يبانيه ها | آرشيو مطالب  پاسارگاد | آرشيوخبرها | مقالات | آرشيو هنر و ادبيات | آرشيوتاريخ زدايي | ديداري ـ شنيداري | و آرشيو هاي ديگر      بازگشت به صفحه اصلی

آيا با وضع فلاکت بار اين آثار شانسی برای جهانی شدن آن خواهد بود؟

  يونسکو جهانی  شدن نگار کندهای ايذه را بررسی می کند؟

  كارشناسان يونسكو  مستند سازي، پاكسازي و حفاظت علمي از آثار را مهمترين اقدام براي جهاني شدن آن ها اعلام كردند

زهرا کشوری

 مسئول باستان‌شناسي پايگاه ميراث فرهنگي و گردشگري آياپير (ايذه) از ديدار مسئول ثبت آثار جهاني يونسكو از نگاركندهاي شهر ايذه خبر داد.

"مهدي فرجي" گفت:«اين ديدار با هدف بررسي چگونگي ثبت اين آثار در فهرست آثار جهاني يونسكو اتفاق افتاده‌است.»

 كارشناسان يونسكو در اين سفر بر مستند سازي، پاكسازي و حفاظت علمي از آثار را مهمترين اقدام براي جهاني شدن اين آثار اعلام كردند.

به گزارش CHN مسئول باستان‌شناسي پايگاه ميراث فرهنگي و گردشگري آياپير همچنين عنوان كرد قرار است جلسه‌اي ديگر در تهران با كارشناس اعزامي يونسكو برگزار شود.

اشكفت سلمان، بزرگترين خط‌‌‌نوشته ايلامي كشور

 نيايشگاه تاريشا(اشكفت سلمان) بزرگترين خط نوشته ميخي ايلام‌نو را در خود جا داده است.

در اشكفت سلمان چهار نقش برجسته وجود دارد كه 2 تاي آن داخل غار و 2 تاي ديگر در خارج از غار ديده مي شود.

بزرگ ترين نوشته خط ميخي از دوره ايلامي در اين غار موجود است كه از زمان شاهك عيلامي (شاه بومي آيا پيريا آياتم) به جاي مانده و همچنين براي نخستين بار حضور مصور زن، دوشادوش مرد در نقش برجسته هاي اين غار ديده شده است.

در نقوش "هوهين"،همسر و خواهر شاهك،در يك مراسم آييني دوشادوش شركت كرده و كاهن بزرگ مقابل آنها به چشم مي خورد.

اين نشانه ها مشخص مي كند اشكفت سلمان، نيايشگاه "تاريشا" بوده و غار ديگري در كنار اين اشكفت در دوره ايلخاني به مكاني مقدس تبديل شده و رو به روي آن ساخت و ساز هاي مذهبي شكل گرفته است.

كول فرح، نخستين نگاه بشر به مذهب

"كول فرح" در هفت كيلو‌متري جنوب شرق ايذه قرار دارد.

در اين منطقه شش مجموعه نگاركند سنگي و صخره‌اي شناسايي شده است.

 كتيبه‌اي به خط ايلامي در ديواره شمالي تنگه، پيكره‌اي از فرمانرواي كول فرح و تعداد ديگري سنگ نگاره كه شامل گسترده‌ترين نگار كند صخره‌اي ايران نيز مي‌شود، در اين محوطه قرار گرفته‌اند.

 در تصوير سنگي اين نيايشگاه بيش از 400 نفر در حال نيايش ديده مي‌شوند .

به گفته كارشناسان در اين تصاوير نخستين نگاه بشر به مذهب و آئين شكل گرفته است.

حمل خدايان‌‌‌‌‌‌، قرباني كردن و اجراي موسيقي ازديگر صحنه‌هاي بكر اين سنگ‌نگاره ‌هاست.

نقش‌برجسته خونگ‌اژدر

در پانزده كيلومتري شمال ايذه و در شرق خونگ‌ اژدر قطعه سنگ بسيار عظيمي قرار دارد كه روي آن نقش مهرداد اول يا دوم اشكاني حجاري شده كه بر اسبي سوار است و كبوتري حلقه قدرت را همراه نامه‌اي به او تقديم مي‌كند و افرادي (ارواحي) به حضورش بار يافته‌اند.

اين نقش برجسته به نقش "خونگ اژدل" يا "خونگ اژدر" معروف است.

برد(سنگ)نوشته

در راه ايذه به پيون پس از طي يك كيلومتر، در كف دره برد نبشته، قطعه سنگ نامنظمي به وسيله حجاران زبردستي حجاري شده و نقش‌هاي بسيار زنده و پرتحركي بر سطوح آنها حك شده است.

نقش‌هاي اين سنگ‌نبشته عبارت از مرد بلند قدي با گيسوان گشاده و انبوه با كلاه‌گرد بي‌كنگره با شمشيري به دست است.

 در سمت راست اين نقش سواري حجاري شده است. در سمت چپ نيز نقش چند انسان ديگر به چشم مي‌خورد. اين نقوش امروزه با نام بردنبشته ايذه شناخته شده‌اند.

سنگ‌نوشته‌هاي هاني

در كناره شمال شرقي كوه‌هايي كه جلگه مال امير به آن‌ها محدود مي‌شود، مي‌‌توان كتيبه "هاني" را ديد.

نقوش برجسته كتيبه به خط عيلامي است كه بيشتر آن‌ها به نام پادشاهاني به نام "هاني"، پسر "تاهي‌هي" موسوم است.

هاني حاكم محلي ايذه بود كه در زمان عيلاميان به نام «آيامپير» يا "آياتم" مشهور شده است.

نقش‌برجسته كوباد

از كوه فره ايذه به طرف جاده دز و در جهت شرق آن گورستاني وجود دارد كه در نزديك آن قطعه سنگي به چشم مي‌خورد.

روي اين صخره يك مربع مستطيل به طول و عرض تقريبي يك و نيم سه متر حجاري شده است.

در اين لوح از سمت چپ پنج انسان ايستاده با لباس بلند و دو دست روي سينه حجاري شده‌اند.

 در مقابل اين پنج نفر نقش مردي يا زني بر سكو يا تختي نشسته است كه به سوي آن پنج نقش توجه دارد.

 لباس اين نقش هم چون ديگر نقش‌ها دامني بلند است. مردم ناحيه به اين نقش نام مكتب‌خانه يا مدرسه داده‌اند.

 اين نقش برجسته‌ها به نقوش "كوباد" ايذه معروف است.