يبانيه ها | آرشيو مطالب  پاسارگاد | آرشيوخبرها | مقالات | آرشيو هنر و ادبيات | آرشيوتاريخ زدايي | ديداري ـ شنيداري | و آرشيو هاي ديگر      بازگشت به صفحه اصلی

بازيابی و اولين عکس های کتيبه ی خشايارشاه  به وسيله يک زن و شوهر جوان

متن کامل ترجمۀ فارسی کتیبۀ خشایارشا در دریاچۀ وان در شرق کشور  ترکیه ( اصل این کتیبه به سه زبان ِ: پارسی باستان،ایلامی و بابلی نوشته شده بوده است):

   خدای بزرگ است اهورامزدا که بزرگترین خدایان است

   که این زمین را آفرید و آن آسمان را آفرید

   که شادی را برای مردم آفرید

   که خشایارشا را شاه کرد

   یگانه فرمانروای بسیاری

   من خشایارشا، شاه بزرگ، شاه شاهان

   شاه مردمان بسیار

   شاه در این زمین دور و پهناور

   پسر داریوش شاه هخامنشی

   گوید خشایارشا: داریوش شاه که پدرم بود، به خواست اهورامزدا [ بناهای ] زیبایی ساخت و او دستور داد این کتیبه کنده شود.

   اما نوشته ای در آن کنده نشد

   پس از آن من دستور دادم این نوشته کنده شود.

   اهورامزدا با خدایان مرا و شهریاری مرا و آنچه که من ساخته ام نگاه دارد.

از: موسسه رشد پژوهش ایرانیان

در حالی که از خروج زوج جهانگرد ایرانی از کشورمان و ورود آنها به کشور ترکیه کمتر از دو هفته می گذرد، خانم و آقای قيدی برای هم میهنان خود، تحفه ای بسیار ارزشمند فرستاده اند. این هدیه ارزشمند، شامل تصاویری از کتیبه خشایارشا در کنار دریاچۀ وان در کشور ترکیه است که تا کنون هیچ تصویری از آن در دسترس دانشمندان نبوده است.

پیش از آغاز سفر زوج جهانگرد ایرانی، گروه کارشناسی ما اهدافی را برای این سفر طراحی کرد که یکی ازاین هدفها تلاش برای یافتن موضع دقیق کتیبۀ خشایارشا در دریاچۀ وان در ترکیه بود. دکتر رزمجو ـ متخصص تاریخ هخامنشیان و زبان پارسی باستان ـ در نشستهای کارشناسی، توجه ما را به این کتیبه جلب نموده بودند و ما با توجه به اطلاعات دریافتی از ایشان می دانستیم که چنین کتیبه ای در ارتفاعات اطراف دریاچۀ یاد شده وجود دارد. همچنین متوجه شده بودیم که نه تنها هیچ عکس و تصویری از این کتیبه در دسترس نیست، بلکه محل و موضع دقیق این کتیبه هم ناشناخته است.

ظاهراً حدود یکصد سال پیش طرحی از روی این کتیبه تهیه شده بوده است که متخصصان زبانهای باستانی از روی این طرح اقدام به خواندن و ترجمۀ این کتیبه کرده بوده اند. این کتیبه نخستین بار توسط آقای رونالد گراب کِنت ـ زبان شناس ـ در سال 1908 میلادی خوانده و ترجمه شده است. اما همانطور که عرض کردم همۀ دانشمندان تا پیش از تلاش زوج جهانگرد کشورمان، از موضع دقیق این کتیبه بی اطلاع بوده اند و هیچ تصویری هم از این کتیبه در دسترس نبوده است. خوشبختانه این افتخار نصیب خانم و آقای قیدی شد که سفر خود را در چند روز نخست ِ اين سفر دور و دراز، با بازیابی موضع دقیق کتیبه خشایارشا در دریاچۀ وان و با تهیه عکس و فیلم کامل از این کتیبه، خجسته و مبارک کنند.

البته برای پیدا کردن این کتیبه، از یک سو خانم و آقای قیدی به محض ورود به کشور ترکیه از دو نفر از راهنمایان منطقه ( یک نفر ایرانی و یک نفر اهل کشور ترکیه)، یاری گرفتند و از سوی دیگر با توجه به کتیبه های دیگری که با خط و زبانهای متفاوت در منطقه وجود دارد، برای اطمینان از این که این کتیبه، همان کتیبۀ مورد نظر باشد، در تهران هم گروهی تشکیل شد که تصاویر دریافتی از طریق اینترنت را برای دکتر رزمجو ارسال کنند تا اطمینان لازم به دست آید. چهار روز همۀ این افراد در ترکیه و در کشورمان از صبح تا نیمه شب در حال جست و جو و فعالیت بودند تا این که در شامگاه روز چهارشنبه در تاریخ 1386/5/10 دکتر رزمجو، آخرین تصاویر دریافتی از ترکیه را که توسط خانم و آقای قیدی تهیه شده بود، تأیید نمودند.  

ما ضمن شادباش به همۀ مردم کشورمان و ضمن آرزوی دستیابی این زوج جهانگرد به همۀ اهداف فرهنگی بزرگ ِ تعریف شده برای این سفر، از همۀ ایرانیان میهن دوست در هرکجای جهان که هستند، درخواست می کنیم که از حرکت بزرگ این زوج جوان ایرانی که این چنين پر برکت و خوش آغاز است، حمایت کنند و دست یاری ما را برای همراهی با این زوج درتمام روزهای این سفر بفشارند. ضمناً لازم است عرض کنم که خانم و آقای قیدی از ما خواسته اند که این تصاویر را از طرف آنها به همۀ مردم ایران پیشکش کنیم؛ به این امید که مردم کشورمان این زوج را در یاد داشته باشند و برایشان آرزوی موفقیت کنند. در پایان به خانم و آقای قیدی خسته نباشید، می گوییم و از زحماتشان سپاسگزاری می کنیم.      

درپایان از تلاش و زحمات یاران و همراهان این سفر، آقایان دکتر شاهرخ رزمجو، دکتر چیت ساز،دکتر ابراهیم شاه،  محمد حسین نوری زاد، رضا ثمری، امیر رمضانی دورکی و حسین سلطان زاده و یاران مستقر در رایزنی فرهنگی ایران در آنکارا کمال تشکر و سپاس را داریم.

همچنین این موسسه تلاش دارد طی روزهای آینده مصاحبه هایی با برخی از اساتید و باستان شناسان در مورد کتیبه مذکور انجام دهد و متن آن را به اطلاع بازدید کنندگان محترم برساند.