دكتر كالياري در حال كاوش در دهكده هخامنشي
تهران _ ميراث خبر
استان ها: كاوش هاي باستان شناسي در روستاي هخامنشي كشف شده در تنگه بلاغي نشان مي دهد كه روستاييان و مردم عامي دوران هخامنشي براي ساخت خانه هايشان از كاخ هاي با شكوه پاسارگاد و تخت جمشيد الگو برداري مي كردند.
باستان شناسان در كاوش هاي اخير تنگه بلاغي موفق شدند بقاياي 30 خانه باستاني مربوط به دوره هخامنشي را در اين تنگه كشف كنند. اين روستا نزديك ترين محوطه به سد سيوند است و با آبگيري سد به زير آب مي رود. كاوش هاي باستان شناسي در اين روستا باعث شد تا براي نخستين بار شيوه معماري مردم دروه هخامنشي كه تا كنون ناشناخته باقي مانده بود شناسايي شود.
«عليرضا عسگري»، سرپرست ايراني كاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي با اشاره به بررسي پلان خانه هاي روستايي هخامنشي در اين روستا گفت: «خانه هاي اين روستا مثل تخت جمشيد روي صفه بنا شده است و همه آن ها تراس بندي شده هستند. هر خانه اي داري حياط مركزي و ايوان است كه در اين خصوص نيز از معماري پاسارگاد و تخت جمشيد الگو برداري شده است.»
او با اشاره به كشف پايه ستون در اين خانه ها گفت: «ما دو پايه ستون در حياط يا ايوان مركزي يكي از اين خانه ها كشف كرديم. احتمالا ستون ها از چوب بوده است و به همين علت از بين رفته است. هم اكنون پايه ستون ها تنها گواه معماري ستون دار در خانه هاي اين روستا است.»
كشف يك دهكده هخامنشي اهميت زيادي دارد و اين نخستين باري است كه بقاياي معماري روستاي اين دوره باستاني و با اهيميت ايران شناسايي مي شود.
عسگري با اشاره
به ديگر ويژه گي هاي معماري روستايي در اين دهكده گفت: «از جمله مهمترين ويژه
گي هاي معماري در اين دهكده استفاده از سنگ در ساخت بنا است. ساكنان اين روستا
براي ساخت خانه هايشان به خصوص حصارها از سنگ هاي تراشيده شده اي استفاده كرده
اند كه ضخامتي بين 80 سانتي متر تا يك متر دارد.»
به گفته او شواهد به دست آمده نشان مي دهد كه روستاييان آن دوران از كاخ هاي
باشكوه پاسارگاد و تخت جمشيد الهام مي گرفتند و خانه هايشان را به سبك بارگاه
هاي هخامنشي مي ساختند.
دهكده كشف شده در تنگه بلاغي كه تاكنون 30 خانه آن توسط كاوش هاي باستان شناسي
و ژئوفيزيك ( مغناطيس سنجي زمين ) شناسايي و كشف شده اند، بيش از دو هكتار وسعت
دارد. تاكنون باستان شناسان موفق شده اند تنها 600 متر مربع از اين دو هكتار را
كاوش كنند. اين در حالي است كه سد سيوند به زودي آبگيري مقدماتي خود را براي
ابياري مزارع دشت ارسنجان آغاز مي كند.
آثار بدست آمده از اين فصل كاوش نشان مي دهد كه زندگي در اين روستا در طول دوره
هخامنشي جريان داشته است. اين آثار عبارتند از چند مهره سنگي چرخ نخريسي كه از
بافندگي در اين روستا خبر مي دهد. يك كاسه مرمري، سنجاق مفرغي، مهره هاي
تزئيني، تيغه هاي سنگي مربوط به يك آسياب، سر پيكان و يك سپر مربوط به دوره
هخامنشي نيز در اين محوطه يافت شده است.
سد سيوند يكي از جنجال برانگيز ترين پروژه هاي سد سازي در كشور است. اين سد روي
رودخانه پلوار ( سيوند) و در تنگه اي به نام بلاغي ساخته شده است. اين تنگه كه
به راه شاهي موسوم است يكي از چشم انداز هاي پاسارگاد محسوب مي شود و آبگيري سد
سيوند 130 اثر باستاني و تاريخي اين تنگه را با خود زير آب مي برد. هم اكنون با
همكاري و تعامل ميان مسئولان پروژه سد سيوند و نجات بخشي تنگه بلاغي؛ تيم هاي
مشتركي از ايران و كشورهاي خارجي در اين تنگه مشغول كاوش هاي باستان شناسي
هستند تا پيش از آبگيري سد سيوند؛ بخشي از آثار موجود در اين تنگه را نجات
دهند.
عسگري با اشاره به تعامل ميان مسئولان سد و پروژه نجات بخشي گفت: «مسئولان سد
در طول كاوش همكاري لازم را با ما داشته اند و از انجام هيچ كاري دريغ نكردند.»
دومين فصل از كاوش هاي باستان شناسي در تنگه بلاغي روي دهكده هخامنشي با
سرپرستي عليرضا عسگري از ايران و پروفسور كالياري از ايتاليا پس از يك ماه و
نيم به پايان رسيد و نتايج شگفت انگيزي داشت.
تنگه 18 كيلومتري بلاغي در 9 كيلومتري پاسارگاد واقع شده است.
كشف30
خانه روستايي هخامنشي در تنگه بلاغي