فايل ويدئوئی به فرانسه:
مصاحبه اختصاصی با آقای فرانچسکو باندارين
رئيس مرکز ميراث جهانی يونسکو در پاريس
با سپاس فراوان از آقای سعيد موحد، ژورناليست فرانسوی ـ ايرانی،
و عضو کميته نجات پاسارگاد، که اين گفتگو را اختصاصاً برای سايت کميته انجام داده اند
و نيز با تشکر بسيار از آقای ميلاد بهار برای انجام کار تهيه ويدئو و امور فنی
پنجشنبه، اول ماه ژوئن سال 2006
ترجمه به فارسی
پرسش: آقای باندارين، چه مدتی است که به اين مقام برگزيده شده ايد؟ آيا ممکن است توضيحی در مورد فعاليت ها و سازمان های زير نظرتان بدهيد؟
پاسخ: کم و بيش مدت شش سال می شود. فعاليت ها و مسئوليت های سازمان را، که بسيار متعدد هستند، می توان به سه بخش اساسی تقسيم کرد: 1) تهيه و پخش گزارش های سازمان در مورد محوطه های ميراث جهانی، تدارک جلسات مختلف با متخصصان امر، و نشر و اعلام اين گزارش ها در جهان؛ 2) کمک رسانی های فنی و تخصصی در زمينه حفظ و بازسازی اين ميراث جهانی به کشورهائی که به آن نياز دارند. اين خود وظيفه ای بزرگ و وسيع برای سازمان است؛ 3) چاپ و نشر اطلاعات در مورد اقدامات انجام شده سازمان، ايجاد وب سايت های مختلف آموزشی برای نسل جوان در رابطه با حفظ و مراقبت از ميراث تاريخی ـ فرهنگی جهان.
پرسش: بعنوان مديرکل اين سازمان، چه برداشتی از نوع روابط و تبادل اطلاعات با مسئولان ايرانی همتای خود داريد؟
پاسخ: همانطور که می دانيد، من اخيراً از ايران برگشته ام. و در حال حاضر هم يک هيئت ديگر از طرف سازمان ما، همراه با اعضاء دفتر يونسکو در تهران، همراه با مسئولان ايرانی، مشغول تدارک و تنظيم سمينارهائی در مورد منظرهای فرهنگی تخت جمشيد در جهان هستند. و می توانم بگويم که در حال حاضر روابط نسبتاً خوبی با آنها داريم. در عين حال، با توجه به اهميت و ارزش بسيار بزرگی که ايران در دنيا، از نظر تعداد محوطه هائی که جزو طبقه «ميراث جهانی» محسوب می شوند، دارد ما جلسات و گفتگوهای متعددی با نمايندگانشان در يونسکو داريم که من از اين امر خيلی خوشحالم.
پرسش: لطفاً، همانگونه که در مصاحبه مورخ بيستم ماه مه در تهران بيان کرده ايد، نظر خود را درباره خطرات احتمالی ناشی از طرح های عمرانی که در ايران در دست اجرا است، و از جمله طرح سد سيوند و منطقه پاسارگاد، روشن تر توضيح دهيد.
پاسخ: من در مدت اقامتم در ايران از محوطه های متعددی ديدن کردم، از جمله سد سيوند که اهميت بسياری دارد. ولی متأسفانه بايد بگويم که يونسکو نمی تواند به تنهائی مانع اجرای اين طرح و طرح های ديگر عمرانی شود. اين طرح ها، مثل ساخت بندر، پل و خطوط مراسلاتی و امثال آنها که در راه پيشرفت اقتصاد و صنعتی شدن برای يک کشور لازم هستند همواره با مصائب و ضررهائی همراه بوده اند. مثل طرح سد سيوند که سال های زيادی در جريان بوده و هنوز هم تمام نشده است و دو مشکل اصلی را به همراه دارد: يکی وجود مستقيم آثار در محوطه باستانی و بسيار مهم تنگ بلاغی است که بين آرامگاه کورش و شهر تاريخی تخت جمشيد قرار دارد و جاده ای که اين دو محل را بهم مربوط می سازد نيز از زمان هخامنشيان وجود داشته، و يکی هم نتايج زيست محيطی آن بر روی سراسر منطقه است.
پرسش: در اينجا می خواستم که نظر و باور عميق شخص خودتان را در مورد خطراتی که طرح آبگيری سد سيوند و ايجاد درياچه آن به همراه خواهد داشت صريحاً بيان کنيد.
پاسخ: آبگيری سد سيوند الزاماً قسمت های مهمی از محوطه ها را زير آب خواهد برد. بخشی از اين محوطه ها از محوطه هائی که در طبقه «ميراث جهانی» قرار می گيرند اهميت کمتری دارند و شبیه آنها در ايران بسيار زياد است. ولی تأثير مهم ديگر آن همان آثار زيست محيطی درياچه بر سفره های آبی زيرزمينی است که اين موضوع را، با توجه به اندازه درياچه ی سد که زياد وسيع نمی باشد، به سختی می توان محاسبه کرد. اما بايد هوشيار بود که 25 کيلومتر بالاتر از سطح اين درياچه آرامگاه کورش می باشد و در اين مورد هيچ ريسکی نبايد کرد. چون پاسارگاد جزو ميراث جهانی ثبت شده و ما تحقيقات خود را در اين زمينه ادامه خواهيم داد تا درباره اثرات زيان بار آبگيری سد اطلاعات مطمئن تری داشته باشيم.
پرسش: آيا شما تا کنون از سوی مسئولان و دست اندرکاران اين طرح گزارش رسمی دريافت کرده ايد؟
پاسخ: خير. ما خودمان از قبل از اين موضوع آگاه بوده ايم. من خودم هم شخصاً با يکی از مسئولان، به نام آقای زرگر، تماس های متعددی داشته ام و ايشان هم درباره ريسک ها و خطرات ناشی از اين طرح با من گفتگو داشته اند. ولی در واقع هنوز گزارش رسمی از طرف آنها نداشته ايم.
پرسش: آيا فکر نمی کنيد که دولت و مسئولات اجرائی در ايران بدون اطلاع يونسکو وارد مرحله آبگيری سد بشوند؟ يا اينکه قبلاً با شما تماس خواهند گرفت؟
پاسخ: يونسکو هنوز چنين درخواستی نکرده است. ما از آنها خواسته ايم که تحقيقات و ارزيابی های لازم در مورد منطقه ای که در معرض تهديد است ادامه داشته باشد و مسئله مراقبت از محوطه های جديد کماکان صورت بگيرد. ولی تصميم نهائی با دولت است نه با ما. اگر اين طرح آبگيری تهديد مستقيمی روی ميراث جهانی داشته باشد ما اقدام بخصوصی نمی توانيم بکنيم. ما کماکان تحقيقات خودمان را روی اثرات آينده ادامه می دهيم و برای اين کار هم از آنها خواسته ايم تا تمام امکانات لازم را در اختيار گروه های باستانشناسی يونسکو (آمده از پنج کشور آلمان، فرانسه، لهستان، ايتاليا و ژاپن) که در محل هستند، بگذارند ـ که همينطور هم شده است. می دانيد که در تمام دنيا سدهائی ساخته می شوند که با مشکلاتی هم روبرو هستند، و ليکن هنوز ما اين شانس را داريم که در محل حضور داشته باشيم و بتوانيم کماکان تجسسات و تحقيقات خودمان را با خيال راحت و با کمک های دولتی انجام دهيم.