۱۳۸۵/۵/۱۵ ـ پاسارگاد ـ خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ ميراث استان‌ها ـ حسن ظهوري
آغاز انتقال كوره هاي 7 هزار ساله پخت سفال
از تنگه بلاغي به تخت جمشيد
آيا اين بار هفت هزار ساله سالم به مقصد می رسد؟
نجات بخشي كوره‌هاي 7 هزار ساله پخت سفال تنگه بلاغي با بسته‌بندي و برش يكي از كوره‌ها از سطح زمين آغاز شد. كارشناسان پارسه پاسارگاد اميدوارند كه نخستين كوره به سلامت از روي زمين بلند شود.
«حسن راه‌ساز»، سرپرست عمليات نجات بخشي كوره‌هاي 7 هزار ساله پخت سفال در تنگه بلاغي در اين‌باره گفت: «نجات بخشي كوره‌هايي كه در حفاري باستان‌شناسي تنگه بلاغي توسط هيات مشترك ايران و آلمان از زير خاك بيرون آورده شده بود، آغاز شده و نخستين مرحله آن سپري شد. در اين مرحله با استفاده از مواد پلي‌اتيلن دورتا دور كوره بسته‌بندي شده است و سپس روي آن را پوشانده‌ايم. تمام اين كارها براي آن است كه هنگام بلند كردن كوره با جرثقيل، آسيبي به آن وارد نشود.»
كوره‌هاي كشف شده از خشت ساخته شده‌اند و پس از 7 هزار سال از زير خاك بيرون آورده شده‌اند. به همين علت مصالح به كار رفته در آن‌ها بسيار سست است و هرآن هراس تخريب آن‌ها وجود دارد.
راه‌ساز با بيان اين‌كه خطر تخريب كورها بسيار كم شده است گفت: «با وجود بسته‌بندي محكمي كه انجام گرفته بيم آن‌كه كورها موقع بلند شدن از روي زمين تخريب شوند بسيار اندك است. اما با اين حال اين كار با دقت بالايي انجام مي‌شود.»
در دومين مرحله از نجات بخشي كوره‌هاي پخت سفال كارشناسان و كارگران با كلنگ و كوچك ابزارهاي دستي زير كوره را براي برش از روي زمين خالي مي‌كنند.
سرپرست اين عمليات در اين‌باره گفت: «از هيچ ابزار ماشيني براي برش كوره‌ها نمي‌توان استفاده كرد و به همين علت سرعت ما نيز كمي كند مي‌شود. اما از سوي ديگر دقت در جابجايي كوره‌ها بسيار زياد شده و ديگر كم‌كم به زمان بلند كردن كوره‌ها نزديك مي‌شويم.»
اين نخستين باري است كه بنايي پيش از تاريخي با اندازه‌هاي بزرگي چون كوره‌هاي پخت سفال كه تماما از خشت ساخته شده‌اند از جايشان بلند مي‌شوند.
تا كنون در حفاري‌هاي باستان‌شناسي تنگه بلاغي 5 كوره پخت سفال متعلق به دوره پيش از تاريخ و با قدمتي نزديك به 7 هزار سال كشف شده است؛ اما بررسي‌هاي ژئوفيزيكي نشان مي‌دهد كه حداقل چهار كوره ديگر در زير زمين مدفون مانده‌اند.
بر اساس تعداد كوره‌هاي كشف شده و مدفون؛ باستان‌شناسان احتمال مي‌دهند كه 7 هزار سال پيش در تنگه بلاغي كارگاه توليد سفال بزرگي بوده كه سفال ساكنين منطقه را تامين مي‌كرده است.
كشف كوره‌هاي پخت سفال در تنگه بلاغي توسط هيات مشترك ايران و آلمان به سرپرستي مژگان سيدين از پژوهشكده باستان‌شناسي و بابارا هلوينگ از موسسه باستان‌شناسي آلمان انجام شد.
سد سيوند هم اكنون به مراحل آبگيري نزديك مي‌شود و از سوي ديگر هيات ايران و ژاپن نيز در حال كاوش روي غارهاي پيش از تاريخي تنگه بلاغي هستند.