بازگشت به صفحه اصلی

آيا شما هم نامه ي سرگشاده را امضا کرده ايد؟ 

روز والنتين

Valentain's day

يا

Alla hjärtansdag 

يا

     روز  دل ها

در سوئد

آيا جشن هاي ايراني توان جهاني شدن دارند  ؟

 از: دکتر تورج پارسي

 دانشجويي از جنوب سوئد به من زنگ زد و پرسيد آيا جشن هايي ايراني  توان  آن را ندارند كه جهاني بشوند " اين جوان طبق گفته ي خودش از مادري ايراني و پدري سوئدي زاده شده "

اوفارسي را خيلي خوب حرف مي زد ,فرهنگ مادريش را خوب مي شناخت و گرامي مي داشت در حالي كه اعتبار فرهنگ پدري را نيز والا مي دانست . اين جوان كه با انديشه اش مرا به خطه ي آگاهي و بينشش ره مي داد   تاكيدي داشت كه جشن  روز والنتين با وجوديكه اصلا سوئدي نيست امادر اينجا هم رسميت يافته است و نتيجه مي گرفت كه جشن هاي ايراني هم از اين توان برخوردارند كه در واقع پاسخ به پرسش خود بود . اما با مطرح ساختن آن مي خواست كه اين پرسش هم چنان باز بماند .

پيش از آنكه به پاسخ دانشجوي گرامي  بپردازيم ، نياز مي بيند كه به اين داستانواره ي  عشق  گذري بكنيم   تا شايد بتوان به بلنداي عشق  كه تنها مايه زندگي است دست بيابيم  .  از آنجايي كه عشق و شيدايي   وجه مشترك آدمي است .  همين وجه مشترك  سبب مي شود كه زبان عشق  جهاني  گردد .  تا جايي كه اين زبان جهاني در هفت اقليم يك معنا پيدا مي كند  بدانگونه  كه تيك و تاك  قلب عاشقان جهان  در  دستگاه  مهر و دوستي نواخته  مي شود.

بر اين اصل  بي گمان همه ي روزها ، روز دل است چرا كه دل پايگاه مهر است و دوستي . اما اگر روزي به اين نام و نشان نامور گشته و همه ي روزها را در خود جا داده است ، باز ازسر دولت عشق است ، باز كسي در ره عشق و دوستي سر باخته است  و امضاي خونينش در پاي قباله ي عشق ،  سندي بي همانند به دستان تاريخ سپرده است

به گفته ي رند شيراز :

بحريست بحر عشق كه هيچش كرانه نيست

آنجا جز آنكه جان بسپارند چاره نيست

آمده است كه در قرن سوم ميلادي ، در عصر  سزار  Claudius   مردان از شركت درجنگ خودداري مي كنند چراكه نمي خواستند آنها يي را كه دوست دارند ترك كنند به همين دليل از پيوستن به ارتش سرپيچي مي كنند.امپراتور از سرپيچي جوانان كه نشانه ي  نفرت از جنگ و عشق به خانه و خانواده است  خشمگين شده  دستور مي دهدعروسي در امپراتوري  ممنوع شود و آنهاهم  كه پيوند نامزدي بسته اند  فوراً نامزدي خود را به هم زده و دلدار را ترك كنند. در واقع امپراتور شعار ضد عشق و صلح و دوستي مي دهد و تبليغ جنگ مي كند ----- همان كاري كه اخوندها در زمان جنگ ايران و عراق كردند ----

جالب است سربازان روم در زمان فابيوس بزرگ سوگند نمي خوردند كه در جنگ شهيد شوند ، بلكه سوگند مي خوردند كه زنده و پيروز به خانه هاي خود برگردند و زنان خويش را شب ها و شب هاي دگر در آغوش بفشارند .

در اين ميان كشيشي به نام والنتين از قانون امپراتور سرپيچي مي كند و براي مردم جشن عروسي پنهاني برپا مي كندو دل ها را در پستو ها به هم پيوند مي دهد  در واقع در اينجا عشق و نفرت با هم روبرو مي شود .

.اين مرد از جان گذشته  از صداي دلنشيني برخوردار بوده و زماني كه در پرستشگاه مشغول مناجات بوده است رومنس» دلداده اش  مخفيانه به پرستشگاه مي رود تا صداي والنتيين را بشنود

سرانجام  نام والنتاين و نترسيش  در ميان مردم مي پيچد واز دروازهاي آهنين  كاخ  امپراتور هم مي گذرد . والنتين دستگير ومحكوم به اعدام مي شود . اماجوانان او را تنها نگذاشته و به ديدارش مي رو ند . از جمله ديداركنندگان  دختر زندان بان بود

كه  پدرش به او اجازه داد كه اين مرد سرباخته ي عشق را در درون سلول ملاقات كند. اين ديدار منجر به عشقي شد كه امروزه هم چنان جاري  است كه حتا منتج به نوشتن اين مقاله گشته است ..والنتيوس در روز ۱۴فوريه ۲۶۹ ميلادي يعني روز اعدامش ،  نامه اي با امضاي خود به دختر زندان بان داد كه در تاريخ ماندگارشد  

Love from your Valentine

 

و تاكيد او در نامه اش كه »عشق ارزنده ترين  گنجينه زندگي است و بر من زاري نكنيد « در واقع نهايت عشق و علاقه ي او به زندگي را گواهي مي كند .

نشانواره اين روز هميشه خوشبخت دل پر تپش است ، گل سرخ نيز همين معنا را مي رساند و به همين دليل است كه گفته مي شود :

گل سرخ هميشه گل سرخ است حتا اگر در يك گلدان شكسته باشد !

 در سال ۴۹۶ ميلادي  از سوي پاپ Celasius جشن روز ۱۴ فوريه رسميت يافت اما آنچه كه باور اين قلم است، اين روز از دولت سر عشق جهاني شد چرا كه از دل بود و بر دل ها نشست .

از ۱۳۷۰ ميلادي اين جشن در انگليس و شمال فرانسه رواج يافت به طوريكه واژه ي والنتين به معناي نامزد كردن شد .اين جشن در سال ۱۹۰۰ميلادي در امريكا رواج پيدا كرد ، نخست بانويي به نام Eshter Howland باني اين جشن شد تا امروز كه از جشن هاي معتبر امريكاست . شايان توجه است كه اين جشن از امريکا به فنلاند و از طريق فنلاند به سويد وارد مي شود . نخست در سال ۱۹۵۶فروشگاه بزرگ Nk آغازگر اين جشن مي شود كه به نام  Alla Hjärtansdag شهرت پيدا مي كند ، اما از سوي مردم   استقبال  زيادي  نمي شود ..تا اينكه از سال ۱۹۶۰   كم كم مورد توجه واقع شده  و از سال ۱۹۹۰ جنبه عمومي به خود مي گيرد. .

آيا جشن هاي ايراني توان جهاني شدن دارند  ؟

سرزميني كه  شادي را از نخستين گاه آفرينش با هستي همگام و همزبان مي داند و آنرا درون مايه هستي مي شناسدو در راستاي سال هفتاد و سه جشن برگزار مي كرده است بي گمان حرفي براي گفتن دارد

بغ بزرگ است اهورا مزدا،

او كه اين بوم آفريد ،

او كه آن آسمان آفريد

او كه شادي آفريد مردم را

 در ايران باستان هرماه را سي روز و هر روز را نامي بود . چون نام روز و ماه همانند مي شدند ، آنروز را جشن مي گرفتند . اين آيين همچنان نزد  زرتشتيان به اعتبار خويش باقي است . روز شانزدهم هرماه و نام ماه هفتم سال شمار ايراني به نام اين ايزدست به همين دليل مهرگان  درين روز و ماه جشن گرفته مي شود . اما زرتشتيان همچنان جشن مهرگان را برابر با سالشمار باستاني اوستايي برگزار مي كنند كه بنا بر سال شمار اصلاحي به دهم مهر ماه مي افتد .  

روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان

مهـــــــــر بيفزا اي نگار ماه چهر مهربان

مهرباني كن به جشن مهرگان و روز مهر

مهرباني كن به روز مهر و جشن مهرگان

جام را چون لاله گردان از نبيد باده رنگ

وندر آن منگر كه لاله نيست اندر بوستان

    » مسعود سعد سلمان «

 

بچه هايي كه در روزمهريا ماه مهر به دنيا مي آيند نام مهربانو.مهرداد ، مهرناز ، مهرنوش ، مهر دخت ، ميترا ، مهران و... بر آنها گذاشته مي شود .بنا بر گزارش هردوت اين گونه نام گزاري از دوره هخامنشيان رسم شده است .

مهر به معناي محبت است ودوستي حافظ گويد :

كمتر از ذره نئي  مهر بورز  تا به خلوتگه خورشيد رسي چرخ زنان

بيروني در آثار باقيه گويد :

و اين عيد مانند اعياد ديگر براي عموم مردمست و تفسير آن دوستي جان است

و سده

روز دهم بهمن ، جشن نخستين و بزرگترين كشف بشر از عالم هستي است ، كشف آتش  كه راز گشا بود و زمينه ي تمدن بشرى را بوجود آورد .

و اسفندگان

كه روز پنجم اسفند  و جشن ويژه ي زنان بوده است . جشن بزرگداشت زن در تاريخ . روز هديه دادن به زنان ، جشن گزينش آزادانه ي همسراز سوي زنان

و نوروز

كه جشن نوزايى طبيعت وروزهماوايي  هزار دستان با دف و ني درجشن  زاد روز آدمي.است  جشن آزاد زيستن ، شاد زيستن ، روز آشتي و زدودن هرچه نابخردي است ، روز تازه شدن ، روز ديدار از خانه اي به خانه اي  و پيك شادباش تا دور دست دور ها فرستادن ، هديه دادن و هديه گرفتن ، روز آرزوي خوب كردن ، خير عمومي را خواستن و تلخ كامي هيچكس را نخواستن . اين همان روزي است كه بني آدم را اعضاي يكديگر مي داند  و حريم يكي بودن انسا ن را حرمت  مي گذارد و بي گمان   مي تواند كه جهاني شود در جان و جهان آدمي

 

و ارديبهشتگان  روز سوم هر ماه ، جشن فضيلت هاي انساني ، جشن راستي و درستي .روز نظم و قانون يا داد ،  روز اشا است .

در همه ى جشن هاي ايراني اعتبار  محيط زيست ورابطه ي صادقانه با طبيعت آشكارست

آري جشن هاي ايراني توان جهاني شدن دارند ، اين قلم اين پرسش  را هم چنان باز نگه مي دارد تاازسوي فرزانگان  مورد بررسي قرار گيرد .

شادى را به همه ى خانه ها ى گيتى ببريم

 Happy Valentine's Day