تاجیک ها جشن سده را به نام تاجیکستان به یونسکو می فرستند
رضا کمالی*
جشن سده یکی از جشن های بزرگ و باستانی ایرانیان است که بنا بر اساس اسناد و کتاب های تاریخی، زادگاهش در ایران بوده و قرن هاست که مردمان، در بخش های مختلف ایران، و همچنین در کشورهایی که روزگاری چسبیده به ایران بودند آن را برگزار کرده اند.
متاسفانه در پی انقلاب اسلامی این چشن همچون دیگر جشن های ملی ایرانیان مورد بی مهری جمهوری اسلامی قرار گرفته؛ تا جایی که سال هاست از برگزاری آن در شهرهای مختلف جلوگیری می شود. مسئولین حکومتی معتقدند که این جشن متعلق به زرتشتیان است و فقط به زرتشتیان اجازه داده می شود این جشن را به صورتی محدود و تنها با حضور زرتشتیان برگزار کنند. با این حال ایرانی ها به عناوین مختلف به صورت پنهانی و یا زیر پوشش زرتشتیان این جشن را همچنان در مناطقی از ایران برگزار می کنند.
حکومت اسلامی حتی از این که بیشتر جشن های ایرانی، از جمله جشن سده را به ثبت ملی برساند خودداری کرده است. در عوض امسال خبرها از تاجیکستان نشان می دهد که تاجیک ها در حال گردآوری اسناد و مدارکی هستند تا پرونده ی سده را به نام تاجیکستان و برای ثبت جهانی به یونسکو بفرستند.
دو سال پیش دولت تاجیکستان پیشنهادی را«درباره روزهای عید» به مجلس نمایندگان برد و توانست که جشن مهرگان و جشن سده را به عنوان عیدهایی رسمی ثبت کند. این اعیاد ملی در روزهای پانزده اکتبر و سی ام ژانویه برگزار می شود و به همین دلیل امکان این که به یونسکو برود و به عنوان جشن هایی جهانی، به نام تاجیکستان به ثبت برسد وجود دارد.
تردیدی نیست که به دلیل یکی بودن برخی از کشورها با ایران در دوران های گذشته، برخی از جشن ها متعلق به این کشورها نیز هست و جهانی شدن آن ها می تواند به نام چند کشور باشد. اما متاسفانه از آنجا که دولت ایران هیچ ادعایی روی جشن های ایرانی ندارد، اگر علاقمندان به فرهنگ ایران تلاش نکنند، احتمال این که این جشن ها چون نام برخی از مشاهیر و یا برخی از میراث غیر فیزیکی به نام کشورهای دیگری به ثبت برسد.
*همراه بنیاد میراث پاسارگاد ـ تهران