گزارش ماهانه
ژوئن 2006
12 خرداد 1385 ـ 2 ژوئن 2006
توصيه‌هاي كارگاه كارشناسي تخت جمشيد:
يونسکو،پژوهش روي سدها و محوطه‌هاي ميراث جهاني را آغاز کند
تخت جمشيد، ايران، 12 خرداد 1385
گروه استان ها ، حسن ظهوري : نخستين کارگاه كارشناسي بين‌المللي ارتقاي مديريت و برنامه‌ريزي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني با تصويب قطعنامه‌اي از سوي اعضاي شرکت کننده و توصيه به مرکز ميراث جهاني براي آغاز مطالعات پژوهشي روي "سدها و محوطه‌هاي ميراث جهاني" به پايان رسيد.
«محمد حسن طالبيان»، رئيس بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد و دبير نخستين کارگاه كارشناسي بين‌المللي ارتقاي مديريت و برنامه‌ريزي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني در آخرين روز کارگاه با قرائت قطعنامه، تصويب آن را به موافقت تمامي اعضاي شرکت کننده موکول کرد.
در ادامه اعضاي شرکت کننده در همايش با بررسي دوباره به بندهاي ذکر شده به تصحيح آن پرداختند. متن کامل قطعنامه به شرح زير است:
توصيه‌هاي كارگاه كارشناسي تخت جمشيد، خرداد ماه 1385 براي ارتقاي مديريت و برنامه‌ريزي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني
تهران_ ميراث خبر
گروه استان‌ها: كارگاه كارشناسي بين‌المللي ارتقاي مديريت و برنامه‌ريزي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني از تاريخ 8 تا 12 خرداد 1385 در تخت جمشيد، جمهوري اسلامي ايران برگزار شد. اين كارگاه به همت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ايران، پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري، بنياد پژوهشي پارسه پاسارگاد و يونسكو برگزار گرديده، از حمايت مالي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و صندوق ميراث جهاني يونسكو و همكاري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس بهره برده است. در اين كارگاه 60 شركت كننده از 8 كشور به نمايندگي از موسسات دولتي و انجمن‌هاي دولتي و غيردولتي از جمله ايكوموس، يونسكو، دانشگاه‌ها، مقامات محلي و مديران محوطه‌هاي ميراث جهاني حضور داشتند. در نتيجه حضور فعال متخصصين داخلي و خارجي، به ويژه مديران پايگاه هاي ميراث فرهنگي و گردشگري ايران، گفتمان‌هاي بسيار غني انجام گرديد.
شركت‌كنندگان در اين كارگاه پيرامون موضوعات زير به بحث پرداختند:
· تعيين حرايم حفاظتي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني بر اساس ارزيابي ارزش‌هاي ميراثي.
· مشاركت مردمي، ساز و كارهاي مديريت سنتي در زمينه حفاظت از منظرهاي فرهنگي
· قانون گذاري، مالكيت اراضي، كاربري زمين و مديريت منظرهاي فرهنگي.
· ارايه مناسب (حساس به فرهنگ) و توسعه پايدار گردشگري منظرهاي فرهنگي.
رهنمودي براي آينده
شركت‌كنندگان در اين كارگاه پيشنهادات ذيل را تحت عنوان توصيه تخت جمشيد براي ارتقاي مديريت و برنامه‌ريزي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني 1385 به كميته ميراث جهاني يونسكو، كشورهاي عضو كنوانسيون ميراث جهاني، سازمان‌هاي بين دولتي و غيردولتي و ديگر نهادها و افراد متخصص ذي‌ربط ارايه كردند:
توصيه‌هاي كارگاه كارشناسي تخت جمشيد، 1385
ما كارشناسان شركت كننده در كارگاه تخت جمشيد در جمهوري اسلامي ايران:
o به گرمي از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري و يونسكو، به خاطر برگزاري اين نشست به منظور بحث پيرامون‌ساز و كارهاي ارتقاي مديريت و فرآيند برنامه‌ريزي براي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني قدرداني و تشكر مي‌كنيم.
o با توجه به اين كه كارگاه اولين نشست سازمان يافته پيرامون اين موضوع در منطقه است، خواستار آنيم كه مجموعه مقالات و نتايج اين نشست به چاپ رسد و به طور گسترده توزيع گردد.
o با در نظر گرفتن دست‌آوردهاي ارزشمند دهه گذشته به منظور حفاظت از منظر فرهنگي ميراث جهاني از جمله:
· كنوانسيون 1972 يونسكو در خصوص حفاظت از ميراث طبيعي و فرهنگي جهان
· برنامه كاري شورفهايد 1993 در خصوص منظرهاي فرهنگي، مصوبه اجلاس هفدهم كميته ميراث جهاني يونسكو.
· توصيه‌هاي واكاياما 2001 در خصوص كوه‌هاي مقدس در آسيا.
· توصيه فرارا 2002 در خصوص منظرهاي فرهنگي؛ چالش‌هاي حفاظت.
· توصيه‌هاي پادووا 2002 در خصوص مديريت محوطه‌هاي ميراث جهاني.
· توصيه‌هاي آمستردام 2003 در خصوص ارتباط ميان ارزش‌هاي محلي و جهاني: برنامه‌ريزي براي آينده‌اي پايدار براي ميراث جهاني.
· كنوانسيون يونسكو 2003 به منظور مراقبت از ميراث فرهنگي ناملموس.
· تعاريف و طبقه‌بندي‌هاي منظرهاي فرهنگي در قالب رهنمودهاي كاربردي براي اجراي كنوانسيون ميراث جهاني (نسخه فوريه 2005).
جهت شناخت:
1. به مقامات محلي و ملي، سازمان‌هاي غيردولتي و بين‌دولتي، دانشگاه‌ها، موسسات تخصصي و افراد حقيقي كه در زمينه نجات‌بخشي و توسعه پايدار منظرهاي فرهنگي فعاليت مي‌كنند، پيشنهاد مي‌نماييم تا فعالانه در بحث‌هاي پيرامون انواع گونه‌ها و طبقه‌بندي‌هاي منظرهاي فرهنگي در سرزمين‌هاي خود براي گسترش درك و شناخت منظرهاي فرهنگي و احتمال شمول آينده آنها در فهرست ميراث جهاني شركت نمايند.
2. به مقامات محلي و ملي پيشنهاد مي‌نماييم كه حمايت‌هاي خود از پژوهش‌هاي علمي و ارزيابي ارزش‌هاي ميراثي منظرهاي فرهنگي، طبيعي زيست محيطي به ويژه در مناطق پرخطر را افزايش داده و اينگونه اطلاعات را به صورت گسترده منتشر سازند.
جهت حفاظت:
3. به مقامات ملي پيشنهاد مي‌نماييم در صورتي كه قوانين ملي براي حفاظت و توسعه پايدار از منظرهاي فرهنگي در كشورهايشان وجود ندارد، موضوع برقراري چنين قوانيني را در هماهنگي با مقررات و قوانين موجود لحاظ نمايند. اين گونه قوانين بايد دربرگيرنده مالكيت، حق بهره‌برداري و اعمال مديريت به منظر فرهنگي باشند.
جهت حفاظت و توسعه پايدار:
4. به كشورهاي عضو پيشنهاد مي‌نماييم راهكارهاي ملي براي يكپارچگي برنامه ريزي مديريتي منظرهاي فرهنگي را بر اساس چشم‌اندازي بلندمدت در جهت توسعه پايدار بررسي و تدوين نموده و اين راهكارها را در رابطه با بند 5 الف كنوانسيون ميراث جهاني و پاراگراف 119 رهنمودهاي اجرايي كنوانسيون ميراث جهاني بكار بندند.
5. به مقامات ملي و محلي پيشنهاد مي‌نماييم حمايت و توجه خود به جوامع زنده در خطر كه جوامع عشايري و بومي را در برمي‌گيرند، زندگي اقتصادي و اجتماعي آنها، شيوه‌هاي زندگي و نحوه استفاده‌شان از زمين كه منظرهاي فرهنگي را به وجود مي‌آورند افزايش دهند.
6. به مديران محوطه‌هاي منظر فرهنگي و مقامات برنامه‌ريز پيشنهاد مي‌نماييم كه ارتباط پوياي ميان ميراث فرهنگي ملموس، غيرملموس، مردم و توسعه اقتصاد محلي و منطقه‌اي را به خوبي بررسي و درك نمايند تا از اين طريق يكپارچگي كامل برنامه‌ريزي توسعه عمومي و فرآيند مديريت امكان‌پذير شود.
7. به مقامات محلي و ملي، سازمان‌هاي غيردولتي و بين دولتي، دانشگاه‌ها، موسسات تخصصي و افراد حقيقي پيشنهاد مي‌نمايند تا مشاركت و همكاري تازه‌اي را در جهت دستيابي به منطقه يكپارچگي در سطوح منظر فرهنگي آغاز نمايند.
8. به مقامات ملي و محلي پيشنهاد مي‌نماييم كه پيش از هر گونه تصميم‌گيري براي اجراي عمليات مهم همگاني و ساخت و سازهايي كه برگشت‌پذيري آنها مشكل است، اثرات بالقوه اجراي اين گونه طرح‌ها بر منظرهاي فرهنگي، يكپارچگي بوم زيستي و تمامي ارزش‌هاي مربوط به ميراث را ارزيابي و مورد توجه قرار دهند.
جهت توسعه مناسب گردشگري:
9. به مقامات محلي و ملي و صنايع گردشگري پيشنهاد مي‌نماييم كه به بناهاي سنتي در مقياس محلي، دانش پايه، صنايع فرهنگي و جايگاه منظر فرهنگي به هنگام برنامه‌ريزي جهت زير ساخت گردشگري توجه نمايند.
10. به مقامات محلي، ملي و دست‌اندركاران صنايع گردشگري و گردشگران
پيشنهاد مي‌نماييم تا در معرفي و رويكرد به گردشگري منظر فرهنگي، شأن اعضاي جوامع محلي و بومي و نيز ارزش‌ها و ميراث آنان را مورد توجه قرار دهند.
جهت آگاهي، ظرفيت‌سازي و آموزش:
11. به مقامات محلي و ملي، سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي، دانشگاه ها، موسسات تخصصي و افراد حقيقي پيشنهاد مي‌نماييم تا ظرفيت‌سازي و برنامه‌هاي آموزشي را جهت ارتقا منابع انساني بر مبنا ارزشي حفاظت و مديريت توسعه پايدار منظر فرهنگي سازماندهي كنند.
12. به مقامات محلي و دولتي و رسانه‌ها پيشنهاد مي‌نماييم كه تدابير اساسي جهت افزايش آگاهي عمومي نسبت به اهميت منظرهاي فرهنگي را انديشيده و در اين راستا به تقويت نقش اساسي مشاركت عمومي محلي در حفظ فرايند منظرهاي فرهنگي بر اساس اعتماد، شفافيت و گفت‌وگو در نظر بگيرند.
13. به مديران محوطه‌هاي منظر فرهنگي پيشنهد مي‌نماييم كه شناخت كاملي از چگونگي و نظام اعتقادي كه اغلب باعث حصول اطمينان از رسيدن به يك نظام مديريتي بر جامعه محلي و حفظ كيفيت‌هاي منظر فرهنگي مي‌شود، كسب نمايند.
14. به مقامات محلي و دولتي پيشنهاد مي‌نماييم كه در مواد آموزشي ملي خود و با تاكيد بر تعامل ميان مردم و محيط زيست آموزه‌هاي ميراث جهاني را افزايش داده و به مشاركت سازمان‌هاي غيردولتي در فعاليت‌هاي آموزشي غيررسمي ميراث جهاني توجه كنند.
اقدامات خاص براي آينده نزديك (كوتاه مدت):
15.به يونسكو و كميته ميراث جهاني يونسكو پيشنهاد مي‌نماييم كه رهنمودهاي مديريت منظر فرهنگي را روز‌آمد، تكميل و توزيع كرده و مجموعه‌اي از مطالعات موردي در زمينه مديريت و تجربيات موفق را همراه با روش‌شناسي‌هاي منظرهاي فرهنگي ميراث جهاني جمع‌آوري و منتشر نمايند به همان‌گونه كه در برنامه كاري 1993 كميته ميراث جهاني به تصويب رسيده است. همچنين پيشنهاد مي‌شود كه كشورهاي عضو نسبت به نيازهاي محلي رهنمودهايي مناسب در مقياس ملي تدوين نمايند.
16. به يونسكو و كشورهاي عضو پيشنهاد مي‌نماييم تا نشست‌هاي كارشناسي منظمي را در ارتباط با موضوعات مربوط به مسائل منظرهاي فرهنگي و ميراث جهاني، به ويژه در زمينه حساس فرهنگي توسعه گردشگري مبتني بر ظرفيت‌هاي موجود محوطه، حفاظت و مديريت يكپارچه و همچنين ارزيابي اثرات فرهنگي برگزار نمايند. به ويژه:
· توسعه گردشگري حساس فرهنگي بر اساس ظرفيت محوطه
· حفاظت و مديريت يكپارچه
· ارزيابي تاثير فرهنگي و عواقب عمليات عمراني و عمومي
· آمادگي در هنگام بروز حوادث و حفاظت پيشگيرانه
· تعامل بين ميراث ملموس و ناملموس
17. به يونسكو و كشورهاي عضو پيشنهاد مي‌نماييم كه گروه كارشناسي منطقه‌اي را به منظور تبادل اطلاعات و رسيدن به راهكارهاي افزايش همكاري منطقه‌اي در جهت اجراي كنوانسيون ميراث جهاني به وجود آورند.
18. به كميته ميراث جهاني يونسكو و ايكروم پيشنهاد مي‌نماييم كه از برنامه‌هاي حفاظت منطقه‌اي يكپارچه همانند برنامه ITUC سابق ايكروم حمايت كنند.
19. به مقامات ملي و محلي كه مديريت ميراث جهاني با توان بالقوه ارزشي منظرهاي فرهنگي را به عهده دارند پيشنهاد مي‌نماييم امكان گسترش و توسعه محدوده ميراث جهاني مربوطه را به نحوي كه حفاظت و مديريت بخش وسيع‌تري از منظر فرهنگي را شامل مي‌شود، بررسي نمايد.
20. به كميته ميراث جهاني يونسكو و مركز ميراث جهاني پيشنهاد مي‌نماييم كه انجام مطالعاتي در زمينه ميراث جهاني و پروژه‌هاي عمراني با مقياس بزرگ را در نظر گيرند كه اين مهم مي‌تواند از مطالعه «سدها و ميراث جهاني» آغاز گردد. همان‌گونه كه در مطالعه «معادن و ميراث جهاني» نيز انجام گرديده است. اهميت موضوع بدان جهت است كه تخريب فزاينده و غيرقابل بازگشت به منظرهاي فرهنگي و محوطه‌هاي ميراث جهاني بدين ترتيب مورد توجه قرار خواهد گرفت.
13 خرداد 85 ـ 3 ژوئن 2006
تغييرات قطعي در پژوشکده باستان شناسي
آذر نوش: من استعفا نکرده ام!
تهران ، خبرگزاري ميراث فرهنگي
گروه استان ها: تازه ترين گزارش هاي دريافتي حاکي از قطعي بودن تغيير و تحولات در پژوهشکده باستان شناسي است و گفته مي شود رئيس جديدي براي پژوهشکده انتخاب شده است. در همين حال دکتر مسعود آذر نوش ، رئيس کنوني پژوهشکده با تاييد اين خبر تاکيد کرد که اين تغيير به دليل استعفاي وي از سمت کنوني اش نبوده است.
پژوهشكده باستان‌شناسي كشور از جمله بخش‌هاي مهم در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است كه دکتر مسعود آذر نوش در سال 80 رياست آن را عهده دار شد .
دکتر آذر نوش طي دوره کاري خود، فغاليت گسترده اي را در مورد جمع آوري اسناد و مدارک مربوط به باستان شناسي آغاز کرد که به اين امر پيش از آن در پژوهشکده توجه زيادي نمي شد . همچنين وي سيستم باستان شناسي کشور را به شکل مدرن در آورد و علم ميان رشته اي را وارد حوزه باستان شناسي کشور کرد .
کاوش نجات بخشي تنگه بلاغي که بي سابقه ترين حرکت باستان شناسي در خاور ميانه محسوب مي شود ، از ديگر اقدامات مهمي بود که در زمان رياست دکتر آذرنوش در پژوهشکده صورت گرفت.
http://www.chn.ir/news/?section=2&id=31807
18 خرداد 1385 ـ 8 ژوئن 2006
آغاز فصل سوم و
چهارم پژوهش‌هاي تنگه بلاغي
و
احتمال آبگيري
سد در پاييز سال جاري
به گزارش خبرنگار ايلنا، پس از پايان فصل دوم پژوهش‌هاي هيات‌هاي ايران - آلمان,
ايران - لهستان و ايران - فرانسه و فصل سوم ايران-ايتاليا، به دليل دستاوردهايي كه
اين تحقيقات به همراه داشته, هيات‌هاي ايران - آلمان و ايران - لهستان اظهار تمايل
كردند كه كاوشهاي خود را در تنگبلاغي ادامه دهند. كه با توجه به احتمال آبگيري
سد در پاييز سال جاري،
اين گروهها بايد پيش از شروع بارندگيهاي پاييزي، پژوهش‌هاي خود را آغاز كنند.
براساس اين گزارش, كاووشهاي هيات ايران - آلمان كه از بهمنماه سال 84 در
تنگبلاغي آغاز شده بود و بر روي دوره پيش از تاريخ اين منطقه كار ميكردند، منجر
به كشف كورههاي پخت سفال و تدفين مربوط به دوره باكون شد. اين در حالي است كه
تاكنون تدفين مربوط به دوره باكنون شناسايي نشده بود.
همچنين، هيات ايران - لهستان موفق به كشف يك كارگاه با 10 حوض گچي با خمرههايي در
مقابل آن شدند.
همچنين، فصل سوم كاووشهاي هيات ايران - ايتاليا, منجر به كشف محوطه فرا هخامنش
(مربوط به پايان دوره هخامنش و آغاز دوره ساساني در فارس) شد كه در اين دوره فارس
شاهان خود را داشته است. همچنين، استقرارهايي با چندين اتاق و تدفين از اين دوره
كشف شده است.
براساس اين گزارش، با توجه به اين كه كشفيات هيات‌هاي باستان‌شناسي به همراه خاك
اطراف آن، به موزه منتقل شده و تحقيقات باستان‌شناسي اين محوطه تاريخي نيز انجام
شده، پيشبيني مي‌شود كه با پايان فصل سوم تحقيقات هيات‌هاي ايران- آلمان و
ايران - لهستان، آبگيري سد امكان‌پذير بوده و مانعي براي كار تحقيقاتي برروي
بخش‌هاي كناري آن نخواهد بود.
زمان درج خبر : 18 خرداد 1385 / 15:26
خبرنگار : گروه
خبر
زمان تاييد خبر: 18 خرداد 1385 / 17:16
دبير خبر : ليلا
بيات
http://news.moe.org.ir/shownews.asp?id=19749
19 خرداد 1385 ـ 9 ژوئن 2006
بر اثر غفلت در تعيين حريم، تنها شهر هخامنشيان به آب سپرده مي‌شود
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران ـ سرويس: ميراث فرهنگي
بخشي از تنها شهر باقي‌مانده از دوره‌ي هخامنشي با ساخت سد زير آب مي‌رود.
مدير اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري استان سيستان و بلوچستان در اين‌باره به خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، توضيح داد: محوطه‌ي باستاني دهانه‌ي غلامان يكي از آثار شاخص ايران از دوره‌ي هخامنشيان و بعد از آن است كه متاسفانه هنوز تعيين حريم نشده است. ازسوي ديگر، قرار است در آن منطقه سدي ساخته شود كه در صورت ساخت آن، 30 درصد از اين محوطه‌ي باستاني ارزشمند تخريب خواهد شد.
حسنعلي شهركي با بيان اين‌كه تعيين نشدن حريم دهانه‌ي غلامان به اين سرمايه‌ي كشور خسارت مي‌زند، تاكيد كرد: مسوولان ساخت سد تاكنون از ارائه‌ي مجوزها خودداري كرده‌اند. البته اقدامات لازم نيز براي تعيين حريم دهانه‌ي غلامان در حال پيگيري است.
همچنين رييس دانشکده‌ي هنر دانشگاه سيستان و بلوچستان نيز پيش از اين اعلام كرده بود: دهانه‌ي غلامان كه تنها سايت مهم دوره‌ي هخامنشي در جبهه‌ي شرق ايران است با حفر چاه از ميان مي‌رود.
موسوي حاجي از مسوولان خواسته بود تا در اين‌باره پيگيري‌هاي لازم را انجام دهند و از نابودي دهانه‌ي غلامان جلوگيري کنند.
http://www.isna.ir/Main/NewsView.aspx?ID=News-731490&Lang=P
21 خرداد 1385 ـ 11 ژوئن 2006
در مراسم جلسه توديع و معارفه مديران جديد سازمان ميراث فرهنگی
مسعود آذرنوش، از رياست پژوهشگاه ميراث فرهنگی به مشاورت آن رسيد!
ميراث داري به معناي توقف در زمان نيست
خبرگزاري ميراث فرهنگي_ميراث استان ها: "حسن فاضلي نشلي" به عنوان رئيس پژوهشکده باستان شناسي و "احمد خوشنويس" به عنوان مدير پژوهشکده ابنيه و بافت تاريخي معرفي شد.
«طه هاشمي»، رئيس پژوهشگاه و معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در جلسه توديع و معارفه‌اي که به همين منظور در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري برگزار شد گفت: «من از اين جلسه به عنوان جلسه توديع ياد نمي کنم و آن را تنها معرفي نيروهاي جديد به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مي دانم. ما امروز نيروهايي را به سازمان اضافه مي‌کنيم و همچنان از توان نيروهاي پيشين کمال استفاده را مي‌بريم.»
هاشمي گفت: «ميراث داري به معناي توقف در زمان نيست و ما بايد با استخراج درست علم مسير را براي آيندگان هموار کنيم و در مقابل آنها پاسخ‌گو باشيم.»
وي گفت: «ما در گذشته وابسته به علم و حضور باستان شناسان خارجي بوديم اما امروز روي پاي خودمان ايستاده‌ايم و پس از اين نيز براي ورود به مرحله جديدي از فعاليت‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، به فکر و نيروهاي جديد نياز داريم تا در اين راه ما را ياري کنند.»
به گفته وي نيروهاي جديد طي يک نظر سنجي درمحافل علمي انتخاب شدند و در اين راه درهاي پژوهشگاه روي کساني که مي‌توانستند مسئوليت‌هاي تازه را بپذيرند باز بود و از آنجا که پيش از اين ذهنيت علمي دانشگاهي چندان به مدد گرفته نمي‌شد، براي استفاده از ظرفيت‌هاي دانشگاهي از چهره‌هايي از اين دست استفاده شده است.
وي در مورد موفقيت‌‌هاي اخير سازمان طي دو سال گذشته گفت: «کاهش ارتفاع برج جهان‌نما و پيگيري کاوش‌هاي باستان شناسي در حوزه آبگيري سد سيوند از جمله مهمترين و بزرگترين دستاوردهاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و پژوهشگاه اين سازمان بوده است.»
هاشمي با معرفي مديران جديد پژوهشگاه، وظيفه جديدي را به عهده مديران پيشين گذاشت و اعلام کرد مسعود آذرنوش، در سمت جديد مشاور پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و محمد حسن محب‌علي، در سمت جديد دبير ستاد بقاء متبرکه و اماکن مذهبي، به کار و کمک خود در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور ادامه مي‌دهند.
هاشمي در معرفي مديران جديد گفت: «دکتر حسن فاضلي، دکتراي باستان شناسي از انگلستان دارند و دانشمند جواني در عرصه باستان شناسي کشور محسوب مي‌شوند. همچنين دکتر احمد خوشنويس از چهره‌هاي شناخته شده‌اي هستند که مهندسي و دکتراي مرمت دارند. پيش از اين دکتر حسن فاضلي رياست موسسه باستان شناسي دانشگاه تهران را برعهده داشتد که در تحولات اين موسسه در عرصه باستان شناسي کشور نقش مهمي ايفا کرده اند.»
پيش از سخنان هاشمي، آذرنوش در سخناني مديريت را بخشي از يک مسابقه دو‌ميداني سرعت دانست که هر کسي بر اساس توانايي، بخشي از مسير باقي مانده را مي‌پيمايد.
آذرنوش اعتلاي باستان شناسي کشور را در گرو باستان شناسان و اعتلاي باستان شناسان را در گرو اعتلاي باستان شناسي کشور دانست و گفت: «افتخار من اين است که طي 5 سال مديريت پژوهشکده باستان شناسي کشور، به اعتلاي آن انديشيده‌ام و در اين راه گام برداشته‌ام. در اين مدت از همکاري صميمانه بسياري از دوستان بهره‌مند بودم که از آنها سپاسگذارم.»
وي در پايان صحبت‌هاي خود با تعريف داستان حسنک وزير از تاريخ بيهقي، انتصاب خود در سمت مديريت پژوهشکده باستان شناسي را حاصل تدبير آگاهانه و درست مهندس بهشتي، رييس اسبق سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري دانست و زمان توديع خود را حاصل تدبير آگاهانه هاشمي و براي مديريت جديد پژوهشکده باستان شناسي آروزي موفقيت کرد.
پس از صحبت‌هاي آذرنوش، محب‌علي که بدون اطلاع قبلي در جلسه توديع خود شرکت کرده بود در سخناني گفت: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور طي دو سال گذشته در بلا تکليفي به سر برده است و اين موضوع سبب شده تا از مسئوليت اصلي خود که حفاظت است فاصله بگيرد.
به گفته محب علي پژوهشکده ابينه و بافت تاريخي به علت بلاتکليفي سازمان ميراث فرهنگي نتوانست طي دو سال گذشته فعاليت درستي انجام دهد.
وي ميراث فرهنگي را شعور يک مملکت دانست و گفت: «بايد براي اعتلاي ميراث فرهنگي کوشيد و اين راه نيازمند نيروهاي عاشق و جوان است.»
«حسن فاضلي نشلي» در جلسه معارفه خود به عنوان مدير پژوهشکده باستان شناسي با تشکر از طه هاشمي و زحمات مسعود آذرنوش گفت: «سياست‌هاي جديد پژوهشکده باستان شناسي در ادامه فعاليت‌ها و سياست‌هاي قبلي است و تلاش مي‌شود تا فرصت پژوهش و کاوش براي تمامي باستان شناساني که براي باستان شناسي کشور تلاش مي‌کنند فراهم شود.»
وي بودجه باستان شناسي کشور را هم تراز بودجه‌هاي باستان شناسي کشور‌هايي مثل انگلستان و آمريکا دانست و گفت: «با اين حال سهم باستان شناسي کشور در انتشار مطالب علمي تنها 45 درصد است و اين در حالي است که ترکيه با يک و نيم درصد بودجه باستان شناسي کشور سهم بيشتري در انتشار مطالب علمي دارند. پژوهشکده باستان شناسي به سياست انتشار گزارش‌هاي باستان شناسي ادامه مي‌دهد و زين پس گزارش‌هايي قابل اعتنا هستند که در مقياس‌هاي جهاني قابل عرضه باشند.»
احمد خوشنويس مدير جديد پژوهشکده ابنيه و بافت تاريخي، سخنران بعدي اين جلسه بود که معماري ايران را نمادي از عرفان اين سرزمين دانست و گفت: «تنها با عشق ورزي به اين نماد است که مي‌توان در احياء و حفاظت از آن کوشيد.»
در پايان اين جلسه "بقايي"، قائم مقام سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با انتقاد از فاصله به وجود آمده ميان امر پژوهش و اجرا، از مديران و مسئولان سازمان خواست براي رفع اين فاصله بکوشند.
اين جلسه با اهداء جوايزي به آذرنوش، فاضلي،خوشنويس و محب‌علي به پايان رسيد.
حسن ظهوري
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=31941
21 خرداد 1385 ـ 11 ژوئن 2006
سازمان ميراث فرهنگي براي كاووش در درياچه سد سيوند يك سال فرصت خواسته است.
سايت وزارت نيرو:
معاون
پشیبانی،حقوقي و پارلماني وزير نيرو، از آبگيري و بهره برداري از
۱۵
سد بزرگ تا پايان امسال در كشور خبر داد.
علي يوسف پور در سفر به چهارمحال و بختياري افزود: هم‌اكنون بيش
۸۵سد بزرگ در كشور در دست احداث است، كه برخي
از اين سدها در صورت تامين اعتبار مودر نياز تا پايان برنامه چهارم توسعه،آبگيري و
به بهره‌برداري خواهند رسيد.
وی گفت:هم‌اكنون از
۶۰ميليارد
مترمكعب منابع آبي كشور حدود
۳۰ ميليارد مترمكعب از كشور خارج مي‌شود، كه با احداث سد مي‌توان از
خروج آنها جلوگيري كرد.
به گفته وي،با بهره‌برداري از اين
۱۵سد
تا پايان امسال ، ظرفيت ذخيزه آبهاي كشور دو ميليارد مترمكعب افزايش مي‌يابد و
ميزان ذخيزه آب پشت سدها از
۳۰ميليارد
مترمكعب فعلی به
۳۲ميليارد
مترمكعب خواهد رسيد.
وي همچنین افزود:هم‌اكنون مجلس شوراي اسلامي تخصيص سالانه
۳۰هزار ميليارد ريال اعتبار را براي وزارت نيرو ،تخصيص مصوب
كرده، كه وزارت نيرو براي بهره برداري و نگهداري از سدها سالانه توان هزينه كردن
۱۵۰هزار ميليارد ريال را دارد.
وی،در خصوص آبگيري سد سيوند در استان فارس اظهار داشت: سازمان ميراث فرهنگي و
گردشگري براي كاووش در درياچه اين سد يك سال فرصت خواسته است.
به گفته وي، سازمان ميراث فرهنگي هم‌اكنون در حال احداث يك ساختمان موزه براي
نگهداري ابينه تاريخي سد سيوند است.
يوسف پور، از بررسي طرح احداث نيروگاههاي هسته‌اي توليد برق بومي در كشور خبر داد و
گفت:در حال حاضر سوخت نيروگاههاي كشور از طريق سوخت فسيلي نظير نفت ، گازوئيل ،
مازوت و گاز تامين مي‌شود.
وي تصريح كرد: مجلس شوراي اسلامي وزارت نيرو را ملزم به توليد
۲۰هزار مگاوات برق كرده است و از اين رو
وزارت نيرو توليد اين ميزان برق را از طريق احداث نيروگاههاي بومي اتمي تامين خواهد
كرد.
يوسف پور، از افزايش صادرات برق به كشور عراق نیز خبر داد و گفت: ايران هم اكنون
۲۰۰مگاوات برق به عراق صادر مي‌كند، كه
درخواست عراقي‌ها به يك هزار مگاوات رسيده است.
http://news.moe.org.ir/shownews.asp?id=19856&q=%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF
22 خرداد 85 ـ 12 ژوئن 2006
درصورت آبگیری سد سیوند باستانشناسان در آینده هم نمی توانند محل آثار را شناسایی کنند
ميراث استان‌ها: عکس‌برداري هوايي از دره و تنگه بلاغي و تهيه نقشه تپوگرافي براي اساس عکس‌هاي گرفته شده ، وضعيت زمين ريخت شناسي اين دره باستاني را براي باستان شناساني که در آينده و پس از عمر سد سيوند به دره بلاغي مي‌آيند جاودانه کرد.
«شهريار عدل»، باستان شناس ايراني و کارشناس پرونده‌هاي ثبت ميراث جهاني در ايران، در اين‌باره به ميراث خبر گفت: «آبگيري سد سيوند باعث مي‌شود رسوبات زيادي از طريق رودخانه پلوار پشت سد جمع شود و همين موضوع نيز باعث پايان بخشيدن به عمر سد مي‌شود. از سوي ديگر اين رسوبات سطح درياچه سد را پر مي‌کند و به همين علت وضعيت توپوگرافي منطقه نيز محو مي‌شود و باستان شناساني که در آينده به دره بلاغي مي‌آيند نمي‌توانند محل آثار را شناسايي کنند.»
وي در ادامه افزود: «به خواسته دکتر طالبيان براي آنکه باستان شناساني که 200 سال ديگر براي پژوهش و کاوش به تنگه بلاغي مي‌آيند، بتوانند وضعيت توپوگرافي منطقه را شناسايي کنند، از دره و تنگه بلاغي با ارتفاع پايين عکس‌برداري هوايي انجام شد و هم اکنون نيز اين عکس‌ها با استفاده از متخصصان نقشه‌برداري باستان شناسي از سازمان نقشه‌برداري کشور، به صورت نقشه توپوگرافي درآمده است و به صورت بايگاني باقي مي‌ماند تا مورد استفاده آيندگان قرار گيرد.»
سد سيوند، سدي خاکي با هسته رسي است که عمر آن دست کم 100 سال تخمين زده مي‌شود. پس از اين زمان، سد به علت رسوباتي که در پشت آن جمع مي‌شود، به صورت آبشار در مي‌آيد اما سطح درياچه آن که همان دره بلاغي و آثار باستاني موجود در آن است از رسوبات پر مي‌شود.
عدل در ادامه گفت: «اين کار براي پژوهشگران آينده انجام مي‌شود و از آنجايي که غرق آثار در ميان درياچه سد سيوند باعث تخريب آثار نمي‌شود، باستان شناساني که 200 سال ديگر به اين تنگه و دره باستاني مي‌آيند مي‌توانند با تشخيص محل آثار و توپوگرافي منطقه از طريق نقشه‌هاي تهيه شده، پس از برداشتن رسوبات به کاوش در تنگه بلاغي مشغول شوند.»
سد سيوند در اواسط مرداد امسال کامل و آماده آبگيري مي‌شود. در صورت آبگيري سد سيوند، نزديک به 131 اثر باستاني موجود در اين تنگه باستاني غرق مي‌شود.
هم اکنون هيات‌هاي ايراني و خارجي در تنگه بلاغي مشغول کاوش و نجات بخشي اين آثار هستند.
http://www.chn.ir/news/?section=2&id=31919
24 خرداد 85 ـ 14 ژوئن 2006
کوشک داريوش مزين به سنگهاي سياه و سفيد بوده است
ميراث استان‌ها ـ تازه‌ترين يافتههاي باستان شناسي کاخ داريوش در تنگه بلاغي نشان مي‌دهد که اين کاخ ، کوشکي بوده با ايواني چهار ستوني که به عنوان تفرج‌گاه داريوش و شاهان هخامنشي مورد استفاده قرار مي گرفته و براي تزئينات آن از پايه ستونهاي سياه و سفيد استفاده شده است.
«محمد تقي عطايي»، سرپرست ايراني هيات مشترک باستان شناسي ايران و فرانسه تنگه بلاغي در اين‌باره به ميراث خبر گفت:«وسعت محوطه مربوط به کوشک داريوش حدود يک هکتار است که احتمال مي‌داديم تمام محوطه يک هکتاري مربوط به فضاي کاخ باشد. اما کاوشها نشان داد تنها بخشي از اين محوطه به ابعاد 30 در 30 متر مربوط به بخش شاه‌نشين مي‌شده و به همين دليل معتقديم در اين محل کوشکي از دوره داريوش وجود داشته است.»
به گفته وي، از جمله مهمترين يافتههاي باستان‌شناسي در اين کوشک شناسايي و کشف تزئينات ايوان آن بود که در آخرين روزهاي کاوش آشکار شد.
پيش از اين هيات مشترک باستان شناسي ايران و فرانسه موفق شده بودند پايه ستوني سياه رنگ را از زير آوارهاي اين کوشک هخامنشي کشف کنند. اين پايه ستون اکنون در محل پايگاه پاسارگاد قرار دارد.
همچنين شواهد به دست آمده از اين بناي هخامنشي نشان مي‌دهد که در ساخت آن از مصالح بسيار عالي استفاده و از نظر ساختمان‌سازي و پي سازي نيز يسيار مستحکم ساخته شده است به طوري که با وجود تخريب‌هاي زياد همچنان بخش‌هايي از آن باقي مانده است.
عطايي در مورد تزئينات شناسايي شده در کوشک داريوش به ميراث خبر گفت: «در ادامه کاوش‌هاي باستان شناسي در محوطه 34 و محل کوشک داريوش، ايوان آن از زير آوار بيرون آمد و مشخص شد که اين ايوان چهار ستون داشته است. زير ستونهاي به کار رفته در ايوان مربع شکل و به ابعاد 65 در 65 سانتي‌متر مربع است در حالي که پايه ستونهاي کشف شده در اين کوشک دايره شکل بوده است. اگرچه تجربه نشان داده در کاخ‌هاي هخامنشي در صورتي که از زير ستون مربع شکل براي پايه ستونهاي گرد استفاده مي‌شده چيزي شبيه به داغي پايه ستون روي زير ستون باقي مي‌مانده است، اما زير ستونهاي کشف شده در ايوان کاخ اثري از داغي پايه ستونهاي گرد ديده نمي‌شود.»
شواهد باستان شناسي حاکي از آن است که روي زير ستونهاي کشف شده در محل ايوان از پايه ستونهاي مربع شکل استفاده شده باشد.
عطايي در اين‌باره گفت: «روزهاي پاياني کاوش در محوطه 34 ما را از سردرگمي نجات داد و ما موفق شديم برخي قطعات سنگهاي سياه، از نوع سنگهاي به کار رفته در پاسارگاد را همراه با سنگهاي سفيد از نوع سنگهاي سيوند که باز هم در پاسارگاد استفاه شده است ، در بقاياي اين کوشک شاهي کشف کنيم. اين سنگ‌ها مانند سنگهاي به کار رفته در بناي پاسارگاد در اثر سرما ورقه ورقه شده‌اند و نشان مي‌دهند که به عنوان پايه ستونهاي مربع شکل در ايوان کوشک مورد استفاده قرار مي‌گرفتند.»
وي يادآور شد: «با کشف اين سنگ‌ها مشخص شد براي برپايي ستونهاي ايوان از زير ستونهاي مربع شکل و پايه ستونهاي سياه و سفيد مربع که قطعات سنگ سياه در زير و سنگ سفيد روي آن قرار مي‌گرفته استفاده مي‌شده است. سپس ستونهاي چوبي نيز روي اين پايه ستون‌ها قرار مي‌گرفته و سقف نيز روي آن قرار مي گرفته است.»
اين کشف باستان شناسان نشان مي‌دهد در آن دوران براي تزئينات ايوان کوشک از سنگهاي سياه و سفيد که از معادن سنگ سيوند و پاسارگاد استخراج مي‌شده استفاده مي‌کردند.
با پايان يافتن فصل نخست کاوش در کوشک داريوش در تنگه بلاغي، نوع معماري و پلان اين بناي هخامنشي تا حد زيادي مشخص شده است و باستان شناسان احتمال مي‌دهند با آغاز فصل دوم محوطه 34 بتوانند بخش‌هايي از کوشک را که زير تيغ بولدوزرها نرفته است، کاوش و شناسايي کنند.
شواهد نشان مي‌دهد محوطه 34 پس از آبگيري سد سيوند غرق نمي‌شود اما رطوبت ناشي از اين آبگيري باعث مي‌شود که کوشک داريوش از بين برود.
ساخت سد سيوند اواسط مرداد امسال به پايان مي‌رسد و طبق آخرين توافقات انجام شده ميان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با وزارت نيرو، آبگير اين سد خاکي منوط به اجازه سازمان ميراث فرهنگي است.
در صورتي که سد سيوند آبگيري کند 131 اثر باستاني موجود در تنگه و دره بلاغي غرق مي‌شود. دره بلاغي مهمترين چشم‌انداز پاسارگاد محسوب مي‌شود و بخشي از منظر فرهنگي اين محوطه باستاني و ثبت جهاني است.
حسن ظهوری
http://www.chn.ir/news/?section=2&id=32005
25 خرداد 85 ـ 15 ژوئن 2006
سد دوره هخامنشی را با مواد منفجره ویران کرده اند
بقايايي از يك سد بزرگ مربوط به دوره
هخامنشي در نتيجه بررسي هاي باستان شناسان فرانسوي در استان فارس كشف شد.
سایت رسمی وزارت نیرو -
اين
سد خاكي با كانال هاي سنگي ساخته شده و در تنگه (حناي مرودشت ) ، در نزديكي شهرستان
(خرمبيد) واقع شده است . (رمي بوشارلا) ، باستان شناس فرانسوي و سرپرست هيأت بررسي
و شناسايي مرودشت در مورد اين سد گفت: شواهد باستان شناسي نشان مي دهد كه احتمالا
سد خاكي موجود در تنگه حنا با كانال هاي سنگي توسط هخامنشيان ساخته شده است .
همچنين اين احتمال نير وجود دارد كه اين سد براي مهار آب هاي رودخانه اي كه از اين
تنگه مي گذشته احداث شده و آب كشاورزي را به بخش هاي ديگر مرودشت هدايت مي كرده است
. اين سد خاكي يك كانال هدايت آب دارد كه از سنگ هاي تراش خورده خاكستري رنگ ساخته
شده است . در ساخت و چفت و بست اين سنگ ها از بست هاي فلزي استفاده شده است . سد
خاكي مرودشت داراي طول تقريبي 500 متر است. قسمت شرقي اين سد بر اثر طغيان رودخانه
شكسته و از بين رفته است. (حميدرضا رضايي) مدير اداره ميراث فرهنگي و گردشگري
مرودشت و سرپرست پايگاه پژوهشي
پاسارگاد در مورد وضعيت فعلي اين
سد به ميراث خبر گفت: قسمت هاي شمالي و جنوبي اين سد بالودر و مواد منفجره تخريب
شده است. همچنين كانال سنگي آن نيز در چند مرحله با لودر،
در سالهاي 83 و 84 تخريب شده است ، استفاده از
مواد منفجره و لودر براي تخريب سد نشان مي دهد كه در دوره هخامنشي اين سد بسيار
محكم ساخته شده بوده است، زيرا با گذشت 2500 سال از زمان ساخت، تخريب آن
تنها با استفاده از مواد منفجره انجام شده است.
دببر خبر: لیلا بیات