| بازگشت به صفحه اصلی |
|
تاق بستان، يکي از گنجينه هاي ايرانزمين، در حال ويراني است
وضعيت تاق بستان و نقش برجسته هايش به حدي بد است که از ديد هيچ بازديد کننده اي پنهان نمي ماند
جمع‌شدن آب در لابه‌لاي ترك‌هاي طاق بستان خطر پوسيدگي نقش برجسته‌هاي خسروپرويز، شاپور دوم و سوم و اردشير دوم را به دنبال آورده است.بسياري از نقش‌هاي طاق بستان امروزه به راحتي ديده نمي‌شود و تمامي سطح داخلي طاق بزرگ را ترك و پوسته پوشانده است.
كرمانشاه(خبرگزاري ميراث فرهنگي)ميراث استان‌ها_ استفاده از سيمان براي مرمت نقش برجسته‌هاي تاق بزرگ و كوچك تاق بستان هر روز بيشتر به فرسودگي و پوسيدگي يكي از شاهكارهاي به جا مانده از دوران ساساني منجر مي‌شود.
بسياري از نقش‌هاي طاق بستان امروزه به راحتي ديده نمي‌شود و تمامي سطح داخلي طاق بزرگ را ترك و پوسته پوشانده‌است.
"سيامك خديوي"، مدير پروژه طاق بستان زمان زيادي است كه به دنبال انجام عمليات مرمت اين اثر ساساني است. هرچند او بارها از موافقت معاونت حفظ و احيا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري براي آغاز مطالعات خبر داده اما هنوز هيچ اقدام اميدوار كننده‌اي براي نجات شاهكار ساسانيان ديده نمي‌شود.
"سيامك خديوي"، در گفت‌وگو با خبرنگار ميراث خبر گفت: «هفته گذشته مطالعات براي نجات‌بخشي آثار آغاز شد و با اعلام نتايج اين مطالعات، عمليات مرمت آن آغاز مي‌شود.»
يك‌ماهه پيش "عليرضا انيسي"، قائم مقام معاون حفظ و احيا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور در گفتگو با ميراث خبر، خبر از آغاز مطالعه و مرمت اين اثر باستاني داد.
"جليل گلشن"،مدير دفتر محوطه‌هاي باستاني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور گفت: « قراداد نجات‌بخشي نقش برجسته‌هاي تاق بستان بسته شده و مطالعات آغاز شده‌است. البته اين قرداد به استان كرمانشاه هنوز ابلاغ نشده است اما بزودي ابلاغ مي‌شود. عمليات نجات‌بخشي اين آثار پس از اعلام نتايج آن آغاز مي‌شود.»
وضعيت طاق بستان و نقش برجسته‌هايش تا حدي نامطلوب است كه از ديد هيچ بازديد کننده اي پنهان نمي‌ماند. نشت آب كه به تخريب تاق بستان منجر شده تنها به باران‌هاي پاييزي و برف‌هاي زمستاني خلاصه نمي‌شود، ريزش آب جمع شده از لاي ترك‌هاي اين اثر باستاني در فصل تابستان هم كاملا مشهود است.
سال 60 كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري براي جلوگيري از ورود آب بيشتر، ترك‌هاي طاق‌بستان را با سيمان مسدود كردند اما همين اتفاق باعث جمع شدن آب پشت ترك‌ها شد و به مروز زمان پوسيدگي نقش‌هاي تاق بستان را به دنبال آورد.به دليل اين اتفاق امروزه به راحتي نمي‌توان نقش سطح داخل تاق در چپ و راست را كه روايتگر مجلس‌هاي شکار گراز در بيشه زار و شکار مرغان و ماهيان در مرداب و نقش‌هاي فيل، اسب و قايق‌راني، نوازندگي و مجلس شادماني است، ديد.
طاق بستان يا تاق وسان در شمال خاوري کرمانشاه، مجموعه‌اي از سنگ نگاره‌ها و سنگ نبشته‌هاي دوره? ساساني است که با فضايي از کوه، چشمه، آب و درختان گردشگاهي با صفا و دل انگيز نقش شده است.
طبيعت اطراف تاق بستان در زمان ساسانيان بيشه زاري مناسب براي شکار پادشاهان ساساني بوده است.
بقاياي ديوارهايي که در انتهاي بيشه راه را بر شکار از کوه رانده شده، مي بسته تا يك سال پيش باقي بود اما اکنون به دليل ساخت و ساز بي رويه در حريم شکارگاه اين ديوار به سوي نابودي مي‌رود.
پس از ورود به تاق بستان، نخستين سنگ نگاره، تاق بزرگ است. در مدخل تاق از بالا تا پايين سنگ نگاره? زيبايي از نقش فرشتگان بالدارو درخت زندگي وجود دارد که اوج تأثير هنر روم بر هنر ساساني را نمايش مي دهد.
در سطح داخل تاق در چپ و راست، مجالس شکار گراز در بيشه زار و شکار مرغان و ماهيان در مرداب و نقش‌هاي فيل، اسب و قايق وجود دارد که همراه نوازندگان، مجلس شادماني را حکايت مي‌کند.
در داخل تاق در سمت چپ، نقشي ديده مي‌شود که فتحعلي شاه قاجار را نشان مي‌دهد. اين نقش به دستور وي و به تقليد از شاهان ساساني در اين مکان حجاري شده است.
در سطح داخلي تاق در پايين نقش سواري زره پوش و مسلح ديده مي‌شود که برخي آن را پيروز ساساني و برخي ديگر خسرو پرويز مي‌دانند. در بالاي اين نقش، نقش خسرو پرويز ديده مي‌شود که در ميان اهورا مزدا و آناهيتا ايستاده و حلقه? پادشاهي(فره? ايزدي)را از اهورامزدا دريافت مي‌كند. در سوي ديگر، آناهيتا سبوي آب در دست ديده مي‌شود.
پس از اين نقش، تاق کوچک قرار دارد که پيکره? شاپور دوم و پسرش شاپور سوم بر آن ديده مي‌شود. بالاي هر کدام از اين سنگ نگاره‌ها در سطرهايي به خط پهلوي صاحب نقش(شاپور)معرفي شده است.
نقش سوم مجموعه مربوط به اردشير دوم است.اردشير ميان اهورامزدا و ميترا قرار گرفته روي خود را به سوي اهورامزدا برگردانده و با دست چپ، حلقه? ياري را از او دريافت مي‌کند.
زير پاي اردشير و اهورامزدا پيکر اهريمن بر زمين افکنده شده است. در سمت راست مجموعه، پلکاني سنگي ديده مي‌شود که به گفته? باستان شناسان پلکان ديده باني شکارگاه ساساني است .
در همين مکان يعني در سمت راست مجموعه در زمان فتحعلي شاه قاجار ساختماني به نام عمارت مسعوديه ساخته شد که از معماري سنتي منحصر به فردي برخوردار بود و پس از آن در دوران پهلوي اول تخريب شد.
به جز آثار تاريخي منحصر به فرد، اين منطقه طبيعت زيبا و چشمه‌هاي جوشاني دارد و از گردشگاه‌هاي مهم شهر کرمانشاه به شمار مي‌رود.
كرمانشاه(خبرگزاري ميراث فرهنگي)ميراث استان‌ها_ ۱۳۸۵/۴/۳۱
http://www.chn.ir/News/?section=2&id=32763