران و برف سقف
اين مقبره را تخريب نکند. همچنين در کنار حفاظت از اين مقبره مرمت آن از قبيل گل
سنگ زدايي و مرمت بخش هاي ترک خورده سنگ هاي مقبره نيز انجام مي شود.»
در اين فصل از مرمت مقبره کوروش قرار است تا سقف اين
بناي سنگي مرمت شود.
سال گذشته مقبره کوروش و مجموعه پاسارگاد در فهرست
ميراث جهاني به ثبت رسيد که به همين مناسبت بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد جشني
برپا کرد. در اين جشن داربست هاي فلزي مقبره کوروش به مدت چند هفته برداشته شد اما
دوباره نصب آن ها را از سر گرفتند.
روايت هاي متعددي درباره مقبره کوروش در پاسارگاد وجود
دارد. برخي از مورخين معتقدند که جسد کوروش هيچ گاه در اين مقبره گذاشته نشده است و
برخي نيز معتقدند که پس از کشته شدن کوروش در جنگ، جسد او به پاسارگاد آورده شد و
در مقبره اي که براي او ساختند، قرار گرفت. از جمله ويژه گي هاي اين مقبره ورودي آن
است که به طرف غروب خورشيد قرار گرفته است. در تاريخ آمده است که کوروش علاقه زيادي
به غروب خورشيد داشته است.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29412
21 فوريه 2006 ـ دوم اسفند 1384
گردهمايي بزرگ باستان شناسان جهان براي نجات تنگه بلاغي
تهران _ ميراث خبر،
گروه
استانها: باستان شناسان جهان تا دو روز ديگر گردهم مي آيند تا با ارايه نظرات خود
براي نجاتبخشي دره بلاغي چاره بينديشند.
رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس در اين
مورد گفت: «در همايشي كه پنجشنبه چهارم اسفند با همكاري پژوهشكده باستانشناسي
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور، بنياد پژوهشي پارسه _ پاسارگاد و سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري استان و با حضور جمعي از مسئولان كشوري برگزار مي شود، 14 هيات
باستانشناس مشترك ايراني و خارجي، نتايج كاوشهاي خود، طي يك سال و نيم گذشته در
محدوده تنگ بلاغي را اعلام مي کنند.»
«عليرضا قائديان» از ويژگيهاي مهم اين همايش را ارايه
نتايج كاوشهاي متخصصان مختلف با ديدگاههاي نوين در زمينههاي باستانشناسي،
استخوانشناسي، مردمشناسي، زيستشناسي، انسانشناسي و ژئوفيزيك در يك محدوده
جغرافيايي مشخص در دورههاي مختلف باستانشناسي مانند دورههاي پارينهسنگي، پيش از
تاريخ، آغاز تاريخ، هخامنشي، ساساني و اسلامي دانست.
وي افزود: «در همايش باستانشناسي نجاتبخشي دره بلاغي
چند هيات مشترك باستانشناسي گزارش پژوهش و هيات مشترك ايراني و لهستاني در خصوص
چند محوطه دوره ساساني در محدوده تنگ بلاغي نتايج مطالعات خود را اعلام مي کنند.
همچنين هيات مشترك ايراني و ژاپني كه در يكي از بزرگترين و مهمترين غارهاي مكشوفه
تنگ بلاغي كاوش كردهاند در ارتباط با زندگي دوره پارينهسنگي و عصر حجر اعلامنظر
مي کنند.»
هيات مشترك ايراني و ايتاليايي نيز دو فصل كاوش در
منطقه داشتهاند و به كشف بقاياي يك روستاي باستاني در يكي از مهمترين محوطههاي
تنگ بلاغي انجاميد و به دليل نبود شناخت باستانشناسان از ساختارهاي اجتماعي و
زندگي روستانشيني، اعلام نتايج پژوهشهاي اين هيات حايز اهميت است.
هيات مشترك ايراني و فرانسوي نيز پژوهشهايي درباره راه
به اصطلاح شاهي انجام دادهاند كه در ارتباط با كاركرد واقعي سازههاي معروف به راه
شاهي در روز همايش نظر خود را مطرح مي کنند.
هيات مشترك ايراني و آلماني در خصوص استقرار دوره پيش
از تاريخ و هزارههاي سوم و چهارم پيش از ميلاد در دو محوطه باستاني كاوش كردهاند
و در اين همايش ساختار سكونتي و شيوههاي معيشتي اواخر دوره پيش از تاريخ و آغاز
دوران تاريخي را ارايه ميدهند.
همچنين هيات مؤسسه باستانشناسي دانشگاه تهران كه برخي
اعضاي آن از دانشگاههاي آميكا و فرانسه بودند، طي سال جاري در محدوده تپه
رحمتآباد كاوشهايي انجام داده بودند، نتايج حاصله را در روز همايش بيان مي کنند.
از ويژگيهاي مطالعات اين دوره از كاوشهاي
باستانشناسي تنگه بلاغي استفاده گسترده از بررسيهاي مغناطيسسنجي و كاربرد
ژئوفيزيك براي كشف سازههاي باستاني بوده که در اغلب محوطههاي باستاني اين منطقه
استفاده شده است.
http://www.chn.ir/news/?Section=2&id=29523
22 فوريه 2006 ـ 3 اسفند 1384
تخت جمشيد ميزبان نمايندگان يونسکو
تهران _ ميراث خبر،
گروه
استانها: نشست شوراي راهبردي كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و بنياد
پژوهشي پارسه پاسارگاد با حضور نمايندگاني از دفتر منطقهاي يونسكو و سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري در تخت جمشيد برگزار شد.
محمد حسين طالبيان رئيس بنياد پژوهشي پارسه با بيان اين
خبر، برگزاري اين نشست را اتفاق مهمي براي مجموعه فرهنگي باستاني تخت جمشيد و
پاسارگاد دانست:« در اين نشست چشمانداز مديريتي بنياد پارسه پاسارگاد در سال آينده
مشخص ميشود.»
طالبيان گفت:« در اين نشست كه تا غروب امروز جريان دارد
برنامههاي بنيادي كه براي محوطههايي باستاني تخت جمشيد و پاسارگاد تدوين شده است،
مورد بررسي قرار ميگيرد و درباره آنها بحث و گفتگو ميشود. »
طالبيان محور بحثهاي امروز را طراحيهاي منطقهاي،
طرحهاي پژوهشي، مسائل مربوط به گردشگري، پروژههاي معماري، باستانشناسي، حفاظت و
مرمت، زير مجموعههاي خشت عنوان کرد.
در اين نشست علاوه بر كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري، يونكو تانيگوچي، مسئول فرهنگي دفتر منطقهاي يونسكو و كارشناسان اين
سازمان و مديران پايگاههاي پژوهشي كشور حضور دارند.
طالبيان همچنين به ادامه برنامههاي اين نشست در تنگه
بلاغي اشاره كرد.
همايش باستان شناسي تنگه بلاغي،فردا 5 اسفند با حضور
تمامي هيات هاي باستان شناسي اين تنگه باستاني در شيراز برگزار مي شود. در اين
همايش نتايج تلاش 7 هيات مشترک کاوش مورد بررسي قرار مي گيرد.
هيات مشترك ايراني و ايتاليايي نيز دو فصل كاوش در
منطقه داشتهاند و به كشف بقاياي يك روستاي باستاني در يكي از مهمترين محوطههاي
تنگ بلاغي انجاميد و به دليل نبود شناخت باستانشناسان از ساختارهاي اجتماعي و
زندگي روستانشيني، اعلام نتايج پژوهشهاي اين هيات حايز اهميت است.
هيات مشترك ايراني و فرانسوي نيز پژوهشهايي درباره راه
به اصطلاح شاهي انجام دادهاند كه در ارتباط با كاركرد واقعي سازههاي معروف به راه
شاهي در روز همايش نظر خود را مطرح مي کنند.
هيات مشترك ايراني و آلماني در خصوص استقرار دوره پيش
از تاريخ و هزارههاي سوم و چهارم پيش از ميلاد در دو محوطه باستاني كاوش كردهاند
و در اين همايش ساختار سكونتي و شيوههاي معيشتي اواخر دوره پيش از تاريخ و آغاز
دوران تاريخي را ارايه ميدهند.
همچنين هيات مؤسسه باستانشناسي دانشگاه تهران كه برخي
اعضاي آن از دانشگاههاي آميكا و فرانسه بودند، طي سال جاري در محدوده تپه
رحمتآباد كاوشهايي انجام داده بودند، نتايج حاصله را در روز همايش بيان مي کنند.
از ويژگيهاي مطالعات اين دوره از كاوشهاي
باستانشناسي تنگه بلاغي استفاده گسترده از بررسيهاي مغناطيسسنجي و كاربرد
ژئوفيزيك براي كشف سازههاي باستاني بوده که در اغلب محوطههاي باستاني اين منطقه
استفاده شده است.
http://www.chn.ir/news/?Section=2&id=29579
22 فوريه 2006 ـ 3 اسفند 1384
باستان شناسان
خواستار کاوش دوباره
در روستاي هخامنشي تنگه بلاغي شدند
گروه استان ها: درخواست سومين فصل کاوش در روستاي
هخامنشي کشف شده در تنگه بلاغي تقديم مسئولان پژوهشکده باستان شناسي شد. اين روستا
توسط هيات ايران و ايتاليا کشف شده است.
«عليرضا عسگري»، سرپرست ايراني هيات ايران و ايتاليا در
اين باره گفت: «تا کنون دو فصل کاوش در محوطه 76 که طي چند ماه گذشته مشخص شد
روستايي از دوره هخامنشي بوده انجام گرفته است. به همين جهت هيات ايران و ايتاليا
از ديگر باستان شناسان تنگه بلاغي جلوتر است.»
کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي با کاوش همين هيات
در محوطه 76 آغاز شد و پايان فصل اول کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي نيز توسط
همين هيات انجام گرفت.
وي در ادامه گفت: «بر اساس صحبت هايي که با دکتر
کالياري، سرپرست ايتاليايي هيات انجام گرفت قرار شده تا ارديبهشت سال آينده سومين
فصل کاوش هاي باستان شناسي تنگه بلاغي انجام شود. اين درخواست با توضيح برنامه کاوش
تقديم مسئولان پژوهشکده باستان شناسي شده است تا مورد بررسي قرار گيرد.»
بقاياي يک روستا با 30 خانه باستاني مربوط به دوره
هخامنشي از جمله مهمترين کشفيات تنگه بلاغي است. اين روستا نزديك ترين محوطه به سد
سيوند است و با آبگيري سد زير آب مي رود. كاوش هاي باستان شناسي در اين روستا نيز
باعث شد براي نخستين بار شيوه معماري در دوره هخامنشي كه تاكنون ناشناخته بود،
شناسايي شود. در کنار اين روستا، باستان شناسان موفق شدند گورستان ساکنان آن را هم
کشف کنند.
عسگري در مورد برنامه کاوش در روستاي هخامنشي گفت: «هدف
از کاوش هاي باستان شناسي در سومين فصل کاوش ادامه حفاري در منطقه روستايي است.
هيات ايران و ايتاليا قصد دارد با حفاري بيشتر در اين محوطه به شکل معماري
روستاييان دوره هخامنشي پي ببرد و گورستان اين روستا در الويت دوم قرار دارد.»
کشف اين روستا و گورستان پيرامون آن از جمله يافته هايي
بود که باعث شد آبگيري سد سيوند به تاخير افتد.
سد سيوند يكي از جنجال برانگيز ترين پروژه هاي سد سازي
كشور است كه روي رودخانه پلوار ( سيوند) و در تنگه اي به نام بلاغي ساخته شده است.
اين تنگه كه به راه شاهي موسوم بوده يكي از چشم انداز هاي پاسارگاد محسوب مي شود.
تنگه بلاغي در 18 کيلومتري پاسارگاد قرار گرفته است.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29444
22 فوريه 2006 ـ 3 اسفند 1384
سه
مجموعه ساختماني دوره فراهخامنشي در تنگه بلاغي کشف شد
تهران
ـ
ميراث خبر
ـ
گروه استان ها،
حسن ظهوري: بررسي هاي ژئوفيزيک در بخش شمالي محوطه 64 تنگه بلاغي منجر به کشف سه
مجموعه ساختماني با واحدهاي متعدد مربوط به دوره فرا هخامنشي تا دوره ساساني شد.
بررسي هاي ژئوفيزيک به تازگي و در وسعتي به ابعاد دو
هکتار براي شناسايي بخش هاي مسکوني محوطه 64 و ديوار حائل اين محوطه با گورستان
محوطه 65 انجام گرفته است.
به گفته سرپرست ايراني هيات ايران و لهستان در تنگه
بلاغي اين بررسي ها نشان مي دهد سه مجموعه ساختماني در محوطه اي که به نام 64
خوانده مي شود ، مدفون مانده است که به دوره هاي پس از هخامنشي مربوط مي شود.
«علي اسدي» در اين مورد به ميراث خبر گفت: «نقشه هاي
ژئوفيزيک نشان مي دهد که اين سه مجموعه ساختماني واحد هاي متعددي دارند که هنوز از
کاربري آن ها اطلاعي در دست نيست. به نظر مي رسد که اين مجموعه معماري شامل واحدهاي
مسکوني باشد.»
بررسي هاي ژئوفيزيک اين امکان را براي باستان شناسان
فراهم مي کند تا بدون حفاري، از آنچه طي ساليان طولاني در زير خاک مدفون مانده
اطلاع کسب کنند.
به گفته اسدي ميان مجموعه ساختماني که محوطه 64 را
تشکيل مي دهد و گورستان ساساني که محوطه 65 است ديواري قرار گرفته که با بررسي هاي
ژئوفيزيک مشخص شد، اين ديوار فضاهاي ساختماني را از گورستان جدا مي کرده است.
سرپرست ايراني هيات ايران و لهستان در اين باره گفت:
«آنچه براي باستان شناسان ناشناخته باقي مانده اين است که گورستان به دوره ساساني
مربوط است اما مجموعه ساختماني به دوره پس از هخامنشي مربوط مي شود. به همين دليل
قرار است با انجام کاوش هاي باستان شناسي رابطه گورستان را با فضاهاي ساختماني مشخص
کنيم.»
قرار است سال آينده کاوش در اين محوطه باستاني آغاز
شود. اين مجموعه ساختماني از جمله بخش هاي تنگه بلاغي است که با آبگيري سد سيوند
غرق مي شود.
سد سيوند در 18 کيلومتري پاسارگاد واقع شده که با
آبگيري کامل آن 130 اثر باستاني در آن محدوده زير آب مي رود. هم اکنون با تعامل
ميان پژوهشکده باستان شناسي و مسئولان سد، دومين فصل کاوش در تنگه بلاغي با حضور
هياتي ايراني و آلماني براي جستجوي زندگي پيش از تاريخي در اين تنگه آغاز شده است.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29543
23 فوريه 2006 ـ پنجشنبه 4 اسفند 1384
اتفاق تنگه بلاغي همچون تابلويي ناخوشايند و زيباست
«طه هاشمي»، معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و رئيس پژوهشگاه سازمان در افتتاحيه همايش باستان شناسي نجات بخشي تنگه بلاغي در مورد دستاوردهاي اين تنگه باستاني گفت: «بدون ترديد اتفاق تنگه بلاغي دو تابلوي ناخوشايند و زيبا بوده است. تصوير ناخوشايند اين تابلو اقدامات طولاني سد سازي بود که درنهايت منجر به تهديد محوطه هاي باستاني تنگه بلاغي شد. اگر از ابتدا مسئولان سد سازي و عمران و آباداني کشور با ميراث فرهنگي تعامل مي کردند چنين اتفاقي هرگز رخ نمي داد. همواره در دنياي امروز مدرنيته و پيامدهاي آن سنت را به چالش کشانده است و مي توان اين موضوع را در غرب نيز ديد. بديهي است که مسئولاني که در امر آباداني کشور گام بر مي دارند بايد مانع از تخريب سنت و گذشته ما شوند. اما تابلوي زيباي اين اتفاق که همايش پيش رو نيز بخشي از آن است، هماهنگي و همکاري تمامي مسئولان عمراني و ميراث فرهنگي در نجات يکي از مهمترين محوطه هاي باستاني در خطر کشور بوده است... اين تابلوي زيبا دستاوردهاي متعددي داشته:
1. جلوگيري از آبگيري سد به همت کاوش هاي باستان شناسي بود که انجام شد.
وي در مورد ديگر
دستاوردهاي تابلوي زيباي تنگه بلاغي گفت: «اتفاق تنگه بلاغي باعث شد تا باستان
شناسي از حالت انفعال خارج شود و امروز شاهد آن هستيم که طرحي نو در عرصه باستان
شناسي کشور رخ داده است. بي شک در آينده تهيه نقشه باستان شناسي مانع از بروز
اتفاقاتي از قبيل تنگه بلاغي مي شود.»
هاشمي در خصوص سومين دستاورد اتفاق تنگه بلاغي گفت:
«استفاده از تمام ظرفيت باستان شناسي کشور به همراه باستان شناسان خارجي سومين
دستاورد اتفاق تنگه بلاغي بود که طي آن ما موفق شديم از نيروي هاي باستان شناسي
خارجي به نفع پاسخ به پرسش هاي خود استفاده کنيم که بي شک خارجي ها نيز سود خود را
در اين ميان برده اند.»
به گفته وي امروز سازمان ميراث فرهنگي خواستار تعامل
بيشتر با بخش هاي علمي جهان است و در اين ميان پاسخ هاي علمي خود را جستجو مي کند.
هاشمي با اعلام آماده سازي طرح علمي سازمان براي 20 سال
آينده به سخنراني خود خاتمه داد.
همايش يک روزه باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي 4
اسفند در هتل هماي شيراز آغاز شده است و تا ساعت 8 شب ادامه دارد. روز جمعه مهمانان
همايش براي بازديد از تنگه بلاغي راهي اين مجموعه باستاني مي شوند.
http://www.chn.ir/news/?Section=2&id=29596
23 فوريه 2006 ـ پنجشنبه 4 اسفند 1384
پروژه هاي توسعه نبايد به گسست يکپارچگي ايران باستان منجر شود
شيراز _ ميراث خبر
_ خبرنگار اعزامي گروه استان ها ، حسن ظهوري: همايش بزرگ باستان شناسي نجات بخشي
تنگه بلاغي با نگاهي به فعاليت هاي باستان شناسي انجام شده در اين دره باستاني صبح
امروز _ 4 اسفند _ در هتل هماي شيراز با حضور مسئولاني از پژوهشگاه ميراث فرهنگي و
گردشگري و جمع زيادي از باستان شناسان آغاز شد.
«محمد حسن طاليبان»، رئيس بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد در آغاز اين همايش گفت:
"نگاه به يکپارچگي ميراث جهاني پارسه و ديدن اثر با محيط پيرامون آن از جمله اهداف
بزرگ بيناد پژوهشي پارسه است که نجات آثار موجود در دره بلاغي بخشي از اين هدف بزرگ
بوده است. "
وي با مهم دانستن چگونگي نگاه به مجموعه باستاني پارسه افزود: «بزرگترين هدف بنياد
پژوهشي پارسه و پاسارگاد اجراي نگاه دقيق يونسکو در خصوص يک اثر باستاني در راستاي
يکپارچگي اثر بوده که تا کنون توانسته است بخش زيادي از آن را اجرا کند.»
وي در ادامه گفت: « دگرگوني هاي روزافزون ناشي از توسعه هاي عمراني و صنعتي در بستر
هاي مهم تاريخي و فرهنگي، به تغيير نگرش هاي حفاظتي، بر مبناي حفاظت يکپارچه اثر و
محيط آن انجاميده است. از اين رو مفهوم يکپارچگي بويژه در مباحث ميراث جهاني و به
لحاظ کردن ارزش هاي همه جانبه محيطي، فرهنگي و تاريخي، اهميتي دو چندان يافته است.»
طالبيان با اشاره به توصيه يونسکو درباره حفاظت از مناطق تاريخي گفت: «هر اثر
تاريخي بايد همراه محيط، به عنوان يک کل يکپارچه تلقي گردد که ماهيت خاص اين گونه
نواحي در دست آورد بشري به اندازه ابينه در پيوستگي مولفه هاي سازنده، سازماندهي
فضايي اطراف متجلي است. »
وي گفت: «آنچه که مسلم است سرزمين پارسه فارغ از مساله فرهنگي و تاريخي نياز به
توسعه هاي عمراني در سطوح مختلف از جمله کشاورزي دارد. اما مادامي که اين توسعه در
راستاي تخريب آثار فرهنگي گام بردارد، با گسست محيطي و از دست رفتن يکپارچگي ايران
باستان مواجه هستيم.
در گذشته انسان به لحاظ شناخت از محيط اقدام به تاسيس امور عمراني پايدار مي کرده
است اما امروز مدرنيته مانع از آن مي شود تا اين پايداري اعمال شود و حاصل تلاش
امروز مقطعي است.
طالبيان همچنين با اشاره به کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي گفت: «اين کاوش ها
اطلاعات زيادي را از يکپارچگي فرهنگ گذشته و رابطه آن با پارسه روشن کرد. در اين
تنگه براي اولين بار اطلاعاتي از زندگي مردم عادي هخامنشيان بدست آمد که تا امروز
چيزي از آن نمي دانستيم.»
وي همچنين گفت: «هيچ کس مخالف توسعه نيست اما اين که توسعه چگونه بايد اتفاق بيفتد،
نيازمند درک مفاهيم و ضرورت هاي پايداري ميراث فرهنگي و احساس جامعه فرهنگي ايران
است. تمامي تنگه بلاغي يک اثر است و پتانسيل هاي محيطي اين اثر باعث شکل گرفتن
محطوطه هاي باستاني در گذشته شده است.»
وي گفت: «در تخت جمشيد نيز کل مجموعه يک اثر است. باغ ها، کانال هاي آب و بسياري از
بخش هاي مدفون اين اثر جهاني با مجموعه اي از معماري کل يک اثر را نشان مي دهد. بي
شک در دره بلاغي و ارتباط آن با پاسارگاد نيز چنين موضوعي صادق است.»
طالبيان با اشاره به عدم هماهنگي اجراي پروژه هاي عمراني با موضوع ميراث فرهنگي در
گذشته گفت: «بدون اطلاع و استعلام از ميراث فرهنگي، مسئولان پتروشيمي در کنار تخت
جمشيد پروژه هايي را اجرا مي کنند و قصد عبور جاده شيراز اصفهان را از تپه رحمت
آباد دارند. اين نوع توسعه همواره زيانبار است و باعث مي شود تا آثار باستاني بي
شماري از بين بروند.
طالبيان همچنين در خصوص موفقيت کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي گفت: «اين کاوش
ها علاوه بر شناسايي علمي گذشته دستاوردهاي بسيار ديگري داشته است که از آن جمله مي
توان به پايين آمدن طراز آب اشاره داشت که از اين طريق برخي از آثار از خطر غرق شدن
نجات پيدا کردند.»
وي در پايان صحبت هاي خود با اشاره به تهيه بانک اطلاعاتي و تشکيل موزه پاسارگاد
گفت: «با کمک مسئولان وزارت نيرو و قول مساعد آن ها قرا است تا اين موزه و بانک
اطلاعاتي به زودي راه اندازي شود.»
پيش از سخنان طالبيان، «عليرضا قائديان»، رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان
فارس با بيان اين مطلب که سپردن گذشته به آيندگان بر عهده ميراث فرهنگي و عموم مردم
است گفت: « امروز همراه با فرآيند توسعه، ميراث فرهنگي تهديد مي شود و بي شک اين
وظيفه سازمان ميراث فرهنگي است که پاسدار اين ميراث باشد و آن را به آيندگان
بسپارد.»
وي در ادامه صحبت هاي خود کاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي را يکي از بزرگترين
دستاوردهاي ميراث فرهنگي دانست.
همايش يک روزه باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي 5 اسفند در هتل هماي شيراز آغاز
شده است و تا ساعت 8 شب ادامه دارد. روز جمعه مهمانان همايش براي بازديد از تنگه
بلاغي راهي اين مجموعه باستاني مي شوند.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29593
23 فوريه 2006 ـ پنجشنبه 4 اسفند 1384
طرح نجات بخشي تنگه بلاغي يک پيروزي تاکتيکي است
شيراز _ ميراث خبر
_ گروه استان ها، خبرنگار اعزامي ، حسن ظهوري: رئيس پژوهشکده باستان شناسي ، طرح
نجات بخشي محوطه هاي باستاني دره بلاغي را پيروزي تاکتيکي دانست و آن را پاسخي
به توسعه پايدار دانست و بر تعامل ميان دستگاه هاي دولتي فعال در پروژه هاي عمراني
و ميراث فرهنگي تاکيد کرد.
دکتر «مسعود آذر نوش»، رئيس پژوهشکده باستان شناسي و
دبير علمي همايش باستان شناسي نجات دره بلاغي در افتتاحيه اين همايش گفت: «شرايط
طبيعي غير قابل پيش بيني، گسترش همرا ه با شتاب شهرها و روستا ها و توسعه سريع
صنعتي و کشاورزي کشور، همواره بر عطش سرزمين ما مي افزايد و همين تشنگي است که
ضرورت کنترل و مديريت منابع آب را با اصراري روز افزون آشکار مي سازد. در درستي اين
نياز ترديدي نيست، آنچه که گهگاه ترديد برانگيز است شکل پاسخ ما به اين نيازها
است.»
وي گفت: «خشکي اين سرزمين، کوهستاني بودن و کويري بودن
بسياري از مناطق آن سبب شده تا کناره هاي رودها مناسب ترين محل اسکان انسان باشد.
از هنگام حضور انسان در پهنه خاک تا امروز ، کناره هاي رودها تنها مامن زندگي
او بوده است و از روست که بسياري از محوطه هاي باستاني در کنار رودها پديد مي آيد.
اين که چگونه به توسعه به عنوان يک نياز و حفظ ارزش هاي فرهنگي پاسخ بدهيم ، موضوعي
است که بايد درباره آن انديشيد و در اين ميان تعامل ميان همه دستگاه هاي دولتي
ضروري است.»
وي سد کارون سه و سمينار دستاوردهاي باستان شناسي آن به
همراه دو سد شيان در گيلانغرب و لفور در مازندران را به عنوان تمرين هاي ميراث
فرهنگي در حفاظت از ارزش هاي باستاني دانست و گفت: «اين تمرين ها بيشتر به نوش
داروي پس از مرگ سهراب مي مانست تا يک پيشگيري عالمانه. به همين دليل فهرستي از سد
هاي در حال ساخت يا مطالعه فراهم شد که نشان داد حداقل 104 سد در حال احداث و 166
سد در درست مطالعه وجود دارد.»
آذرنوش با اشاره به کارهاي انجام شده در دره بلاغي گفت:
«اين دره در جنوب غرب دشت و محوطه پاسارگاد واقع شده و به خط مستقيم ، آخرين نقطه
آبگيري سد سيوند تا آرامگاه کوروش بيش از 5 کيلومتر است. پس هيچ خطري اين آرامگاه
باستاني را تهديد نمي کند. بررسي هاي باستان شناسي نخستين اقدامي بود که در
پاسارگاد انجام گرفت و طي آن 130 محوطه باستاني در اين تنگه شناسايي شد.»
ساخت سد سيوند از 12 سال قبل آغاز شده و تا امروز به
تناوب ادامه داشته است. اين سد از نوع خاکي با هسته رسي بوده و ارتفاع تاج آن از
سطح آب هاي آزاد 1826 متر خواهد بود. اين سد در بالاترين حد ابگيري درياچه اي به
طول 13 کيلومتر دارد.
آذرنوش همچنين با اشاره به همکاري هاي علمي در
تنگه بلاغي گفت: «سد سيوند امکاني را فراهم کردن تا پژوهشکده باستان شناسي همکاري
هاي علمي برون مرزي بسياري داشته باشد. اين همکاري هاي علمي نه به سمت پاسخ باستان
شناسان خارجي که به هدف پاسخ به پرسش باستان شناسان ايراني انجام شد. جمعي از
باستان شناسان مجرب از داخل و خارج و از کشورهايي چون ژاپن، آلمان، انگلستان،
ايتاليا و فرانسه به فراخوان پژوهشکده باستان شناسي پاسخ مثبت دادند و کاوش هاي
باستان شناسي در تنگه بلاغي آغاز شد.»
وي با اشاره به گروهاي علمي که در تنگه بلاغي فعاليت
داشته اند گفت: «هيات ايراني به سرپرستي دکتر حسن فاضلي در تپه رحمت آباد شيراز
کار را آغاز کردند که هر چند ارتباطي با ماجراي سد نداشت اما از برنامه هاي
پژوهشکده در دره بلاغي محسوب مي شد که به علت احداث جاده شيراز _ اصفهان در معرض
خطر قرار گرفته بود. هيات مشترک ايران و آلمان به سرپرستي خانم ها مژگان سيدين و
باربارا هلوينگ، هيات ايران و آلمان به سرپرستي آقايان محمد تقي عطايي و ارنست
پرنيتسکا، هيات ايران و ايتاليا به سرپرستي آقايان عليرضا عسگري و کالياري، هيات
ايران و ژاپن به سرپرستي آقايان محسن زيدي و آکيرا سونوکي، هيات مشترک ايران و
فرانسه به سرپرستي آقايان محمد تقي عطايي و رمي بوشارلا و هيات ايران و لهستان به
سرپرستي آقاي علي اسدي و خانم باربارا کاييم از جمله هيات هايي بودند که کاوش هاي
موفقيت آميزي در تنگه بلاغي داشته اند.»
آذرنوش در پايان با اشاره به آغاز فصل دوم کاوش هاي
باستان شناسي در تنگه بلاغي گفت: « اين کاوش ها توسط هيات مشترک ايران و آلمان و به
سرپرستي خانم ها مژگان سيدين و بارباراهلوينگ آغاز شده است و بايد اذعات کنيم که
موفقيت برنامه هاي کاوش هاي نجات بخشي تنگه بلاغي يک پيروزي تاکتيکي است. به روزي
چشم دوخته ايم که همکاري هاي گسترده ميان همه مسئولان دستگاه هاي دولتي داراي
برنامه هاي عمراني از جمله وزارت نيرو با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، امکان
پيشگيري را به جاي مداوا امکان پذير کند.»
همايش يک روزه باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي 5
اسفند در هتل هماي شيراز آغاز شده است و تا ساعت 8 شب ادامه دارد. روز جمعه مهمانان
همايش براي بازديد از تنگه بلاغي راهي اين مجموعه باستاني مي شوند.
http://www.chn.ir/news/?Section=2&id=29595
4 اسفند 1384 ـ 23 فوريه 2006
سيوند تا زمان پايان كاوش باستان شناسي آب گيري نمي شود
شيراز _ ميراث خبر
خبرنگار اعزامي گروه استان ها ـ حسن ظهوري: ادامه
کاوش باستان شناسي در تنگه بلاغي تا رسيدن به نتيجه مطلوب و عقب افتادن زمان آبگيري
سد سيوند ، به عنوان دستاورد همايش باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي و محور مهم
قطعنامه بين وزارت نيرو و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در مراسم اختتاميه اين
همايش بزگ مطرح شد .
همايش باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي با قرائت
قطعنامه تنظيم شده از اين همايش، به پايان رسيد. همايش بزرگ باستان شناسي نجات بخشي
تنگه بلاغي با نگاهي به فعاليت هاي باستان شناسي انجام شده در اين دره باستاني صبح
امروز در هتل هماي شيراز با حضور معاون پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري،
نماينده ميراث فرهنگي در مجلس شوراي اسلامي و جمع کثيري از باستان شناسان و مسئولان
سازمان ميراث فرهنگي و گرشگري کشور آغاز شد.
در اين همايش که تا پايان امروز ادامه داشت، باستان
شناسان به شرح گزارش هاي خود پرداخته و برنامه هاي خود را براي آينده کاوش در تنگه
بلاغي اعلام داشتند.
جلسه اختتاميه با سخنراني «طه هاشمي»، رئيس پژوهشگاه
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور آغاز شد.
وي در ابتدا گفت: «باعث خوشحالي است که در ابتداي
فعاليت من در پژوهشگاه ميراث فرهنگي شاهد چنين همايش پر شکوهي هستم. پژوهش در تنگه
بلاغي آغازي بود براي شناسايي و پژوهش تاريخي که مي توانست با آبگيري سد سيوند از
بين برود. امروز تنگه بلاغي نشان داد که تعامل ميان باستان شناسان داخلي با باستان
شناسان خارجي آنقدر افزايش داشته است که اگر آن را با صد سال گذشته و حضور نخستين
تيم باستان شناسي خارجي در شوش مقايسه کنيم به بيراهه رفتيه ايم.»
وي در ادامه گفت: «امروز در پژوهشگاه ميراث فرهنگي براي
تمام علاقمنداني که مي خواهند در عرصه هاي مختلف اين مرز و بوم پژوهش کنند باز است.
بي شک ما نيز در اين مهم به نظرات کارشناسان احتياج داريم.»
هاشمي در مورد توافق با وزارت نيرو براي زمان آبگيري سد
سيوند گفت: «قرار است تا زماني که باستان شناسان و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
پژوهش هاي علمي خود را در دره بلاغي به اتمام نرسانده اند، سد سيوند آبگيري نشود.»
وي هماهنگي در نظام جمهوري اسلامي را براي صيانت از
ميراث فرهنگي، از دستاوردهاي پروژه تنگه بلاغي دانست و گفت: « چنين هماهنگي را
مديون برنامه ريزي پژوهش هاي باستان شناسي و اهميت بخشيدن به آثار باستاني هستيم.»
در ادامه اين جلسه، «امير حسن عباسي»، نماينده ميراث
فرهنگي در مجلس شوراي اسلامي گفت: «ما خوشحاليم که امروز دولت در حفظ و حراست از
ميراث فرهنگي به نگاه مشترکي رسيده است و همه مسئولان کشوري زير اين نگاه مشترک گام
بر مي دارند.»
وي در مورد پيگيري مجلس در ماجراي تنگه بلاغي گفت: «تا
کنون نمايندگان فرهنگي مجلس دوبار از تنگه بلاغي ديدن کرده و اهميت موضوع را به
درستي دريافته اند. در اين راستا جلساتي نيز با معاون محترم رئيس جمهوري و رئيس
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري برگزار شده که نتايج مهمي داشته است و از زحمات
وزارت نيرو و همکاري اين نهاد در اجرايي کردن اهداف قانوني قدرداني شود.»
به گفته وي در جلسات مشترک ميان نمايندگان مجلس، سازمان
ميرا ث فرهنگي و گردشگري و وزارت نيرو نتايج مطلوبي همچون عقب انداختن زمان آبگيري
سد سيوند و حفظ و ايزوله کردن برخي آثار به دست آمده که در آينده از طريق رسانه هاي
جمعي به اطلاع افكار عمومي مي رسد.
در مراسم اختتاميه اين همايش «خليل رضاييان»، رئيس
سازمان آب منطقه اي استان فارس نيز گفت: «هر چند ما نگران مردمي هستيم که در
ارسنجان چشم به آبي دوخته اند که پشت اين سد جمع و براي آن ها فرستاده مي شود، اما
خوشحاليم که آبگيري سد سيوند تا امروز آنقدر عقب افتاده است که پژوهش هاي باستان
شناسي کاشف نادانسته هاي ما در اين تنگه بوده است.»
وي درادامه گفت: «وظيفه وزارت نيرو ساخت سد و رساندن آب
به مناطق محروم است. در اين راستا همکاري با پژوهشکده باستان شناسي به تمام مسئولان
سد در کشور آموخته است که بايد با اين پژوهشکده و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در
هر چه بهتر کردن پروژه عمراني خود همکاري داشته باشند.»
به گفته رضاييان سد سيوند آبگيري نمي کند تا زماني که
مسئولان سازمان ميراث فرهنگي اجازه چنين کاري را بدهند.
«محمد حسن طالبيان»، رئيس بنياد پژوهشي پارسه و
پاسارگاد، ديگر سخنران اين جلسه بود که در مورد تعامل ميان تمام دستگاه هاي دولتي
گفت: «امروز اين تعامل در سه بخش قابل بررسي است. ابتدا تعامل و همکاري ميان بنياد
پارسه و پاسارگاد با پژوهشکده باستان شناسي، دوم تعامل و همکاري ميان بنياد با
وزارت نيرو و مسئولان سازمان آب منطقه اي در استان فارس و در آخر نيز تعامل ميان
دستگاه هاي دولتي از جمله مجلس بود که جاي سپاس گزاري دارد.»
وي در ادامه با برشمردن خواسته هاي بنياد پژوهشي پارسه
و پاسارگاد گفت: «توقف آبگيري سد و ادامه مطالعات و همچنين تهيه دستگاه هاي امکان
سنجي رطوبت و ساخت موزه پاسارگاد از جمله مهمترين خواسته هاي بنياد است که
اميدواريم اين مهم به انجام برسد.»
در ادامه «عليرضا قائديان»، رئيس سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري استان فارس با مثبت ارزيابي کردن اين همايش صيانت از ميراث فرهنگي را
مهمترين اصل سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري دانست و بر اطلاع رساني توام با دانش
کارشناسي تاکيد کرد.
وي نگاه بي طرف به تاريخ و ارزش هاي تاريخي را مهمترين
اصل اين صيانت دانست.
در پايان اين جلسه «مسعود آذرنوش»، رئيس پژوهشکده
باستان شناسي و دبير علمي همايش با قرائت قطعنامه همايش ختم جلسه را اعلام کرد.
متن كامل قطعنامه به شرح زير است:
بسم الله الرحمن الرحيم
مقدمه
شروع مجدد عمليات
ساختماني سد پلوار (سيوند)، واقع در دره بلاغي و خطر تخريب و غرقاب شدن آثار
باستاني قلمرو درياچه اين سد، پژوهشکده باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
و بنياد پارسه- پاسارگاد را بر آن داشت تا برنامه ريزي هاي گسترده اي را به
منظورانجام پژوهشهاي باستان شناختي در دره بلاغي آغاز نمايند.
طرح هاي پژوهشي نجات بخشي آثار دره بلاغي، توسط گروههاي
تحقيقاتي متعددي به اجرا درآمد که هريک، با توجه به تخصص خود طي يک يا چند فصل در
محوطه هاي باستاني دره بلاغي به کاوش پرداخت.
همايش روزهاي چهار و پنج اسفند ماه سال 1384، تحت
عنوان: همايش باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي، با هدف ارائه نتايج حاصل از اين
فعاليت هاي پژوهشي برگزار گرديد.
موارد مشروح زير، با راي اکثريت پژوهشگران و شرکت
کنندگان در همايش، به عنوان قطعنامه نهايي اين گردهمايي به تصويب رسيد:
قطعنامه
1-
شرکت کنندگان در اين همايش، پژوهشکده باستان شناسي و بنياد پارسه- پاسارگاد از
پژوهشگراني که در اين برنامه بزرگ تحقيقاتي شرکت داشته اند و با تلاش و بهره گيري
از توان علمي خود انبوهي از اطلاعات نوين در مورد گذشته فرهنگي منطقه فراهم ساخته
اند، تشکر مي نمايند.
2- پژوهشگران و ديگر شرکت کنندگان در اين همايش تلاشهاي
دستگاه هاي ذيربط، به ويژه پژوهشکده باستان شناسي و بنياد پارسه- پاسارگاد را براي
برنامه ريزي و اجراي اين طرح بزرگ تحقيقاتي ارج مي نهند.
3- پژوهشگران و ديگر شرکت کنندگان در اين همايش براي
تفاهم و همدلي موجود ميان سازمانهاي ميراث فرهنگي و گردشگري، دستگاههاي وابسته
بدان، و وزارت نيرو که توجه گسترده به مباحث مرتبط به ميراث فرهنگي دره بلاغي را
تسهيل کرده است، اهميت خاص قائلند.
4- پژوهشگران و ديگر شرکت کنندگان در اين همايش بر اين
خواست عمومي تاکيد مي نمايند که برنامه هاي پژوهشي جاري تا حصول نتيجه غايي و کسب
حداکثر اطلاعات از محوطه هاي باستاني واقع در دره بلاغي ادامه يابد و آبگيري سد به
تصميمي که پس از تکميل پژوهشها اتخاذ خواهد شد، موکول گردد.
5- با توجه به خواست ملت و تاکيد دولت جمهوري اسلامي
ايران، پژوهشگران و ديگر شرکت کنندگان در اين همايش، خواستار آنند که مسايل مرتبط
با ميراث فرهنگي در آغاز مرحله مطالعاتي طرح هاي عمراني مورد توجه خاص مسئولين اين
امور قرار گيرد تا از تکرار شرايط پيچيده و دشواري که ساختمان سد پلوار (سيوند)
پديد آورده، پيشگيري شود.
6- پژوهشگران و ديگر شرکت کنندگان در اين همايش، با
احترام به اعتقادات اديان مختلف و تاکيد بر حفظ حرمت نمادهاي مذهبي تمامي اديان،
عمليات تروريستي منجر به انهدام حرمين امام هادي و امام عسکري (ع) در سامره را
محکوم کرده، پيشنهاد مي نمايند که سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از تمام
توانائيهاي تخصصي و امکانات خود براي بازسازي هرچه باشکوهتر اين حرمين شرفين بهره
گيرد.
چهارم اسفند ماه 1384- شيراز
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29622
23 فوريه 2006 ـ پنجشنبه 4 اسفند 1384
طه هاشمي: هيچ پروژه عمراني بدون مجوز سامان ميراث فرهنگي و گردشگري اجرايي نمي شود
خبرنگار
اعزامي گروه استان ها ، حسن ظهوري: رئيس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در
جلسه مطبوعاتي عصر امروز همايش باستان شناسي تنگه بلاغي، اجرايي نشدن قوانين ميراث
فرهنگي و گردشگري را براي تمام دستگاه هاي عمراني کشور زيان بار دانست و اعلام کرد
که از اين پس هيچ پروژه سد سازي در کشور بدون اجازه ميراث فرهنگي اجرا نمي شود.
جلسه مطبوعاتي همايش باستان شناسي نجات بخشي تنگه بلاغي
با حضور سيد طه هاشمي، معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، عليرضا قائديان، رئيس
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس، محمد حسن طالبيان، رئيس بنياد پژوهشي
پارسه و پاسارگاد، مسعود آذرنوش، رئيس پژوهشکده باستان شناسي، سيد حسن عباسي،
نماينده کميته ميراث فرهنگي و گردشگري در مجلس و خليل رضاييان، مدير سازمان آب
منطقه اي استان فارس، همزمان با برگزاري همايش در سالن عياران هتل هماي شيراز
برگزار شد.
در ابتداي اين جلسه، دکتر طه هاشمي در پاسخ به سئوال
خبرنگاران مبني بر استعلام دستگاه هاي عمراني کشور از ميراث فرهنگي پيش از اجراي
عمليات عمراني گفت: «ما در کشوري زندگي مي کنيم که به هر نقطه اي از آن دست بزنيم
قطعا به آثار باستاني بي شماري بر مي خوريم که تا امروز براي ما پوشيده بودند.
سرزمين ما به لحاظ باستاني سرزمين پر ظرفيتي است و به همين دليل پروژه هاي عمراني
همواره با مشكل مواجه مي شوند. امروز قانون تمام دستگاه هاي عمراني را موظف کرده تا
پيش از اجرايي کردن پروژه خود از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استعلام كنند. تخطي
از اين امر باعث بروز خسارت زيان باري براي مسئولان پروژه خواهد بود و در اين ميان
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بر اساس قوانين اجازه اجرايي شدن چنين پروژه هايي
را نمي دهد. با اين حال همچنان خلا هايي در قوانين وجود دارد که رفع آن مي تواند
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را در اجرايي کردن تصميمات خود قدرتمند تر کند.»
وي در ادامه گفت: «آثار باستاني و تاريخي در دسته هاي
گوناگوني تعريف مي شود. يک دسته مربوط به آثار ملموسي است که براي ثبت در فهرست
ميراث فرهنگي آن ها تلاش مي کنيم. اين آثار پس از ثبت در فهرست ميراث فرهنگي براي
ثبت در فهرست ميراث جهاني آماده مي شوند. متاسفانه امروز تنها 7 اثر از ايران در
فهرست جهاني ثبت شده است و بايد بيش از اين در اين خصوص تلاش کرد.
وي آثار بعدي را آثار طبيعي عنوان و تصرييح كرد كه تا
كنون هيچ اثر طبيعي براي ثبت در فهرست ميراث فرهنگي آماده نشده است.
وي افزود:آثار معنوي از ديگر آثار تاريخي است که بسيار
مهم بوده و تلاش مي شود تا در فهرست ميراث معنوي به ثبت رسند. اين موارد شامل اثاري
چون تعزيه و نوروز است .»
هاشمي در پاسخ به اين سئوال که سازمان براي بيش از 300
سدي که در کشور ساخته مي شود و آثار باستاني را تهديد مي کند چه برنامه اي دارد
گفت: «براي کشور ما افتخار بزرگي است که بيش از 300 پروژه عمراني قرار است به اجرا
برسد و سازمان ميرا ث فرهنگي و گردشگري هم مخالف توسعه نيست. اما آنچه اهميت دارد
اين است که توسعه در چه مسيري قدم بگذارد. امروز با وزارت نيرو به تعامل رسيده ايم
تا از غرق يا تخريب محوطه هاي باستاني جلوگيري شود. اين تعامل مي تواند در آيند به
ما کمک کند تا دست كم از تخريب محوطه ها جلوگيري شود.»
وي در ادامه گفت: «امروز اين تعامل به جايي رسيده که
ديگر هيچ پروژه سد سازي در کشور بدون هماهنگي با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
آبگيري نمي کند.»
مهندس «خليل رضاييان»، رئيس سازمان آب منطقه اي استان
فارس نيز در ادامه صحبت هاي هاشمي با بيان اين مطلب که مسئولان سد زماني آبگيري را
آغاز مي کنند که سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اجازه دهد افزود: «برخي مي انديشند
که مسئولان آب منطقه اي از تاخيري که در آبگيري سد سيوند به وجود آمده، دلخورند. در
حالي که اين طور نيست و اين عده نمي دانند سد سيوند پيش تر از اين بايد آبگيري مي
شده است و اشکلات فني آبگيري آن به بعد ها موكول كرده است . امروز خدا را شکر مي
کنيم که اين اشکالات فني به وجود آمد تا اين که باستان شناسان تنگه بلاغي را
شناسايي کردند و از اين پس نيز سد سيوند آبگيري نمي شود تا مادامي که كاوش هاي
کارشناسان ميرا ث فرهنگي در تنگه بلاغي به پايان برسد.»
به گفته وي طي آخرين جلسه وزارت نيرو با مسئولان سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري اين توافق صورت گرفته است که زمان مشخصي براي آبگيري سد
سيوند توسط سازمان ميراث فرهنگي در نظر گرفته شود.
در ادامه جلسه مطبوعاتي رئيس پژوهشگاه ميراث فرهنگي در
پاسخ به سئولات خبرنگاران در خصوص حفاري هاي غير مجاز در کشور گفت: «امروز به تعامل
بسيار خوبي با دستگاه قضايي رسيده ايم و رئيس محترم دادگستري کشور نيز موضوع تخلفات
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را به شدت دنبال مي کنند. اگر در گذشته حفاران و
قاچاقچيان اشياء تاريخي سارق محسوب مي شدند، امروز جرم آن ها از حاملان مواد مخدر
نيز سنگين تر است. اگر آورندگان مواد مخدر با جان انسان ها بازي مي کنند، قاچاقچيان
اشياء باستاني هويت تمام ايراني ها را به بازي مي گيرند. امروز براي پاسداري از
ميراث فرهنگي به 16 هزار نيروي يگان پاسدار نياز منديم که مجلس شوراي اسلامي براي
سال آينده رديف بودجه مناسبي براي آن در نظر گرفته است.»
همايش باستان شناسي نجات بخشي دره بلاغي با حضور
مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و پژوهشکده باستان شناسي و جمع کثيري از باستان شناسان
ايراني و خارجي صبح امروز _ 4 اسفند _در هتل هماي شيراز آغاز شد . در اين همايش،
باستان شناسان به شرح گزارش هاي باستان شناسي خود پرداخته و برنامه ها خود را براي
آينده کاوش در تنگه بلاغي اعلام کردند.
http://www.iran-emrooz.net/index.php?/news2/more/7082
23 فوريه 2006 ـ پنجشنبه 4 اسفند 1384
گزارش ايسنا از همايش نجاتبخشی دره بلاغی
ايسنا: «نجات بخشی درهی بلاغی» اين بار موضوع همايشی باستان شناسی است كه صبح
امروز (چهارم اسفندماه)، در شيراز آغاز شد.
عليرضا قائديان رييس سازمان ميراث فرهنگی و گردشگری استان فارس به عنوان نخستين
سخنران اين همايش يك روزه، گفت: خشت خشت تمدن عظيمی كه امروز شاهد آن هستيم، حاصل
رنج طاقت فرسايی است كه اجداد ما بر خود هموار كردند. در اين همايش گرد هم آمدهايم
تا راه كارهايی را بازيابيم كه حريم آثار را بهتر بشناسيم.
وی افزود: اكنون كه توسعه، احتمال تاثيرگذاری بر آثار نياكان را به ذهن متبادر
میكند كار متوليان ميراث فرهنگی دشوارتر است و بر ما است كه با همانديشی،
جامعنگری و درك درست به سامان دست يابيم كه مايهی مباهات و سرافرازی آيندگان
باشد.
محمدحسن طالبيان، مدير بنياد پژوهشی پارسه _ پاسارگاد نيز دربارهی اهميت يكپارچگی
ميراث جهانی پارسه _ پاسارگاد، گفت: به دليل وضعيت طبيعی، فرهنگی و تاريخی سرزمين
پارسه _ پاسارگاد كه مزيتهای تاريخی و فرهنگی متعددی دارد، نيازهای توسعه در اين
سرزمين نيز از جهت توسعهی شهری و آبی در حال افزايش است؛ به همين دليل برقراری يك
تعادل بين جنبههای مختلف ساختارهای محيطی پيچيده بوده است و در اين زمينه با گسست
مواجه بودهايم. البته در گذشته نسبت به مناطق شناخت وجود داشت، ولی در دورهی مدرن
به دليل عدم شناخت سرزمين، توسعهها يك سويه انجام شده است.
وی ادامه داد: تجربهی سالهای اخير نشان داد كه توجه جهانی از اثر به پيرامون آن و
كل چشم انداز تاريخی و فرهنگی اثر معطوف شده است.
طالبيان با اشاره به شناسايی ٧١ سايت باستانی در تخت جمشيد در يكی از بررسیهای
باستان شناسی، گفت: ساختارهای تاريخی بسياری در آن محوطه وجود دارد كه بدون آنها
نمی توان تخت جمشيد را بررسی كرد.
وی افزود: جادهی شيراز _ اصفهان، قبرستان دورهی اسلامی را نابود كرد و بعد متوجه
شديم كه تپهی رحمتآباد نيز در حال از دست رفتن است. از سوی ديگر استراتژی انتخاب
مكان كارخانهی پتروشيمی در سالهای پيش از انقلاب، اشتباه بزرگی بود كه اكنون شاهد
فرسودگی سنگها هستيم.
به گزارش ايسنا، در ادامهی اين همايش، مسعود آذرنوش به عنوان دبير اجرای همايش و
در جايگاه سخنران، گفت: پژوهشكدهی باستانشناسی، سلولی اداری را برای تهيهی فهرست
سدهای در دست اجرا راه انداخت و مشخص شد كه ١٠٤ سد درحال ساخت و ١٦٦ سد در دست
مطالعه در كشور وجود دارد؛ اين امر، كار ما را سنگين میكند.
رييس پژوهشكده ی باستانشناسی سازمان ميراث فرهنگی و گردشگری با بيان اين كه بررسی
باستانشناسی درهی بلاغی نشان داد كه ١٣٠ محوطه يا اثر باستانی در اين منطقه وجود
دارد، تصريح كرد: تمام آن محوطهها ارزش علمی يكسانی ندارند و برای شناسايی آن ها
بايد از حداكثر توان اجرايی و حداقل زمان بهرهگيری كنيم.
وی با اشاره به بهرهگيری از توان بينالمللی برای شناسايی محوطههای باستانی،
تاكيد كرد: همكاریهای علمی در قالب دو نوع تفاهمنامه انجام میشود؛
تفاهمنامههای كوتاه مدت با هدف امكان سنجی و تفاهمنامههای بلندمدت و پنج سالهی
پژوهشی.
آذرنوش در بخش پايانی سخنان خود، برنامههای هياتهای مشترك كاوش در تنگهی بلاغی
را توضيح داد.
سيدطه هاشمی _ رييس پژوهشگاه ميراث فرهنگی و گردشگری _ نيز برای افتتاح رسمی همايش
باستان شناسی نجات بخشی دره ی بلاغی در سخنانی ضمن محكوم كردن عمليات تروريستی
انجام شده در عراق، تاكيد كرد كه اين اقدامات مورد تاييد دولتها و انسانهای آگاه
نيست و از سوی مراكزی طراحی شده كه با استقرار صلح و آرامش در دنيا مخالف هستند. در
اين راستا،سازمان ميراث فرهنگی و گردشگری، آمادگی خود را برای مرمت، احيا و بازسازی
حرم اعلام می كند؛ چراكه نگاه ما نسبت به حفاطت از مواريث اديان مختلف يكسان است.
وی با اشاره به حضور رييس كميتهی ميراث فرهنگی مجلس شورای اسلامی در اين همايش،
اظهار كرد: اتفاقهای تنگهی بلاغی تابلوی ناخوشاندی داشت؛ اقدامات عمرانی برای
ايجاد يك سد به قيمت تهديد يك مركز تمدنی بزرگ بوده است. در فضای صرفا ذهنی هميشه
خاستگاه سنت و اصالتهای تاريخی با مظاهر دنيای مدرن در چالشی نفسگير بوده است.
هاشمی همچنين گفت: پروژهای بزرگ در مجاورت و مسير زيستگاهی تاريخی انجام شده كه
پيش از هر اقدامی بايد تكليف مطالعات باستانشناسی آن معلوم میشد و چهرهی كريه
مساله، زمانی مشخص میشود كه در صورت آبگيری سد، اطلاعات قابل توجهی از بين می
رود. در اين شرايط، احساس تعهدی مشترك ميان دستگاههايی كه كار عمرانی را دنبال می
كنند و مسوولان ميراث فرهنگی ايجاد میشود. همچنين اين مساله، هشداری برای سازمان
ميراث فرهنگی و گردشگری بود كه به يكی از مهمترين وظايف خود بپردازد؛ چراكه اين
خطر وجود دارد كه دوره های تاريخی در لا به لای خاك از ميان برود. بنابراين باستان
شناسان بايد جلوتر از زمان حركت كنند.
وی دستاورد بزرگ آبگيری سد سيوند را خروج باستانشناسی كشور از حالت انفعال دانست
و گفت: برای نخستين بار است كه ما پرسشهايی را مطرح كرديم و هياتهای خارجی به
دنبال پاسخ پرسشها بودند كه اين روند استراتژی آيندهی حوزهی باستان شناسی خواهد
بود.
وی در پايان سخنان خود از آماده كردن طرحی در سازمان ميراث فرهنگی و گردشگری خبر
داد كه با كمك آن، پس از تغيير دولتها و بخشهای مختلف، خللی در حفاظت از ميراث
فرهنگی ايجاد نشود.
http://www.iran-emrooz.net/index.php?/news2/more/7082
25 فوريه 2006 ـ 6 اسفند 84
مسئولان سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري به ديدار تنگه بلاغي رفتند
شيراز _ ميراث خبر،
گروه
استان ها: روز گذشته مسئولان پژوهشکده باستان شناسي و ديگر مديران سازمان ميراث
فرهنگي و گردشگري به همراه شرکت کنندگان در همايش باستان شناسي نجات بخشي تنگه
بلاغي از اين دره باستاني و سد سيوند ديدن کردند. در اين ديدار مسئولان سد و هر يک
از باستان شناسان به تشريح محوطه هاي مورد کاوش پرداختند.
در بازديد يک روزه از تنگه بلاغي که با حضور شرکت کننده
هاي همايش صورت گرفت، ابتدا تپه رحمت آباد و پس از آن سد سيوند و ديگر محوطه هاي
باستاني اين مجموعه باستاني مورد توجه بازديد کننده ها قرار گرفت.
شرکت کنندگان در همايش در بازديد از سد سيوند سئوالاتي
را از مسئولان سد داشتند که به تمامي آن ها پاسخ داده شد.
«جلال جامعي»، مسئول اجرايي سد سيوند در پاسخ به شرکت
کنندگان در همايش، در خصوص زمان و شيوه آبگيري سد سيوند گفت: «اين سد قرار بود 15
اسفند سال جاري آبگيري شود. تعيين اين زمان بر اساس تحقيقات کارشناساني مسئولان سد
در خصوص زمان سيلابي شدن رودخانه سيوند بود که با توجه به کاوش هاي باستان شناسي و
منتفي شدن آبگيري سد، امکان دوباره اين آبگيري نياز به تحقيق دوباره زمان سيلابي
شدن رودخانه دارد که احتمالا اواخر سال آينده است. اما بر اساس تصميم هاي گرفته
شده، زمان آبگيري سد سيوند منوط به پايان کاوش هاي باستان شناسي و اجازه سازمان
ميراث فرهنگي و گردشگري است.»
وي در ادامه با تشريح ويژگي هاي سد سيوند آن را يکي از
منحصر به فرد ترين سد هاي ايران دانست که به لحاظ تکنيک ساخت با سدي چون اسوان در
مصر برابري مي کند.
جامعي در خصوص آبگيري منتفي شده سد در سال جاري گفت:
«قرار بود درياچه سد سيوند به منظور كمك به کشاورزان ارسنجان براي آبياري
محصولاتشان در نيمه نخست اسفند امسال تا 30 ميليون متر مکعب آبگيري کند.»
در ادامه بازديد يک روزه از دره بلاغي شرکت کنندگان در
همايش از محوطه 76، مسير موسوم به راه شاهي، محوطه 91، و محوطه دختر بر ديدن کردند
که در اين ديدار هر يک از باستان شناسان به تشريح کاوش هاي خود در اين محوطه ها
پرداختند.
عليرضا عسگري، باستان شناس، در بازديد از محوطه 76
(يکي از محوطه هاي تنگه بلاغي ) با تشريح يافته هاي باستان شناسي در اين محوطه،
درباره روستاي کشف شده هخامنشي توضيح داد .
محمد تقي عطايي، ديگر باستان شناس تنگه بلاغي در تشريح
راه موسوم به راه شاهي، با مردود دانستن اين عبارت گفت: «نام راه شاهي را محلي ها
براي مسير موجود در تنگه بلاغي گذاشته اند و کاوش هاي باستان شناسي چنين کاربري را
براي اين مسير باستاني مردود مي داند.»
وي در ادامه با تشريح کاوش هاي باستان شناسي در اين راه
گفت: « از آنجايي که اين مسير از آغاز تنگه شروع مي شود و پس از عبور از تنگه به
نقطه آغاز خود ختم مي شود نمي تواند راه عبور شاهان هخامنشي باشد، اما يافته هاي
باستان شناسي در شيوه هاي معماري به کار رفته در اين راه نشانگر آن است که نيروي
زيادي براي ساخت آن صرف شده و ما اميدواريم تا کاوش هاي آينده نشان گر اين موضوع
باشد.»
مژگان سيدين، باستان شناس، در بازديد از محوطه پيش از
تاريخي 91 در تنگه بلاغي با تشريح کاوش هاي باستان شناسي در اين تنگه در مورد کشف
کوره هاي پيش از تاريخي و سفال بزرگي که از اين دوره باستاني به دست آمده توضيحاتي
ارايه کرد.
در ادامه بازديد از اين محوطه که فصل دوم کاوش آن آغاز
شده است، "باربار هلوينگ"، سرپرست آلماني هيات ايران و آلمان در خصوص بررسي هاي
ژئوفيزيک توضيحاتي داد که مورد توجه بازديد کنندگان قرار گرفت.
ديدار از "دختر بر"، آخرين مرحله بازديد از تنگه بلاغي
بود که رمي بوشارلا، باستان شناس فرانسوي در خصوص شيوه هاي سنگ تراشي دوره هخامنشي
در اين بناي منحصر به فرد توضيح داد. دختر بر از جمله آثار تنگه بلاغي است که غرق
نمي شود و سد سيوند به همين منظور ميزان آبگيري سد را پايين آورده است.
بر اساس تصميمات گرفته شده در همايش باستان شناسي نجات
بخشي تنگه بلاغي، سد سيوند تا زماني که کاوش هاي باستان شناسي در اين دره باستاني
پايان يابد آبگيري نمي شود.
هم اکنون دومين فصل کاوش در تنگه بلاغي با حضور باستان
شناسان ايراني و آلماني به سرپرستي مژگان سيدين و باربارا هلوينگ آغاز شده است.
همايش دور روزه باستان شناسي دره بلاغي روزهاي پنجشنبه
و جمعه هفته گذشته در هتل هماي شيراز برگزار شد و مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري و وزارت نيرو در آن شرکت کردند.
در پايان اين همايش قرار شد پيش از کاوش هاي باستان
شناسي در تنگه بلاغي، سد سيوند آبگيري نکند.
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=29633
28 فوريه 2006 ـ 9 اسفند 1384
سازمان
مديريت، اعتبارات مرمت و حفاظت از آثار تاريخي را حذف کرد
سياست و فرهنگ، آمنه شير افکن : اقدام اخير سازمان
مديريت وبرنامه ريزي در حذف رديف اعتباري حفاظت و مرمت كه در قالب پيشنهاد به
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگي ارايه شده، سال 85 را براي حفاظت و مرمت آثار
تاريخي با بحران همراه مي کند.
«حسين بحرالعلومي »،مديركل حفاظت از بنا ها ، بافت هاو
محوطه هاي تاريخي با اعلام اين مطلب، افزود:« اعتبارات سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري در بخش مرمت و حفاظت سال گذشته 23 ميليارد تومان بود كه اين رديف اعتباري
اين حوزه در سال 85 حذف و اعتبارات تنها در حوزه گردشگري اختصاص يافته است.»
به گفته اين كارشناس ارشد ميراث فرهنگي ، كاهش اعتبارات
بخش حفاظت و مرمت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در سال آينده بحران بزرگي در اين
حوزه ايجاد مي کند.
بحرالعلومي تصريح كرد : «تنها 2 ميليارد تومان اعتبار
در بخش پژوهش باستان شناسي اختصاص يافته و تمامي رديف هاي اعتباري بخش حفاظت حذف
شده است.»
به گفته بحرالعلومي ، اين موضوع سال آينده به ويژه در
استان هايي كه تراكم آثار تاريخي در آن به چشم مي خورد مشكلات و آسيب هاي بيشتري را
به وجود مي آورد.
بررسي بودجه ميراث فرهنگي و گردشگري به زودي در كميته
تلفيق سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و با حضور نمايندگان مجلس شوراي اسلامي آغاز
مي شود. در صورتي كه تا پيش از آغاز اين بررسي ها به منظور تصويب طرح پيشنهادي،
اقدام اساسي براي تغيير اين طرح صورت نگيرد بحران جدي حفاظت و مرمت آثار تاريخي سال
آينده ميراث فرهنگي كشور را تهديد مي كند.
«حسين رايتي مقدم» ، كارشناس ارشد ميراث فرهنگي و معاون
سابق حفظ و احيا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اين اقدام سازمان مديريت و برنامه
ريزي كشور در حذف رديف اعتباري حفاظت از ميراث تاريخي را اقدامي مضر براي تمدن و
ميراث فرهنگي كشور دانست و افزود: « حفاظت از بناهاي تاريخي از جمله تخت جمشيد، سي
وسه پل ، پاسارگاد ، گنبد سلطانيه ، پل خواجو و حافظيه بقدون اختصاص رديف اعتباري
ويژه آن غير ممكن است. آثار تاريخي هر سال به اعتبارات مجزايي براي مرمت و حفاظت
نيازمندند.»
كارشناسان و مسولان معاونت حفظ و احيا آثار تاريخي در
اين ميان بيش از ساير بخش هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از پيشنهاد ارايه شده
توسط سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور براي حذف رديف اعتباي حفاظت انتقاد دارند.
به گفته اين كارشناسان در صورت تصويب و نهايي شدن اين
طرح پيشنهادي در شوراي تلفيق سازمان ، سال آينده سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
كشور با بحران جدي روبرو مي شود.
http://www.chn.ir/news/?section=1&id=14474