| بازگشت به صفحه اصلی |
|
|
چند روز پيش تاق گرا را ويران کردند و حالا خبر مي رسد
کتيبه بسيار بزرگ 2 هزار ساله دوره ي ساساني مفقود شده است
بررسي يك مهندس ژئوفيزيك نشان داد كه ساسانيان بناي تاق‌گرا را براي نظارت بر جاده‌اي كه از غرب وارد ايران و به كرمانشاه منتهي مي‌شد، ساخته‌اند. اين تاق در محلي ساخته شده كه چشم‌انداز آن طول بسيار زيادي از جاده اي را پوشش مي دهد که به لحاظ استراتژيک اهميت زيادي داشته است. به گفته كارشناسان در اين تاق كتيبه‌اي وجود داشته كه امروزه نشاني از آن نيست.
"عبدالعظيم شاه‌كرمي"، مهندس سازه و ژئوفيزيك مهندسي از وجود يك كتيبه بزرگ در دل تاق‌گرا خبر داد و در اين مورد به خبرگزاري ميراث فرهنگي گفت: «اين كتيبه كه امروزه هيچ خبري از آن نيست، در اندازه 70/1 در 40/2 حك شده‌است.»
وي اعتقاد دارد كه اين كتيبه در اندازه طلايي(اندازه اي مشخص) حك شده است: « معلوم نيست كه مضمون اين كتيبه چه بوده‌است؛ شايد يك منشور شاهي بوده باشد، اما باتوجه به اينكه الان وجود ندارد، نمي‌توان در مورد آن اظهارنظر قطعي كرد.»
شاه‌كرمي، همچنين جاده سازي در دوره ساساني را از پيچيده‌ترين مهندسي‌ها در ايران‌باستان دانست و ساخت اين جاده را به لحاظ كنترل كاروان‌هايي كه از غرب وارد ايران مي‌شدند و ايمني جاده را صد در صد تامين مي‌كردند، شاهكار خواند.
به گفته وي، اين جاده ساساني از غرب كشور وارد ايران مي‌شود، با يك شيب آرام و يكنواخت از مقابل تاق‌گرا مي‌گذرد و به كرمانشاه مي‌رود.
موقعيت تاق‌گرا چنان حساب‌شده است كه طول بسيار زيادي از جاده را در ديد نگهبانان آن قرار مي‌داده و به خوبي اين جاده كنترل شده است: «هيچ كارواني از ديد نگهبانان ساساني پنهان نمي‌مانده. انتخاب شيب جاده، ايجاد ديواره براي جلوگيري از ريزش سنگ‌‌ها در دل جاده و همچنين جلوگيري از سيل و ساخت پل نشان از مهندسي بسيار پشرفته جاده‌سازي در دوران ساساني دارد.»
زيرسازي جاده ساساني با سنگ فرش انجام شده است: «سه لايه سنگ فرش در زير جاده استفاده شده كه تاكنون دو لايه آن شناسايي شده است. اين ساخت وسازها نشان مي‌دهد كه ساسانيان در اين دوره با مهندسي برخورد با طبيعت آشنايي كامل داشتند.»
بناي تاق‌گرا مستطيل شكل و به ابعاد 86 در 4 و70در 7متر است كه ورودي آن به طرف جنوب و مشرف بر جاده سنگفرش باستاني است.
تاق‌گرا به وسيله بلوك هاي سنگي ساخته شده كه به صورت مكعب مستطيل تراشيده شده‌اند . مصالح داخلي ديوارها نيز از لاشه سنگ و ملاط گچ است.
ديوارهاي دو طرف اين بنا تا حدودي بلندتر ساخته شده‌اند تا بتوانند سقف تاق را كاملاً مسطح کنند.
ارتفاع بنا از سطح زمين تا بالاترين نقطه 11 متر و 7 سانتي‌متر است، عرض دهانه تاق چهار متر و 10 سانت و عمق آن سه متر و 10 سانتي متر و ديوارهاي داخلي اين بنا به وسيله نقوش هندسي حجاري شده است.
در مورد زمان ساخت اين بنا اختلاف‌نظر وجود دارد. برخي آن را به دوره اشكاني و برخي ديگر آن را به دوره ساساني نسبت داده‌اند. همچنين براي اين بنا، كاركردهاي متفاوتي چون يادگار ساخت راه كاروان‌رو ، توقفگاه موكب شاهي ، اريكه سلطنتي ، پاسگاه مرزي و يا بناي يادبودي از يك پيروزي ذكر شده است.
زهرا کشوري
سرپل‌ذهاب(خبرگزاري ميراث فرهنگي) ۱۳۸۵/۵/۲۳
http://www.chn.ir/news/?section=2&id=33261
